Vì sao tôi tin CTR có cửa ăn dài?
Nhìn qua kết quả rồi, giờ mới là phần quan trọng: Triển vọng tương lai của CTR. Tôi sẽ chia sẻ vài lý do chính khiến cá nhân tôi đánh giá cao cổ phiếu này về dài hạn, kèm theo vài so sánh thực tế, góc nhìn phản biện cho anh em dễ cân nhắc.
1. Kinh tế số bùng nổ - “Đường dài mới biết ngựa hay” cho hạ tầng viễn thông
Đầu tiên phải nói về bức tranh lớn: Nền kinh tế số Việt Nam đang tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á. Theo báo cáo e-Conomy SEA 2024 của Google, Temasek & Bain, quy mô kinh tế số Việt năm 2024 ước khoảng 36 tỷ USD (bao gồm thương mại điện tử, gọi xe, du lịch online, v.v.). Tỷ trọng kinh tế số đã khoảng 18% GDP năm 2024. Đặc biệt thương mại điện tử là trụ cột lớn nhất, năm 2024 đạt giá trị giao dịch 22 tỷ USD, tăng 18% so với năm trước. Nói đơn giản: người dân mua bán online ngày càng nhiều, và mọi hoạt động kinh tế từ sản xuất, ngân hàng, giáo dục đến nông nghiệp đều chuyển dần lên “online hóa”.
Ace thấy rõ rồi đấy, **mọi thứ đều cần kết nối internet, dữ liệu phảI thông suốt thì kinh tế số mới chạy được. Hạ tầng viễn thông chính là xương sống của nền kinh tế số, mình dân số trẻ, mê công nghệ, lại đang thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, thành ra nhu cầu data tăng phi mã. Thống kê cho thấy lưu lượng data di động trung bình đầu người ở VN đã tăng hơn 5 lần trong 5 năm, từ cỡ 1,8 GB/người/tháng năm 2019 lên 9,2 GB năm 2024. Dự báo còn tăng gấp 4 lần nữa lên ~34 GB vào năm 2030 (thậm chí có dự báo của Ericsson còn cho con số 66 GB mỗi tháng năm 2029!
). Đọc mấy số này tôi cũng bất ngờ, nhưng nghĩ lại quanh mình ai cũng xem Youtube, Tóp tóp, học online, làm việc từ xa… ngày càng nhiều, thì data xài như nước cũng đúng thôi.
Vậy nên đầu tư cho hạ tầng viễn thông phải chạy kịp cơn lũ nhu cầu này. Các nhà mạng liên tục nâng cấp mạng, mở rộng băng thông, phủ sóng đến vùng sâu vùng xa. VN có 4 nhà mạng di động lớn (Viettel, VNPT-VinaPhone, MobiFone, Vietnamobile), trong đó Viettel dẫn đầu với hơn 52% thuê bao. Viettel rõ ràng sẽ đi tiên phong trong mọi cuộc đua mạng - từ 4G rồi 5G - và ai sẽ là người xây trạm, lắp thiết bị cho Viettel? Vâng, CTR là lựa chọn hiển nhiên. Có cầu ắt có cung: Kinh tế số và tiêu thụ data bùng nổ chính là bảo chứng lâu dài cho việc làm của CTR. Nhà nhà xài mạng, người người cần kết nối, nên những doanh nghiệp xây hạ tầng mạng như CTR cứ thế mà hưởng lợi thôi.
Nói thẳng ra, tôi từng bị hấp dẫn bởi mấy cổ phiếu “công nghệ 4.0” nào là làm app, làm fintech, thương mại điện tử… vì thấy thời tới. Nhưng nhiều công ty dạng đó trên sàn chỉ vẽ bánh vẽ, doanh thu chẳng đáng là bao, cuối cùng lùa gà là chính. Trong khi một “ông già làm trạm viễn thông” như CTR lại hưởng lợi trực tiếp từ làn sóng công nghệ một cách bền vững: Kinh tế số phát triển => nhu cầu hạ tầng tăng => CTR có việc và có tiền. Đường dài mới biết ngựa hay, công ty thực sự làm ra tiền từ xu hướng thì mới sống khỏe. Mấy anh bóng bẩy “bánh vẽ” sớm muộn cũng về 0, chứ CTR thì nền tảng lợi nhuận thật chắc hơn nhiều.
