Tình hình 2022 – Ngành thép VN “tệ” khắc nghiệt do chính sách Zero Covid của TQ làm nhu cầu thép của TQ suy yếu
Trung Quốc vừa là nhà sản xuất vừa là khách hàng tiêu thụ thép lớn nhất thế giới, chiếm hơn một nửa sản lượng và nhu cầu thép thành phẩm toàn cầu, Trung Quốc đã sản xuất 1.032,8 tỷ tấn thép thô vào năm 2021, tương đương 52,9% sản lượng toàn cầu. Đồng thời nước này đã tiêu thụ 666,5 triệu tấn thép thành phẩm, tương đương 51,9% lượng thép sử dụng toàn cầu vào năm 2020. Điều đó cho thấy ảnh hưởng giá sắt thép của thế giới hầu như phần lớn đều phụ thuộc trong tay của TQ.
Từ 04/2022, TQ thực hiện chính sách Zero Covid nghiêm ngặt. Các hạn chế đã làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động xuất, nhập khẩu của Trung Quốc, nên ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế kể từ quý II/2022. Kể từ đó đến nay, giá sắt thép liên tục giảm sâu hơn 50% giá trị so với đầu năm 2022.
Cơ hội ngành thép VN trong 2023 – Từ ổn định đến tăng tiến
- Dự báo từ nguồn uy tín:
- Fitch Ratings kỳ vọng giá thép sẽ tăng trong năm 2023
- Hiệp hội Thép Thế giới (WSA) đã công bố bản cập nhật Triển vọng Ngắn hạn (SRO) mới nhất tháng 10/2022 cho năm 2023. Worldsteel ước tính nhu cầu thép sẽ giảm 2.3% trong năm 2022 đạt 1,796.7 triệu tấn. Trong khi đó nhu cầu thép năm 2023 được dự báo sẽ phục hồi 1.0% để đạt 1,814.7 triệu tấn. WSA dự báo nhu cầu thép ở Trung Quốc có khả năng tăng trong năm 2023 khi chính phủ Trung Quốc quyết định mở cửa kinh tế dần trở lại, cố gắng thúc đẩy đầu tư cơ sở hạ tầng và ổn định thị trường bất động sản.
- Ngành thép VN có thể tích cực hơn k chỉ nhờ vào Chính phủ đẩy mạnh đầu tư công trong nước mà còn có thể từ các nước khu vực ASEAN
Theo báo cáo của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), thị trường xuất khẩu sản phẩm thép các loại năm 2022 chủ yếu ở khu vực Đông Nam Á chiếm hơn 42%. Tiếp theo đó là sự tăng trưởng từ thị trường EU (chiếm 17%) và Hoa Kỳ (8%).
Từ năm 2022, các dự án đầu tư công trong khu vực các nước ASEAN được thúc đẩy và nhờ đó nhu cầu thép của khu vực đã cho thấy tăng trưởng mạnh mẽ trở lại. Tăng trưởng đặc biệt mạnh mẽ nhu cầu thép được dự đoán ở Malaysia và Philippines. Việt Nam cũng đang không ngừng tập trung đẩy mạnh đầu tư công để phục hồi và phát triển kinh tế vì đây là yếu tố mấu chốt giúp ngành thép trong nước phát triển mạnh.
Qua đánh giá cho thấy triển vọng ngành thép hiện nay có thể đã là đáy lợi nhuận, giai đoạn tiếp đến sẽ đi vào guồng ổn định và sau đó là tăng trưởng tiếp theo theo chu kì kinh doanh của 1 doanh nghiệp.
3 mã cp ngành thép chiếm thị phần lớn và ảnh hưởng lớn đến chỉ số ngành công nghiệp VN nhất là HPG (Largecap – Bluechips); HSG, NKG (Midcap)
HPG - CTCP Tập đoàn Hòa Phát – Tầm quan trọng 1 nhà lãnh đạo giỏi sẽ dẫn dắt DN và cổ đông lên lại con đường thịnh vượng nhiều lần nữa
Vị thế
HPG trong ngành Không cần nói thì chắc chắn NĐT nào cũng sẽ biết rõ rằng Hòa Phát vẫn đứng đầu thị phần thép tiêu thụ trong nước, chiếm hơn 36% theo thống kê 6 tháng đầu năm 2022 của VSA, cách xa các đối thủ trong ngành như VN Steel (11.3%), Formosa (6.8%), Vina Kyoei (6.2%)… Như vậy, HPG vẫn vượt trội hoàn toàn so với các đối thủ cạnh tranh còn lại ở thị trường Việt Nam.

(Thị phần HPG thị trường thép VN)
Tình hình kinh doanh HPG 2022 – Q1/2023
Dựa vào bài review bối cảnh ngành thép ở trên và báo cáo KQKD của HPG, ta cũng thấy được sự khắc nghiệt của ngành thép năm 2022. Cụ thể 6 tháng cuối năm HPG ghi nhận lỗ liên tiếp (LNST Q3/2022 đạt -1.774 nghìn tỉ và -1.991 nghìn tỉ trong Q4/2022). Tổng kết năm HPG vẫn ghi nhận LN có lãi 8.483 nghìn tỉ (-75.4% yoy) phần lớn nhờ vào HPG duy trì doanh thu HĐKD lớn mạnh trong 6 tháng đầu năm.
