Luật - Những điểm mới: Việt Nam - nước đầu tiên trên thế giới ban hành Luật Công nghiệp công nghệ số
Anh Thảo • 13/07/2025 17:44
Luật Công nghiệp công nghệ số ghi dấu ấn Việt Nam trở thành nước đầu tiên trên thế giới ban hành một đạo luật riêng về lĩnh vực công nghiệp công nghệ số. Lần đầu tiên, các khái niệm mới được định danh trong một văn bản luật, như: công nghệ số, công nghiệp công nghệ số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, tài sản số…
Nhân tài công nghệ số được hưởng cơ chế đặc biệt về lương, thưởng
Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định, Luật Công nghiệp công nghệ số đã quy định hoạt động nghiên cứu và phát triển sản phẩm, dịch vụ công nghệ số được hưởng ưu đãi cao nhất theo quy định pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.
Tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động nghiên cứu và phát triển công nghệ số được ưu tiên, tạo điều kiện sử dụng trang thiết bị tại phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, cơ sở ươm tạo công nghệ, cơ sở ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao, cơ sở ươm tạo doanh nghiệp khoa học và công nghệ, cơ sở nghiên cứu khoa học và công nghệ của Nhà nước.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định phát biểu. Ảnh: H.Ngọc
Ưu tiên đầu tư thành lập và phát triển các cơ sở thực hiện hoạt động nghiên cứu và phát triển, đổi mới sáng tạo công nghệ số trong các ngành, lĩnh vực, địa bàn thuộc phạm vi, nhiệm vụ, quyền hạn được phân công phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, định hướng phát triển công nghiệp công nghệ số từng thời kỳ.
Luật quy định các giải pháp và chính sách toàn diện cho phát triển nguồn nhân lực phục vụ phát triển ngành công nghiệp công nghệ số.
Cụ thể, nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao là người nước ngoài được cấp thẻ tạm trú có thời hạn 5 năm và được gia hạn theo quy định pháp luật về nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
Nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao được hưởng ưu đãi thuế thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân.
Nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao trong tổ chức, doanh nghiệp công nghệ số được tiếp nhận có thời hạn làm việc tại cơ quan nhà nước hoặc đơn vị sự nghiệp công lập trên cơ sở thống nhất của người đứng đầu cơ quan, đơn vị và tổ chức, doanh nghiệp về hình thức tiếp nhận, thời gian làm việc, vị trí việc làm và quyền lợi của người được tiếp nhận; đồng thời bảo đảm sự đồng thuận của người được tiếp nhận.
Nhân tài công nghệ số được hưởng cơ chế đặc biệt về lương, thưởng cạnh tranh với mức lương, thưởng trên thế giới; được ưu tiên tuyển dụng, sử dụng, bổ nhiệm theo quy định pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức;
Nhân tài công nghệ số được hỗ trợ về môi trường làm việc, không gian sống, nhà ở, phương tiện đi lại; được hỗ trợ tham gia hoạt động hợp tác quốc tế về công nghiệp công nghệ số; được hỗ trợ tài chính về cơ sở vật chất cho nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực công nghệ số.
Cho phép thử nghiệm sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số
Luật quy định Nhà nước ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách để đầu tư xây dựng hạ tầng công nghiệp công nghệ số thiết yếu, dùng chung như cơ sở nghiên cứu, thiết kế, sản xuất thử nghiệm sản phẩm, dịch vụ công nghệ số; phòng thí nghiệm trọng điểm dùng chung quốc gia về công nghệ số; cơ sở đo kiểm, thử nghiệm, đánh giá sản phẩm, dịch vụ; trung tâm dữ liệu; khu công nghệ số tập trung.
Quy định thẩm quyền thành lập, mở rộng và công nhận khu công nghệ số tập trung cho địa phương nhằm tăng cường phân cấp, phân quyền theo chủ trương của Đảng và Nhà nước.
Các ưu đãi cho hoạt động sản xuất sản phẩm, dịch vụ công nghệ số của doanh nghiệp, như ưu đãi đầu tư đối với sản xuất sản phẩm, cung cấp dịch vụ công nghệ số.
Đặc biệt ưu đãi đầu tư đối với sản xuất sản phẩm, cung cấp dịch vụ công nghệ số trọng điểm, sản xuất sản phẩm phần mềm, phát triển hệ thống trí tuệ nhân tạo, nghiên cứu và phát triển, thiết kế, sản xuất, đóng gói, kiểm thử sản phẩm chip bán dẫn, đầu tư xây dựng trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo.
Ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt đối với dự án sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm; dự án nghiên cứu và phát triển, thiết kế, sản xuất, đóng gói, kiểm thử sản phẩm chip bán dẫn; dự án xây dựng trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo có quy mô đầu tư lớn.
Hỗ trợ trực tiếp dự án sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm; dự án nghiên cứu và phát triển, thiết kế, sản xuất, đóng gói, kiểm thử sản phẩm chip bán dẫn; dự án xây dựng trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo được Nhà nước hỗ trợ trực tiếp chi phí đầu tư xây dựng nhà máy, hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị máy móc.