2. CTR có “hệ sinh thái” đa dịch vụ - Làm tất, ăn tất quanh lĩnh vực viễn thông
Nhiều người nghe CTR thuộc Viettel cứ nghĩ chắc chỉ biết dựng cột sóng. Nhưng thực tế, CTR đã phát triển một hệ sinh thái dịch vụ khá đa dạng, khép kín xoay quanh lĩnh vực viễn thông - xây dựng - công nghệ. Hiện tại, công ty có 5 mảng kinh doanh chính:
-
Đầu tư hạ tầng cho thuê (TowerCo): Xây dựng, sở hữu trạm viễn thông (BTS) rồi cho các nhà mạng thuê lại để đặt thiết bị. Đây là mảng chủ lực, CTR giữ thị phần số 1 nhiều năm nay trong nước. Họ có khoảng 10.000 trạm BTS khắp Việt Nam như đã nói, hiện chủ yếu phục vụ Viettel, nhưng tương lai có thể cho các mạng khác thuê chung trạm. Ngoài BTS, CTR còn cho thuê hạ tầng DAS trong tòa nhà (hệ thống phủ sóng di động indoor, hiện có 2,45 triệu m² diện tích), cho thuê đường truyền dẫn (2.716 km cáp quang), cho thuê hạ tầng năng lượng (ví dụ hệ thống điện mặt trời 16,9 MWp cung cấp cho trạm)… Đại loại cái gì liên quan hạ tầng viễn thông là CTR khai thác cho thuê được tuốt. Mảng này tiềm năng lớn vì 5G và chuyển đổi số sẽ đòi hỏi mở rộng mạnh hạ tầng viễn thông trong tương lai.
-
Tư vấn thiết kế & Xây dựng (Construction): Gồm xây lắp hạ tầng viễn thông (dựng trạm BTS, kéo cáp… cho các nhà mạng trong và ngoài nước), và xây dựng dân dụng (làm nhà, làm dự án BĐS như đã bàn). CTR có đội ngũ kỹ sư xây dựng lành nghề trải khắp 63 tỉnh thành (khoảng 10.000 nhân viên toàn công ty), nên vừa làm trạm viễn thông, rảnh ra lại nhận xây công trình dân dụng. Họ còn có dịch vụ tư vấn kiến trúc, thiết kế nội thất - nói chung trọn gói từ thiết kế đến thi công. Đây là điểm hay: CTR không “bỏ tất cả trứng vào một giỏ”. Lúc nào ngành viễn thông chững lại thì họ đẩy mạnh xây dân dụng và ngược lại, miễn là tối ưu sử dụng nhân sự thiết bị. Nhờ đó doanh thu tăng trưởng đều, ít bị biến động mạnh.
-
Vận hành khai thác (O&M): Đây là mảng quản lý vận hành hạ tầng sau khi xây xong. Ví dụ CTR xây xong trạm BTS thì thường cũng ký luôn hợp đồng vận hành trạm cho Viettel luôn. Họ sẽ lo vận hành, bảo dưỡng hàng chục ngàn trạm viễn thông, đảm bảo mạng chạy thông suốt. Mảng này đem về doanh thu đều đặn tầm 6.500-7.000 tỷ mỗi năm, vì 70% khối lượng vận hành mạng Viettel đều do CTR đảm nhiệm. Chi phí chính chỉ là nhân công vận hành, nên đây gần như “con gà đẻ trứng vàng” ổn định - năm nào Viettel cũng trả tiền, CTR cứ thế thu. Ngoài vận hành mạng Viettel trong nước, CTR còn vận hành cho mạng Mytel (Myanmar) và Metfone (Campuchia) - hai mạng Viettel ở nước ngoài. Thậm chí hiện toàn bộ hạ tầng viễn thông của Viettel ở Cambodia và Myanmar đều do CTR quản lý vận hành. Đây là lợi thế mà không đối thủ nào có, vì CTR là “người nhà” của Viettel nên họ tin tưởng giao hết. Với 10.000 nhân sự rải khắp nơi, CTR có khả năng triển khai đồng loạt hàng nghìn trạm cùng lúc, không đối thủ nhỏ lẻ nào sánh nổi.
-
Giải pháp tích hợp (ICT & Smart solutions): Cung cấp các giải pháp công nghệ thông tin và viễn thông tích hợp cho doanh nghiệp và hộ gia đình. Ví dụ lắp đặt mạng wifi, camera giám sát, giải pháp nhà thông minh, giải pháp cơ điện cho tòa nhà (điều hòa trung tâm, thang máy, máy phát điện…), lắp hệ thống điện mặt trời áp mái cho doanh nghiệp… Mảng này CTR làm không phải hàng đầu thị trường nhưng cũng đã có khách hàng lớn: từng triển khai hệ thống camera cho ngân hàng OCB, làm cơ điện cho showroom VinFast, lắp an ninh cho khu đô thị Vinhome, thi công dự án điện mặt trời 50 MWp Thuận Minh 2 v.v. Xu hướng “smart” và “xanh” đang lên, nên đất diễn cho mảng này khá rộng.
