Sáng 4/5, Ủy ban Xã hội và Ủy ban Văn Hóa, Giáo dục của Quốc hội tổ chức phiên giải trình về trách nhiệm quản lý Nhà nước về phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Trong khi Bộ Y tế đề xuất cấm thuốc lá điện tử, thì Bộ Công Thương lại muốn cho phép thí điểm quản lý loại thuốc lá này.
Phát biểu tại phiên giải trình, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn (điều hành Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội) nhấn mạnh, thuốc lá điện tử đang xâm nhập và được sử dụng ngày càng nhiều và gia tăng ở nước ta, nhất là trong thanh niên, thiếu niên, lứa tuổi học sinh. Thậm chí, có những lo ngại đối với thanh niên, thiếu niên khi thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có xu hướng đang dần thay thế cho thuốc lá truyền thống.
Bên cạnh đó, tình hình nhập lậu thuốc lá, buôn bán, vận chuyển, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên thị trường, qua không gian mạng ngày càng tăng về quy mô và mức độ nghiêm trọng, đặc biệt là tình trạng mua bán, sử dụng thuốc lá điện tử, pha trộn ma tuý (cần sa, ma tuý tổng hợp) đang diễn biến phức tạp và gia tăng rất nhanh. Ông đề nghị cần nhận diện đúng về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đánh giá tác hại, và có thông điệp rõ ràng, cụ thể đến người dân.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng
Tại phiên giải trình, các đại biểu đặt vấn đề: Trong khi Bộ Y tế đề nghị cấm, còn Bộ Công Thương lại đề nghị thí điểm quản lý. Vậy, Bộ Công Thương căn cứ vào đâu đề xuất việc này? Bộ đã nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá tác động đề xuất này?... Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) nói: “Tôi thấy kỳ lạ, tại sao lại thí điểm với chất gây nghiện. Tôi đố ai tìm ra một chút ưu điểm về loại thuốc lá điện tử này”. Đại biểu cũng cho rằng, thuốc lá điện tử cũng không có tác dụng hạn chế thuốc lá thông thường mà còn kích thích, tăng liều lượng.
Giải trình, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định quan điểm nhất quán của Bộ từ trước đến nay là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, thế hệ trẻ nên đề xuất cấm. "Với trào lưu mới, tập trung chính ở thế hệ trẻ, có nên mở ra cho thử, thí điểm hay không? Mai sau mở ra rồi mà không dừng lại được thì lúc đó ai chịu trách nhiệm trước sinh mạng của người dân Việt Nam? Giữa lợi ích kinh tế và xã hội thì cần hết sức cân nhắc", bà Lan bày tỏ.
Cũng tại phiên giải trình, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cho biết, Bộ Công Thương được giao nhiệm vụ nghiên cứu quy định để quản lý sản phẩm thuốc lá điện tử, và Bộ “luôn quan tâm tới vấn đề sức khỏe của người dân”. Tuy nhiên, ở góc độ quản lý, nếu xử phạt thì chưa có quy định, nên cần phải đưa ra để quản lý chặt chẽ hơn. “Đó là nhiệm vụ chính trị đặt ra cho chúng tôi chứ không phải chúng tôi đi ngược lại với ý kiến của Bộ Y tế”, bà Thắng cho hay.
Thành Nam