Cơ sở hạ tầng tốt, nguồn nhân lực ổn định, nỗ lực cải cách thủ tục hành chính và năng động trong công tác xúc tiến đầu tư đang là những lợi thế của các địa phương trong cuộc đua thu hút FDI.
Theo Tổng cục Thống kê, tính đến ngày 20/4, tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký (FDI) vào Việt Nam bao gồm cấp mới, điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt gần 9,27 tỷ USD, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm trước.
Các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 44 tỉnh, thành phố trên cả nước trong 4 tháng đầu năm. Trong đó, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu dẫn đầu với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 1,52 tỷ USD, chiếm 16,4% tổng vốn đầu tư cả nước, gấp hơn 12 lần cùng kỳ.
Đặc biệt, có những dự án được “đại bàng” đăng ký với số vốn đầu tư hàng trăm triệu USD, như: Công ty TNHH Hyosung Đồng Nai với dự án sản xuất Bio-based (1,4 Butanediol) BDO tại KCN Phú Mỹ II, tổng vốn đầu tư 730 triệu USD; Công ty TNHH Điện tử - Nghe nhìn BOE với dự án thiết bị đầu cuối thông minh BOE Việt Nam giai đoạn 2 tại KCN chuyên Sâu Phú Mỹ 3, tổng vốn đầu tư 277,5 triệu USD; Công ty TNHH Electronic Tripod Việt Nam với dự án Nhà máy Electronic Tripod Việt Nam, tổng vốn đầu tư 250 triệu USD; Tập đoàn Tosoh với dự án TVP tại KCN chuyên sâu Phú Mỹ 3, tổng vốn đầu tư 176 triệu USD.
Ở vị trí thứ hai Hà Nội với gần 1,15 tỷ USD , chiếm 12,4 % tổng vốn đầu tư đăng ký và giảm 32,7% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, đăng ký cấp mới 73 dự án với số vốn đạt 1,008 tỷ USD; 47 dự án bổ sung tăng vốn đầu tư với 79 triệu USD; nhà đầu tư nước ngoài góp vốn, mua cổ phần 65 lượt, đạt 45 triệu USD.
Sau Hà Nội, Bắc Ninh đứng thứ ba với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 998,3 triệu USD, chiếm gần 10,8% tổng vốn đầu tư cả nước. Tiếp theo lần lượt là TP HCM, Quảng Ninh, Đồng Nai, Thái Nguyên, Hưng Yên, Bắc Giang và Hải Phòng.
Tập trung nhiều vào các tỉnh, thành phố có nhiều lợi thế
Nhìn nhận kết quả này, Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, trong 4 tháng đầu năm, đầu tư mới vẫn duy trì mức tăng cao so với cùng kỳ kể cả về số dự án và vốn đầu tư với 966 dự án mới được cấp Giấy chức nhận đăng ký đầu tư (tăng 28,8% so với cùng kỳ), tổng vốn đăng ký đạt hơn 7,11 tỷ USD (tăng 73,2% so với cùng kỳ).
"Đây là tín hiệu hết sức tốt và kỳ vọng lượng vốn mới này sẽ tác động đến tăng trưởng của chúng ta trong năm 2024 cũng như 2025", Cục Đầu tư nước ngoài nhìn nhận.
Đáng lưu ý, vốn đầu tư tập trung nhiều vào các tỉnh, thành phố có nhiều lợi thế trong thu hút đầu tư nước ngoài như cơ sở hạ tầng tốt, nguồn nhân lực ổn định, nỗ lực cải cách thủ tục hành chính và năng động trong công tác xúc tiến đầu tư, …như Hà Nội, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Thái Nguyên, TP HCM, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Hưng Yên, Bắc Giang và Hải Phòng.
“Riêng 10 địa phương này đã chiếm 74,8% số dự án mới và 79,1% số vốn đầu tư của cả nước”, Cục Đầu tư nước ngoài nêu rõ.
Top 10 địa phương thu hút FDI nhiều nhất cả nước trong 4 tháng đầu năm. (Nguồn: Cục Đầu tư nước ngoài ).
Còn theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam VCCI, trong nhiều năm qua, những địa phương thu hút FDI nhiều nhất cả nước thường là các địa phương có nhiều nỗ lực cải thiện Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI).
Điển hình như Quảng Ninh, từ năm 2017 đến năm 2022, Quảng Ninh xuất sắc giành vị trí dẫn đầu trong chỉ số bảng xếp hạng PCI với nhiều sáng kiến thu hút đầu tư, cải cách hành chính và đào tạo nguồn nhân lực.
Xếp ngay sau Quảng Ninh, ở vị trí thứ hai trong bảng xếp hạng PCI 2022 là tỉnh Bắc Giang nhờ chủ trương nhất quán “đồng hành cùng doanh nghiệp” như tăng cường tiếp xúc, đối thoại với doanh nghiệp qua nhiều kênh giao tiếp, nhằm lắng nghe ý kiến đề xuất, kịp thời giải quyết tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc.