-
Công nghệ thông tin (IT Services): Bao gồm tư vấn chuyển đổi số, dịch vụ gia công phần mềm, cung cấp phần mềm quản lý doanh nghiệp… Đây là mảng nhỏ thôi, kiểu hỗ trợ các doanh nghiệp khác chuyển đổi số. Thực sự mà nói mảng này CTR chưa nổi bật lắm vì nhiều công ty công nghệ lớn đã cạnh tranh. Nhưng CTR tận dụng được quan hệ với các khách hàng xây lắp để bán thêm giải pháp IT, cũng hợp lý kiểu “bán bia kèm lạc”. Xây xong tòa nhà thì chào luôn giải pháp camera an ninh, phần mềm quản lý tòa nhà cho tiện một mối.
Nhìn chung, CTR tạo ra một chuỗi dịch vụ khép kín: từ Tư vấn => Thiết kế => Thi công => Vận hành => Tối ưu, nâng cấp. KH lớn như Viettel hay các tập đoàn BĐS rất thích mô hình này, vì một nhà thầu làm trọn gói, họ đỡ phải gọi thầu lắt nhắt từng phần. Còn CTR thì giữ chân khách hàng dài hạn, thu tiền được ở nhiều công đoạn. Với khách lẻ cũng áp dụng kiểu “All-in-One” như đã nói: xây nhà xong phục vụ luôn nội thất, smart home, bảo trì… Đó chính là hệ sinh thái CTR: làm tất, ăn tất quanh hạ tầng viễn thông và công nghệ.
Tôi rất khoái chiến lược này của CTR, vì nó đa dạng hóa nguồn thu, giảm rủi ro. Nhiều công ty xây lắp khác phụ thuộc vài dự án lớn, trúng thầu thì sống khỏe mà hụt thầu thì chết dở. CTR thì có nhiều “cần câu cơm” khác nhau, mảng này chững có mảng kia bù. Lúc thị trường viễn thông bão hòa tí thì họ đã có mảng dân dụng, dịch vụ kỹ thuật nhảy vào tăng trưởng tiếp. Chân đế của CTR vì thế rất vững. Hơn nữa, nhờ ôm nhiều mảng liên quan, CTR có thể bán chéo dịch vụ: khách hàng Viettel của mảng TowerCo có thể thuê CTR xây luôn data center, khách xây nhà dân dụng xong bán thêm cái camera, máy lọc nước… Hiệu ứng hệ sinh thái giúp CTR kiếm tiền từ một khách hàng theo nhiều cách. Trong giới tài chính hay nói “không để trứng cùng giỏ”, CTR thì có cả rổ trứng. Thực chiến trên thị trường, tôi đánh giá cao những doanh nghiệp biết linh hoạt như tắc kè hoa thế này, bởi họ chịu được sóng gió hơn hẳn so với công ty chỉ biết một nghề.
3. Chỗ dựa Viettel - Hậu thuẫn vững chắc, việc đều như vắt chanh
Lý do tiếp theo khiến tôi yên tâm cầm CTR: Nó là một trong những trụ cột của Tập đoàn Viettel (Tập đoàn Viễn thông Quân đội). Nói thẳng, được chống lưng bởi ông lớn số 1 ngành viễn thông là lợi thế quá lớn. Trong mảng xây lắp vận hành viễn thông, không ai đấu lại CTR vì đơn giản họ là “người nhà” của Viettel.
Anh em thử nghĩ, nếu Viettel cần xây 1.000 trạm 5G gấp trong 3 tháng, giao cho thầu ngoài chắc gì họ kham nổi, nhưng CTR với 10.000 kỹ sư thợ thuyền khắp 63 tỉnh thì làm ngon. Lính Viettel xây mạng lưới tới đâu, có CTR theo tới đó. Thực tế hiện nay, khoảng 70% khối lượng công việc vận hành khai thác mạng Viettel là do CTR làm, đem lại doanh thu ổn định 6-7 nghìn tỷ/năm như đã nói. Còn mảng xây lắp thì hầu hết trạm viễn thông mới của Viettel cũng do CTR đảm nhận, khó hãng ngoài xen vào. Trong quá khứ, CTR đã cùng Viettel chinh chiến thị trường quốc tế: họ xây mạng Viettel ở Lào, Campuchia, Myanmar, rồi cả mấy nước châu Phi nữa (Cameroon, Burundi… - dù mấy thị trường này giờ Viettel thoái lui ít nhiều nhưng CTR cũng từng góp sức).