Điều này có thể giải thích do tác động từ phong tỏa covid nghiêm ngặt làm nguồn cầu giảm mạnh trong thời điểm các doanh nghiệp trữ lượng hàng tồn kho rất nhiều. Để xử lý không để tình trạng hàng k bị ứ đọng dẫn đến khủng hoảng, các DN thép như HPG phải bán thống bán tháo với gia chiết khấu cao nhằm xử lý nguồn nợ vay lớn và lãi suất vay đang tăng cao.
Như dự đoán của các nhà phân tích từ đầu năm – HPG vẫ có thể vẫn âm trong quý 1/2023 do dư âm xu hướng từ cuối năm 2022. Lũy kế 2 tháng đầu năm, sản lượng thép thô của Tập đoàn Hòa Phát đạt 809,000 tấn, giảm 42% so với cùng kỳ. Bán hàng thép xây dựng, HRC và phôi thép ghi nhận 877,000 tấn, giảm 34% so với 2 tháng đầu năm 2022. Dự báo này cũng là tình hình chung của thị trường khi Q1/2023 không được kì vọng nhiều báo cáo tích cực từ KQKD ( tâm lý đầu tư ảnh hưởng từ BĐS khá nặng nề dẫn đến mất kỳ vọng). Tuy nhiên, những điểm tiêu cực về BCKQKD Q1/2023 trên có thể đã phản ánh hết vào giá cũng như phản ánh đà giảm của chỉ số thị trg.
Kỳ vọng gì ở HPG Q2/2023 cũng như sẽ có đà tăng mạnh mẽ trở lại của cp HPG?
- 1.Nhìn vào hành động của ban lãnh đạo 2022 là năm đầu tiên sau 10 năm, Hòa Phát không hoàn thành kế hoạch lợi nhuận sau thuế được Đại hội cổ đông giao. Trong giai đoạn 2012-2021, Hòa Phát thường xuyên vượt kế hoạch lợi nhuận sau thuế với mức trung bình là 47%. Với khoản lợi nhuận của năm 2022, Hòa Phát dự tính trích lập 42.2 tỷ đồng cho quỹ khen thưởng phúc lợi và không chi khen thưởng ban điều hành do không đạt kế hoạch. Công ty cũng không chia cổ tức tiền mặt. Với phần lợi nhuận còn lại là 8,402 tỷ đồng, HĐQT Hòa Phát đề xuất dồn toàn bộ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Hiện công ty cũng đang tiến hành dự án Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2. Đây là điểm đánh giá cao cho DN và chỉ tiêu đầu tư: ban lãnh đạo có tín nhiệm và tin cậy khi dành phần lãi để tái đầu tư.
- 2.Các lò cao được kỳ vọng vận hành trở lại trong quý 2/2023 Vào tháng 12/2022, Hòa Phát đã khởi động lại một lò cao tại Khu Liên hợp Hải Dương và đang xem xét khởi động lại 3 lò cao khác trong nửa đầu năm 2023 (dự đoán vào 05/2023). Điểm đặc biệt là đó cũng là thời điểm TQ mở cửa kinh tế trở lại và giá thép – thành phẩm thép thế giới phục hồi và tăng trở lại (như ảnh ở bài trên).
Điều này cho ta dự đoán và kỳ vọng có thực tế rằng sản lượng tiêu thụ thép tăng trở, biên lợi nhuận gộp cải thiện khi giá nguyên liệu đầu vào giảm trước đó và dự phóng giảm giá hàng tồn kho thấp hơn, cải thiện lỗ ròng chi phí tài chính khi lỗ tỷ giá giảm mạnh. (tình huống khá tương đương với 2020 tuy nhiên giai đoạn này có thể ngắn hơn nên đà tăng giá có thể sẽ k kéo cao nhưng sẽ nhanh và có thể thốc)
Việc ngành thép qua giai đoạn khó khăn nhất không đồng nghĩa với chuyện tăng trưởng sẽ trở lại lập tức.
Thị trường chứng khoán sẽ đi trước nền kinh tế và giá doanh nghiệp cũng tương tự với KQKD của DN đó. Từ đó mình có thể dự đoán đường giá HPG có thể sẽ xác nhận vùng tích lũy ổn định trong chu kì trung hạn. Tuy nhiên giai đoạn này vẫn chưa xác định vùng sideway tích lũy nào và HPG chỉ vừa mới trải qua cơn sóng 1 và 2 của Elliot ở chart tuần.
Định giá
Hiện tại vẫn chưa có thể định giá lại chính xác giá trị HPG nhưng vẫn còn sốc do bỡ ngỡ trước KQKD âm của HPG trong 6 tháng cuối năm 2022 mà các bên phân tích đánh giá đỡ tiêu cực hơn. Tuy nhiên với kỹ thuật ta có thể định giá để tận dụng cơn sóng kỳ vọng hồi phục sắp tới của HPG với ngưỡng 26.8 và 29
Liệu đây có phải còn là giá quá rẻ so với doanh nghiệp nghìn tỉ top 1 trong nền công nghiệp VN đầy triển vọng? 