Trái với lo sợ của nhiều người, hiện tại kịch bản nền kinh tế hạ cánh mềm cho thấy khả năng cao hơn nhiều so với suy thoái. Minh chứng bởi kết quả là thị trường chứng khoán đã bắt đầu hồi phục trong suốt nhiều tháng qua. Cùng xem lại một số điều rút ra từ chứng khoán Mỹ trong 7 tháng đầu năm 2023.
Thứ nhất là Fed Luôn hành động như lời nói. Mặc dù thị trường dự báo lãi suất sẽ đạt đỉnh trong nửa đầu năm với con số dưới mức 5%, sau đó Fed sẽ dần hạ lãi suất. Thế nhưng Fed đã làm đúng như những gì họ diều hâu là đưa lãi suất lên trên 5% trước năm 2024, thậm chí vẫn mạnh tay khi gặp khủng hoảng ngân hàng cấp khu vực.
Thứ hai, lãi suất đã thực sự tăng nhưng lại không tồi tệ như nhiều người tưởng. Số lượng công ty vỡ nợ khá ít mặc dù lãi suất trái phiếu tăng gần như gấp đôi, 4.4% lên 8.1%. Tỷ lệ vỡ nợ trong nhóm doanh nghiệp đi vay đã tăng trong 12 tháng qua, nhưng chỉ ở mức 3%. Con số này thấp hơn nhiều so với con số 14% sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2009.
Thứ 3, đường cong lãi suất đảo ngược có khiến suy thoái lặp tức. Trong vòng 50 năm qua chỉ có 8 lần đảo ngược, và sau mỗi lần suy thoái đều xảy ra. Nhưng với lần xảy ra tháng 10/ 2022, chỉ số S&P 500 đã lập đáy mới không lâu sau đó. Khác với lịch sử, nền kinh tế Mỹ và thị trường chứng khoán đến nay vẫn tốt. Do đó, sẽ có hai khả năng là suy thoái đến muộn hơn dự kiến hoặc cách dự báo suy thoái bằng đường cong lợi suất đảo ngược đã không còn đúng nữa.
Thứ 4, lo ngại kịch bản cũ năm 2008 lặp lại. Bắt đầu khi Silicon Valley Bank (SVB) sụp đổ vào ngày 10/3, sau đó trong thời gian ngắn tới Signature Bank, First Republic Bank. Credit Suisse thì bị sáp nhập vào đối thủ lâu năm là UBS. Câu chuyện về sự sụp đổ liên hoàng của các Ngân hàng một lần nữa được nhắc lại. Nhưng may mắn Mỹ và thế giới đã tránh được một cuộc khủng hoảng toàn diện, nhờ gói giải cứu lớn từ Fed.
Cuối cùng, cổ phiếu công nghệ được phố Wall lựa chọn đặt cược. Alphabet, Amazon, Apple, Microsoft và Tesla, 5 công ty công nghệ lớn nhất đã lao dốc 38% vốn hóa vào năm 2022. Nhưng giờ đây, chúng cùng với Meta và Nvidia, đã thống trị lợi nhuận của thị trường chứng khoán Mỹ trong nửa đầu năm 2023. Theo thống kế, 7 cổ phiếu này chiếm đến 60% giá trị chỉ số Nasdaq 100, buộc Nasdaq phải giảm bớt tỷ trọng của chúng trong chỉ số vì giá tăng quá mạnh.
Còn với TTCK Việt Nam, đâu sẽ là kịch bản cho năm 2023?