Ở trong nước, CTR gần như độc quyền mảng tower cho Viettel. Nhờ có khối lượng công việc đảm bảo, CTR dễ quy hoạch chiến lược dài hạn mà không sợ “đói việc”. Đội ngũ kỹ sư cũng trung thành, gắn bó vì có việc đều, ít nhảy sang đối thủ. Các hãng khác muốn cạnh tranh TowerCo chắc phải qua mặt Viettel trước, mà cái đó chắc khó
. Ngay cả VNPT hay MobiFone khi cần mở rộng vùng phủ sóng cũng đi thuê hạ tầng CTR thay vì tự đầu tư hết, vì thuê sẽ rẻ hơn (tiết kiệm chi phí nhờ dùng chung cơ sở hạ tầng). Vậy nên CTR đang hưởng lợi kép: vừa độc quyền từ nhu cầu nội bộ Viettel, vừa có cơ hội hốt thêm khách ngoài (các nhà mạng khác thuê chung trạm hoặc thuê vận hành).
Nếu ví thị trường viễn thông như một cái chung cư, thì Viettel là ông chủ tòa nhà, CTR là thằng em chuyên xây mới, sửa chữa, bảo trì thang máy, điện nước trong chung cư ấy. Mỗi lần ông anh Viettel muốn cơi nới thêm tầng, lắp thêm thang máy xịn, thay hệ thống điện mới… thì thằng em CTR lại có việc làm và nhận tiền công. Còn các cư dân khác (MobiFone, VinaPhone) nếu muốn xài ké chung cư (thuê rooftop đặt ăng-ten chẳng hạn) thì cũng phải trả phí cho CTR. Có anh chống lưng, em khỏi lo thiếu việc, đại loại thế. Trên sàn có nhiều công ty con của tập đoàn lớn (kiểu PVS, PVT của PVN, hay ACV của Bộ GTVT), những công ty con mà được “nhà” nuôi việc như CTR thường rất ổn định. Tất nhiên, nhược điểm là tăng trưởng có thể bị ràng buộc theo nhịp phát triển của công ty mẹ. Nhưng may mắn Viettel lại đang tăng tốc mở rộng hạ tầng cho kỷ nguyên 5G, nên CTR vẫn còn nhiều dư địa. Nếu Viettel mà ì ạch, chậm triển khai 5G thì CTR cũng bị ảnh hưởng, tôi sẽ bàn rủi ro này ở phần sau.
Công ty nhà nước, quân đội liệu có bị hạn chế gì? Theo tôi, Viettel nắm CTR nhưng cũng rất tạo điều kiện cho CTR tự chủ vận hành theo mô hình doanh nghiệp linh hoạt. Họ thậm chí để CTR Go Global - tìm kiếm việc ở nước ngoài. Nghe đồn CTR sắp tới còn muốn sang thị trường Úc triển khai dịch vụ viễn thông giai đoạn 2025-2030, nghĩa là vươn ra thế giới chứ không chỉ làm quanh quẩn trong nước. Một công ty con nhà nước mà tư duy tiến bộ, dám đi ra nước ngoài cạnh tranh - tôi đánh giá cao điều đó. Nên bảo CTR “con quân đội khó bứt phá” thì e chưa đúng, họ năng động hơn nhiều doanh nghiệp nhà nước truyền thống khác.
4. 5G - Cơn sóng thần công nghệ đang tới, CTR đã sẵn sàng “lướt”
**5G liệu có phải cú hích lớn cho CTR? Chắc chắn có.
Hiện nay, mạng 5G ở Việt Nam đã manh nha từ 2020-2021 nhưng đến 2023 mới bắt đầu triển khai thương mại ở vài thành phố, và 2024 đẩy mạnh hơn. Từ 2025 trở đi, 5G sẽ phủ sóng rộng rãi toàn quốc. 5G không chỉ đơn thuần là mạng di động nhanh hơn; nó là nền tảng cho kỷ nguyên số mới: cho phép IoT (Internet of Things) bùng nổ, xe tự lái, phẫu thuật từ xa, thành phố thông minh… Nói chung muốn “4.0” gì đó, phải có 5G trước đã.