Trong PCI 2022, lần đầu tiên, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu góp mặt trong Top 5 địa phương có chất lượng điều hành kinh tế của PCI nhờ nhiều nỗ lực thuận lợi hóa môi trường kinh doanh, chú trọng thu hút các dự án đầu tư chất lượng cao.
Đặc biệt, tỉnh có một số mô hình cải cách hành chính đáng chú ý được nhân rộng sau khi áp dụng thành công ở cấp huyện, xã. Điển hình như mô hình “Ngày thứ Năm không chờ”, các cơ quan, đơn vị sẽ chọn ra những thủ tục hành chính đơn giản để tập trung giải quyết xong trong ngày, sớm hơn quy định pháp luật, nhờ đó giúp người dân và doanh nghiệp không phải đi lại nhiều lần làm thủ tục.
Trong khi đó, Hải Phòng cũng đã thành lập và đưa vào vận hành Tổ công tác giải quyết trình tự, thủ tục của các dự án quan trọng trên địa bàn thành phố và Tổ công tác giải quyết trình tự, thủ tục của các dự án phát triển du lịch, nhằm kịp thời tháo gỡ toàn diện, triệt để các khó khăn, vướng mắc phát sinh, thúc đẩy tiến độ triển khai dự án của các nhà đầu tư.
Đáng lưu ý, trong năm 2023, Hà Nội đã có nhiều nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh đặc biệt là các giải pháp thực thi tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh hay đẩy mạnh xây dựng cơ sở hạ tầng, rà soát hoàn thiện quy hoạch hay hoàn thiện cơ chế chính sách mới để Hà Nội bứt phá.
“Chúng ta sẽ khó nói đến sự phát triển nhanh chóng của Việt Nam nếu như đầu tàu kinh tế của Hà Nội và TP HCM chuyển động chậm. Cho nên những tín hiệu khởi sắc về thu hút đầu tư FDI của 2 địa phương này là tín hiệu tốt chỉ tốt cho địa phương mà cả nền kinh tế của cả nước”, ông Tuấn nêu rõ.
Ô ng Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam. (Nguồn: Nguyễn Ngọc ).
Cần sẵn sàng 4 yếu tố
Cũng theo ông Tuấn, trong quá trình tái cơ cấu dòng đầu tư, các nhà đầu tư nước ngoài đang và đã quan tâm đến Việt Nam trong lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo, công nghiệp điện tử, đặc biệt hệ sinh thái chip bán dẫn. Đây là một tin vui cho kinh tế nói chung và nền sản xuất của Việt Nam nói riêng. Bởi chip bán dẫn là phần lõi của các sản phẩm điện tử, có ảnh hưởng rất lớn đến chuỗi cung ứng toàn cầu.
“Nếu Việt Nam trở thành căn cứ địa sản xuất chip điện tử sẽ nâng cao được vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu”, ông Tuấn kỳ vọng.
Đặc biệt, các nhà đầu tư vào Việt Nam thời gian này quyết rất nhanh, khi mọi thứ sẵn sàng, trong đó có ít nhất 4 yếu tố, gồm: Cơ sở hạ tầng, nguồn lao động, nguồn năng lượng và thủ tục nhanh chóng thì các doanh nghiệp tiến hành triển khai dự án ngay lập tức.
“Điều này đòi hỏi các bộ ngành, địa phương cần phải có sự đồng bộ, phải chuyên nghiệp hơn, phải có sự chuẩn bị sẵn sàng các yếu tố, bao gồm: Đất đai, nguồn nhân lực, hạ tầng… hay việc tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Còn rất nhiều việc phải làm để thực sự đón sóng FDI” ông Tuấn lưu ý.
Về phía địa phương, ông Mai Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân (UBND) tỉnh Bắc Giang cho biết, ngay từ khi các doanh nghiệp, tập đoàn nước ngoài có ý tưởng đầu tư vào Bắc Giang, UBND tỉnh đã cho thành lập các tổ công tác đặc biệt.
Tổ công tác này gồm đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành và các địa phương nơi doanh nghiệp đó dự kiến đầu tư với nhiệm vụ chính là hỗ trợ các điều kiện, thủ tục giải quyết kịp thời các vướng mắc, khó khăn gặp phải trong quá trình đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài. Tổ cũng cũng thảo luận và thống nhất lộ trình cụ thể các bước đầu tư đến việc mở rộng dự án sau này, từ khâu chuẩn bị đầu tư dự án mới đến mở rộng dự án.
Bên cạnh đó, địa phương cũng phải tiếp tục nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh, đồng bộ với đó là việc tiếp tục quan tâm đầu tư hạ tầng giao thông, điện,... để phục vụ dự án khi đi vào sản xuất. Đặc biệt, các doanh nghiệp rất quan tâm khi đầu tư tại địa phương là khâu giải phóng mặt bằng.
"Chúng tôi đã tập trung cao vào công tác giải phóng mặt bằng, tạo mặt bằng sạch để hỗ trợ các nhà đầu tư sớm triển khai dự án", ông Mai Sơn cho biết.