Bầu Đức và 1 thập kỷ đầy rẫy những sai lầm
Cú chuyển mình từ bất động sản sang nông nghiệp có lẽ là sự thay đổi tai hại nhất trong sự nghiệp của bầu Đức. Việc quá tin tưởng vào tiềm năng của cao su đã khiến ông gặp phải thất bại lớn, kéo công ty đi ngấp nghé ngưỡng phá sản suốt 10 năm qua. Sau khi tái cơ cấu doanh nghiệp và định hình lại mô hình kinh doanh, “heo ăn chuối” Bapo lần này liệu có thành công?
Nhìn lại lịch sử của HAG. Năm 2012, khi thị trường nhà đất đóng băng, Đoàn Nguyên Đức - vị tỉ phú từng giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam - đã đưa ra 1 quyết định chấn động thời bấy giờ: Giảm giá 50% tồn kho bất động sản, chính thức rút khỏi thị trường.
Kể từ thời điểm đó, cơ cấu doanh thu của HAG thay đổi liên tục. Từ mía đường, cao su, trái cây đến bò nhưng đều không mấy khả quan. Mấy năm gần đây, doanh thu từ heo bắt đầu nở dần trong khi doanh thu chuối hẹp lại, và từ đó câu chuyện “heo ăn chuối” được ra đời.
Heo ăn chuối: Kỉ nguyên mới hay ánh sáng le lói?
Chủ tịch của HAGL cho biết, trồng chuối xuất khẩu, phụ phẩm chuối loại ra nhiều, mỗi năm có thể lên đến 200.000 tấn, còn nuôi heo thì thức ăn chiếm khoảng 75% giá thành, nếu kết hợp heo ăn chuối sẽ giải quyết được cả 2 việc cho mảng trồng chuối và mảng chăn nuôi của tập đoàn.
Trong cơ cấu chi phí của HAGL cho lợn ăn chiếm 40% là bột chuối + chuối chín, còn lại thì là bột ngô + cám gạo + đậu nành nhập khẩu (đậu này thì chiếm số lượng nhỏ). Chuối và chuối bột thì HAG tự chủ vùng nguyên liệu, chuối đạt tiêu chuẩn thì đem đi xuất khẩu mà chuối thải thì đem cho lợn ăn. Như vậy, bầu Đức đang xây dựng 1 chu trình kinh doanh khép kín, tận dụng triệt để các nguồn tài nguyên hiện có. Và theo như tìm hiểu thì cách nuôi của HAG đang khiến cho con heo phát triển tốt, tuy nhiên con số FCR cụ thể thì chưa có nên phải theo dõi thêm. Tuy nhiên phần nuôi heo gần như tận dụng triệt để đầu vào mà doanh nghiệp có, chi phí đầu vào thấp hơn trên thị trường chung khiến biên lãi gộp mảng thịt lợn của HAG (hơn 30%) vượt trội so với các doanh nghiệp cùng ngành (MML 17%, DBC 12% …)
Tuy nhiên, vẫn có những hoài nghi về thành công của mô hình kinh doanh “độc đáo” này. Việc chưa có số liệu cụ thể về đàn heo, chuối loại khiến nhiều nhà đầu tư ngờ vực. Ngoài ra, định kiến trong quá khứ với bầu Đức vẫn còn khá nhiều (Tại ĐHCĐ 2015, bầu Đức cũng đã “vẽ” ra câu chuyện tiềm năng tuyệt vời đối với phân bò siêu lợi nhuận, sau đó thì như nào chắc ai cũng biết).
Kết luận
Nhìn cung, đây là 1 case doanh nghiệp tái cấu trúc, “xác chết sống dậy” nên cần thời gian để chứng minh mức độ thành công của dự án cũng như các số liệu cần thiết để có thể phân tích sâu hơn. Với những ai yêu quý và tin bầu Đức, có thể bet vào Bapi. Ngược lại, những nhà đầu tư trung lập thì nên phân tích dựa trên những con số cụ thể. Đó cũng là dữ liệu chúng tôi đang theo dõi và chờ đợi.