Vậy 5G ảnh hưởng thế nào đến CTR? Rất đơn giản: Triển khai 5G cần rất nhiều trạm phát sóng mới. Sóng 5G tần số cao có phạm vi phủ ngắn hơn 4G, muốn phủ kín phải dựng thêm cột san sát hơn, đặc biệt ở đô thị. Thực tế các nhà mạng VN hiện cũng đang đau đầu: cần hàng chục nghìn trạm 5G mới trong vài năm tới để đảm bảo chất lượng mạng. Viettel công bố kế hoạch mở rộng 5G rất mạnh, vì họ muốn giữ vị thế #1. MobiFone, VNPT cũng không thể ngồi yên nếu không muốn mất thị phần. Tóm lại, ngành viễn thông sắp bước vào cuộc chạy đua đầu tư hạ tầng 5G khốc liệt.
Ai được lợi? CTR mỉm cười. Như trên, cứ nói đến xây trạm là gọi CTR. Theo kế hoạch nội bộ, **năm 2025 CTR dự kiến dựng mới 3.000 – 3.500 trạm BTS 5G, và các năm sau đó duy trì tốc độ 2.000 - 3.000 trạm mới mỗi năm. Đó là con số rất lớn nếu so hiện tại họ có 10.000 trạm tích lũy nhiều năm. Tức chỉ 5 năm nữa số trạm có thể gấp đôi hiện nay. Viettel đã được cấp phép băng tần 2.600 MHz cho 5G từ cuối 2024, họ không để đó chơi đâu – chắc chắn sẽ tăng tốc xây mạng 5G ngay. CTR với quân số đông, kinh nghiệm đầy mình đã sẵn sàng “chạy marathon” cùng Viettel trong chiến dịch này.
Chưa hết, xu hướng mới trên thế giới là chia sẻ hạ tầng viễn thông để tiết kiệm chi phí. Thay vì mỗi nhà mạng dựng riêng cột, giờ nhiều nước các nhà mạng dùng chung cột (tower sharing) thông qua công ty TowerCo trung lập. Ở Việt Nam cũng đang như vậy: Viettel có sẵn CTR lo cột, MobiFone hay VNPT hoàn toàn có thể thuê lại cột của CTR đặt thiết bị 5G thay vì tự dựng từ đầu (vừa tốn tiền vừa lâu). Tỷ lệ thuê chung (co-location ratio) trên mỗi cột ở VN hiện rất thấp (~1,0 nghĩa là mỗi cột trung bình mới có 1 nhà mạng, chủ yếu do mỗi ông xài cột riêng). CTR đặt mục tiêu nâng tỷ lệ này lên 1,05 trong 2025 và khoảng 1,1 về dài hạn – hiểu nôm na là sẽ có nhiều cột dùng chung cho 2 nhà mạng trở lên. Mỗi cột thêm 1 khách thuê là doanh thu tăng gần gấp đôi trong khi chi phí tăng không đáng kể, thành ra biên lợi nhuận tăng mạnh. Do đó, CTR càng có động lực mở rộng số trạm và chào mời các nhà mạng khác thuê. Với vị thế hiện tại, CTR quá thuận lợi để trở thành TowerCo trung lập số 1 VN khi 5G triển khai rộng.
Tôi nhớ năm 2020-2021, nhiều anh em F0 ham thích cổ phiếu 5G, lúc đó có FPT (làm phần mềm 5G), VGI (Viettel Global, liên quan viễn thông), rồi cả mấy mã thiết bị ăng-ten gì gì… Nhưng thực tế 5G chậm hơn kỳ vọng, ai “đu trend” lúc đó có khi lỗ sấp mặt. Bản thân tôi cũng từng kỳ vọng hơi sớm, may mà giữ kiên nhẫn. Đến giờ có thể nói 5G thực sự vào guồng. CTR chính là một trong những “key player” hưởng lợi trực tiếp và rõ ràng nhất từ làn sóng 5G. (Nếu ace đã xem qua topic nhận diện xu hướng thị trường của tôi thì cũng đang thấy, nhóm ngành CNTT đang ở bức tranh lớn là GIẢM nhưng CTR sẽ không ảnh hưởng bởi điều đó, XU hướng nhỏ thì vẫn đang là Tăng, điều này có thể coi là phân hóa, do bản chất rổ này cũng đang ko nhiều mã lắm). Tuy vậy, cũng phải cảnh giác: rủi ro tiến độ là có. Nếu vì lý do nào đó (thủ tục, kinh phí, thiết bị) mà việc triển khai 5G bị chậm lại, CTR sẽ bị ảnh hưởng kế hoạch mở rộng. Nhưng tôi tin nhu cầu thị trường sẽ ép các nhà mạng phải làm nhanh, vì ai chậm là mất thuê bao ngay. Vậy nên về cơ bản, CTR đang ở vị trí thuận lợi để “lướt sóng” 5G - cơn sóng thần tăng trưởng lớn của ngành viễn thông thập kỷ này.