Hỗ trợ, ưu đãi dự án khởi nghiệp sáng tạo trong công nghiệp công nghệ số: dự án khởi nghiệp sáng tạo trong công nghiệp công nghệ số là ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư; dự án khởi nghiệp sáng tạo trong công nghiệp công nghệ số được hỗ trợ kinh phí trực tiếp từ ngân sách địa phương.
Luật có chính sách thúc đẩy Make in Viet Nam, đó là các sản phẩm, dịch vụ công nghệ số đáp ứng quy định của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ thì được hưởng ưu đãi về lựa chọn nhà thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu.
Nhà nước đặt hàng cho tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân nghiên cứu, sản xuất và cung cấp sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm; sản phẩm, dịch vụ công nghệ số thuộc các dự án quan trọng quốc gia, dự án có tính chất, yêu cầu đặc biệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ, ngành và địa phương thực hiện theo quy định pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và đấu thầu.
Luật quy định nguyên tắc và hoạt động phát triển công nghiệp bán dẫn với trọng tâm phát triển sản phẩm chip bán dẫn có tính đột phá trong các ngành, lĩnh vực; liên kết chặt chẽ với sinh thái bán dẫn toàn cầu, bao gồm các công đoạn nghiên cứu, thiết kế, sản xuất, đóng gói, kiểm thử.
Đồng bộ với công nghiệp điện tử theo hướng tập trung vào thiết bị điện tử chuyên dùng trong các ngành, lĩnh vực; phát triển nguồn nhân lực cho công nghiệp bán dẫn bảo đảm số lượng, chất lượng đáp ứng các yêu cầu phát triển.
Giao Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn theo yêu cầu quản lý từng thời kỳ.
Về cơ chế chính sách đặc thù cho phát triển công nghiệp bán dẫn, Luật quy định hoạt động sản xuất nguyên liệu, vật liệu, thiết bị, máy móc, công cụ cho công nghiệp bán dẫn thuộc Danh mục nguyên liệu, vật liệu, thiết bị, máy móc, công cụ cho công nghiệp bán dẫn được khuyến khích đầu tư phát triển là ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư. Hỗ trợ, ưu đãi doanh nghiệp tham gia chuỗi cung ứng bán dẫn về thủ tục xuất nhập khẩu, thuế thu nhập doanh nghiệp, hỗ trợ kinh phí…
Để thúc đẩy phát triển trí tuệ nhân tạo một cách bền vững, an toàn và có trách nhiệm, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, Luật đã lần đầu tiên đưa ra các chính sách khung chung quy định nguyên tắc phát triển, cung cấp, triển khai sử dụng trí tuệ nhân tạo. Giao Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo theo từng thời kỳ.
Quy định về quản lý đối với các hệ thống trí tuệ nhân tạo, trong đó có hệ thống trí tuệ nhân tạo có rủi ro cao có khả năng gây ra rủi ro, tổn hại nghiêm trọng tới sức khỏe con người, quyền con người, quyền công dân, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, lợi ích công cộng và trật tự, an toàn xã hội…
Đặc biệt, luật thúc đẩy đổi mới sáng tạo qua cơ chế cho phép thử nghiệm sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số. Cụ thể, tổ chức, doanh nghiệp được triển khai thử nghiệm có kiểm soát đối với sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và pháp luật về công nghiệp công nghệ số.
Luật dẫn chiếu đến các quy định về yêu cầu chung đối với thử nghiệm có kiểm soát, bảo vệ quyền và lợi ích người sử dụng, loại trừ trách nhiệm trong thử nghiệm quy định tại Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.
Nhằm tận dụng tiềm năng kinh tế to lớn của tài sản số, đồng thời đảm bảo tính minh bạch, an ninh và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế, luật lần đầu tiên đưa ra định nghĩa và quy định khung pháp lý về tài sản số. Định nghĩa tài sản số, tài sản ảo trên môi trường điện tử; tài sản mã hóa. Phân loại tài sản số theo mục đích, công nghệ… Giao Chính phủ quy định chi tiết về thẩm quyền, nội dung quản lý tài sản số, phân loại tài sản số phù hợp với thực tiễn, yêu cầu quản lý trong ngành, lĩnh vực.
Luật có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.
SÁNG 13/7/2025 | Dòng Chuyển Thời Cuộc – Khi Công Nghệ Giao Thoa Thực Tế.
Thế giới & Địa chính trị
Việt Nam – Chính sách & Xã hội
AI – Công nghệ đổi mới & LĨNH VỰC CẢI CÁCH
Công nghệ ứng dụng – Sản xuất, Nông nghiệp, Giáo dục
Khoa học đời sống & Khám phá vũ trụ
Startup & Khởi nghiệp đổi mới
Giáo dục quốc tế – Đổi mới học thuật
Góc đầu tư dài hạn
Tin tích cực & Phát triển bản thân
Thể thao – Văn hóa
Giá vàng & Thời tiết TP.HCM