5. Thị trường TowerCo Việt Nam - *Mỏ vàng mới chỉ bắt đầu được đào
Trên thế giới, mô hình công ty TowerCo (chuyên cho thuê trạm viễn thông) không mới, ở các nước phát triển đã bão hòa rồi. Nhưng ở VN, TowerCo mới đang ở giai đoạn sơ khai, đầy tiềm năng. Đây chính là “mỏ vàng” mà CTR đang đào.
Để tôi giải thích sơ cho anh em mới: TowerCo nghĩa là công ty xây dựng, sở hữu hạ tầng trạm phát sóng (cột, tháp, trạm thu phát) rồi cho các nhà mạng thuê đặt thiết bị viễn thông lên đó. Thay vì mỗi nhà mạng tự dựng cột riêng khắp nơi (rất tốn kém và lãng phí), TowerCo làm nhiệm vụ như bên thứ ba trung lập xây cột và cho thuê, giúp tối ưu chi phí toàn ngành. Xu hướng này giúp nhà mạng nhẹ gánh tài sản, còn TowerCo thì có business thuê trạm dài hạn rất “ngon cơm” (dòng tiền thuê ổn định, đều đặn như kiểu cho thuê nhà vậy).
Ở Mỹ, châu Âu có mấy “ông kẹ” TowerCo toàn cầu như American Tower, Cellnex… Do thị trường đó làm TowerCo lâu rồi nên tăng trưởng chậm lại. Châu Á mới hơn, nhưng các nước lớn cũng dần saturate (Trung Quốc có China Tower khổng lồ, Ấn Độ có Indus Tower…). Việt Nam thì sao? Hầu hết tháp viễn thông còn do các nhà mạng tự sở hữu, chưa tách riêng thành TowerCo. Chỉ có Viettel là tiên phong chuyển mảng tháp sang cho CTR quản lý vận hành. VNPT, MobiFone vẫn giữ trạm riêng. Nhưng xu thế chung không cưỡng được: sớm muộn họ cũng phải chia sẻ hạ tầng để giảm chi phí. Mà khi nói đến TowerCo độc lập ở VN, CTR nghiễm nhiên là ứng cử viên số 1. Tôi cá là vài năm tới, Viettel có thể cân nhắc tách luôn mảng tower của mình ra thành công ty con (kiểu phát hành riêng TowerCo cho dễ huy động vốn), và CTR chính là hạt nhân.
Thị trường TowerCo Việt Nam do đó còn rất nhiều dư địa. Hiện CTR 10.000 trạm, có thể tăng lên 15-20.000 trạm vài năm tới. Nhu cầu thuê trạm từ các nhà mạng khác cũng sẽ tăng khi họ triển khai 5G (như đã nói ở trên về chia sẻ cột). Xét về độ phủ sóng 5G, VN còn thua xa các nước phát triển => phải đầu tư gấp nhiều lần. Về mật độ trạm/diện tích, mình cũng thấp, nhất là mạng 4G nông thôn còn yếu. Nên TowerCo tại VN chưa lo thiếu việc ít nhất cả thập kỷ tới.
Tôi từng xem qua các thương vụ TowerCo nước ngoài, giá trị công ty thường tính theo EV/EBITDA rất cao (có nơi 15-20 lần, vì dòng tiền thuê ổn định và tăng đều, như utilities). CTR hiện giờ nếu tách riêng mảng TowerCo chắc EBITDA cũng kha khá, mà vốn hóa CTR hiện tính ra EV/EBITDA cỡ 8x thôi – nghĩa là vẫn thấp xa so với các TowerCo quốc tế. Có lẽ thị trường VN chưa định giá hết tiềm năng mảng này. Nếu giả sử sau này CTR bứt phá như China Tower (độc quyền tower TQ, vốn hóa hàng chục tỷ đô) thì cổ đông bây giờ hời to. Tất nhiên, so sánh vậy hơi quá, mỗi nước một khác. Nhưng ý tôi là tiềm năng tăng trưởng và định giá của CTR còn rất hấp dẫn trong bối cảnh ngành TowerCo VN non trẻ. 
Có người hỏi: “Thế đối thủ của CTR trong mảng TowerCo là ai?”. Thực ra hiện chưa có đối thủ xứng tầm. Một vài công ty nhỏ lẻ như ITEL (công ty hạ tầng của Vietnambile) vốn liếng chẳng đáng kể. Các doanh nghiệp xây lắp khác (REE, SCI…) có tham gia phần nào nhưng không có hệ sinh thái và nhân lực mạnh như CTR. Có chăng đe dọa lớn nhất là nếu VNPT hoặc MobiFone tự lập TowerCo riêng. Tuy nhiên những ông đó nhà nước cả, làm gì cũng chậm, không có “cần câu” sẵn như CTR. Nếu họ lập, nhiều khả năng cũng sẽ liên kết hoặc thuê lại từ CTR thôi. Nên hiện tại có thể nói CTR độc chiếm miếng bánh TowerCo VN. Miếng bánh này sẽ ngày càng to, CTR đã ngồi sẵn mâm rồi.
Nếu TowerCo là mỏ vàng, thì các nước phát triển đã khai thác lâu rồi, vàng còn ít. VN thì mới lác đác đào, CTR đang cầm cuốc xẻng đứng cạnh mỏ, chờ lệnh là đào hăng say. những công ty nắm “thiên thời địa lợi” thế này: ngành có tương lai sáng, công ty sẵn lợi thế chiếm thị phần lớn ngay từ đầu. Chỉ cần đừng tự làm ăn dở hơi thì thành công chỉ là vấn đề thời gian.
6. CTR - Trùm tháp viễn thông #1 với tham vọng doanh thu tỷ đô
Như đã nhắc, CTR là trùm TowerCo số 1 Việt Nam hiện nay. Họ ý thức rõ điều đó và đặt mục tiêu rất lớn: hướng tới doanh thu 1 tỷ USD trong tương lai gần. 1 tỷ USD tức khoảng 24.000 tỷ VND - gần gấp đôi doanh thu hiện tại. Nghe có vẻ hơi “nổ” nhưng xem xét kế hoạch cụ thể thì thấy có cơ sở đấy.
Trước hết, vị thế #1 đem lại cho CTR cái uy và độ tin cậy khi đấu thầu hay chào dịch vụ. 3 năm liên tiếp đứng top ngành tower Việt Nam, top 10 khu vực. Với thành tích đó, khách hàng lớn không lý do gì không chọn CTR. Nhìn ra Đông Nam Á, trừ Singapore ra thì chưa nước nào triển khai 5G rộng bằng Việt Nam sắp tới. CTR hoàn toàn có thể lọt top 5 TowerCo ASEAN nếu VN tăng tốc đầu tư vài năm tới (vì nước mình dân đông, nhu cầu trạm rất lớn). Thậm chí biết đâu CTR còn xuất khẩu mô hình tower sang Lào, Campuchia, Myanmar (nơi họ có chân rồi) hoặc nước khác. Cái “thế” đã có, giờ chỉ cần tận dụng để bung sức.
Cụ thể tham vọng của CTR: Đưa thêm 3.000 - 3.500 trạm BTS vào vận hành trong năm 2025, và mỗi năm sau đó thêm 2.000 – 3.000 trạm. Nếu làm được, tầm 2027-2028 sẽ vượt mốc 20.000 trạm, quá đẹp. Song song, nâng tỷ lệ thuê chung lên 1,1 (mỗi trạm trung bình có 1,1 thuê bao - tuy nghe nhỏ nhưng tăng 0,1 là tăng ~10% doanh thu mảng tower). Với đà này, doanh thu TowerCo sẽ tăng mạnh mẽ. Hiện giờ doanh thu mảng cho thuê hạ tầng chắc tầm vài K tỷ mỗi năm, nhưng giả sử số trạm gấp đôi, mỗi trạm lại có thêm người thuê, thì có thể tăng vài lần doanh thu trong 5-7 năm tới.
Ngoài tower, các mảng khác cũng góp phần: xây dựng dân dụng mà chốt được nhiều hợp đồng B2C, B2B thì lên nhanh (như 2024 doanh thu xây dựng ~4.000 tỷ rồi). Dịch vụ tích hợp, năng lượng mặt trời, kỹ thuật nếu mở rộng thị phần tốt cũng có thể đóng góp thêm hàng nghìn tỷ nữa. Ví dụ, CTR đang lên kế hoạch vào thị trường viễn thông Úc – nếu thuận lợi, nguồn thu ngoại có khi đột biến (dù ban đầu chắc nhỏ). Rồi chiến lược Go Global còn có thể nhắm sang nước khác, vì Viettel cũng đang đầu tư cáp quang biển, data center khu vực, biết đâu CTR được theo.
Tôi cũng từng cảnh giác với mấy công ty vẽ mục tiêu to nhưng không làm được (ví dụ không ít mã chứng khoán đặt kế hoạch doanh thu tỷ đô cho oai, cuối cùng lèo tèo vài trăm tỷ). Nhưng CTR thì khác, kế hoạch đặt ra dựa trên những mảng đã có kinh nghiệm, chứ không kiểu “lấn sân làm trái ngành”. Quan trọng nhất, ban lãnh đạo CTR đã chứng minh được năng lực qua nhiều năm: tăng doanh thu gấp hàng chục lần trong thập kỷ qua, đưa công ty từ nhỏ bé thành đầu ngành. Blđ gốc quân đội nhiều người rất mát tay, kỷ luật mà nhạy bén (ông CEO CTR hiện tại chắc cũng xuất thân từ lính Viettel). Tôi tin họ đặt mục tiêu 1 tỷ đô không phải để cho vui cổ đông, mà vì thị trường đang mở ra thật.
7. Làm ăn ổn định, tiền bạc minh bạch – Không sợ “bom nợ” hay số đẹp ảo
Luận điểm thứ 7 có vẻ nhàm nhưng rất quan trọng: CTR đã chứng tỏ kết quả kinh doanh tăng trưởng ổn định và tình hình tài chính lành mạnh suốt nhiều năm.
Tôi còn nhớ thời tôi mới lên sàn, ôm vài mã “báo lãi tăng 300%” mà toàn nhờ bán đất hoặc ghi nhận một lần, xong năm sau lỗ chỏng vó. Từ đó rút kinh nghiệm soi kỹ chất lượng lợi nhuận. Với CTR, doanh thu và lợi nhuận tăng đều hàng năm, không có đột biến ảo. CAGR lợi nhuận ròng ~20%/năm liền một mạch, quá đẹp. Dòng tiền kinh doanh dương đều, tiền thu về đủ bù tiền chi. Khách hàng chủ yếu là Viettel, các doanh nghiệp lớn nên ít lo bị giật nợ (công nợ thu về khá đúng hạn, ngoại trừ một số dự án B2B dân dụng đôi khi bị chậm thanh toán tí nhưng chưa đến mức nợ xấu nghiêm trọng).
Nhìn vào bảng cân đối: Tài sản ngắn hạn ~ gấp 3 tài sản dài hạn – tức CTR không ôm của để dành lâu dài, chủ yếu tài sản lưu động (tiền mặt, phải thu, hàng tồn…) để phục vụ hoạt động. Nợ ngắn hạn cũng tương đối nhưng đa phần là phải trả cho nhà cung cấp (ngành xây lắp thường ứng trước tiền của chủ đầu tư để làm dần). Nợ vay thì rất thấp như đã nói, công ty hầu như không dùng đòn bẩy tài chính nhiều. Vốn chủ sở hữu tăng dần theo lợi nhuận giữ lại. Họ có chia cổ tức nhưng tỷ lệ không cao, đa phần lợi nhuận được tái đầu tư hoặc giữ lại nên vốn chủ hiện ~2.000 tỷ rồi (từ mức nghìn tỷ vài năm trước).
Một điểm nữa: Biên lợi nhuận của CTR không cao (biên gộp quanh 7-8%, biên ròng ~4-5%), do đặc thù làm tổng thầu xây lắp lãi ít. Tuy nhiên, biên ổn định và có xu hướng cải thiện nhẹ nhờ mảng tower cho thuê (biên cao hơn) ngày càng chiếm tỷ trọng lớn. Quan trọng là hiệu quả sử dụng vốn: ROE ~30% rất đều, chứng tỏ mỗi đồng vốn bỏ ra thu về 30 xu lợi nhuận – con số mơ ước với nhiều doanh nghiệp. ROA ~8% cũng tốt trong ngành hạ tầng.
Tôi thấy ban lãnh đạo CTR khá quan tâm giá cổ phiếu, họ đã từng chia thưởng cổ phiếu, chia cổ tức tiền đều đặn để giữ chân cổ đông. Có thể sắp tới nếu giá cp xuống thấp quá, họ sẽ có động thái (mua cổ phiếu quỹ hoặc Viettel tăng sở hữu chẳng hạn). Dù sao, cổ phiếu cũng là “bộ mặt” công ty, các sếp chắc cũng muốn CTR thành cổ phiếu bluechip kiểu FPT, REE trên sàn. Hiện thanh khoản CTR chưa cao lắm (do Viettel nắm nhiều, trôi nổi ít) nên đôi khi giá biến động mạnh khi có tay to vào ra. Nhưng về dài hạn, khi doanh nghiệp lớn lên, cổ phiếu sẽ tự khắc thu hút dòng tiền tổ chức thôi.