Chào cả nhà mình ngày mới, tuần mới, tháng mới - Tháng 10
Chúc cả nhà mình một ngày tốt lành - Một tháng 10 rực rỡ !
Chào cả nhà mình ngày mới
Chúc cả nhà mình một ngày tốt lành !!
SỰ BẤT ĐỘNG TRONG ĐẦU TƯ
Thị trường chứng khoán Việt có tổng cộng trên dưới 1500 công ty đang niêm yết.
Nhà đầu tư dài hạn hàng ngày rảo bước, tìm xem thử có bông hoa nào đẹp hơn bông hoa mình đang sở hữu hay không. Ngày qua ngày, công việc nhàm chán của anh ta vẫn cứ thế.
Mỗi ngày, mỗi tháng, mỗi quí một ngôi sao mới ư? Doanh nghiệp không thể lớn nhanh như thế.
Warren nói rằng mỗi năm tìm được 1 cơ hội đầu tư mới đã là một sự thành công. Và nếu cổ đông thúc bách ông ta tìm hơn 1 thì ông ấy xin 2 năm tìm 1 cơ hội. Phố Wall kiếm tiền nhờ năng động, Berkshire kiếm tiền nhờ bất động.
Đừng quá lo lắng khi sở hữu cổ phiếu quá lâu và không tìm ra cơ hội mới. Bởi vì khi đó, chúng ta đã chọn cổ tốt nhất cho vườn hoa của mình. Việc còn lại là tiếp tục hoàn thiện bản thân, chờ đợi cho đến khi cơ hội tốt hơn ta đang nắm giữ xuất hiện.
Ngày mới đầu tư, tôi nghĩ rằng đầu tư cổ phiếu thì mua loại nào cũng được miễn là chúng tăng giá sau khi mua. Nhưng sau nhiều năm, nhận ra rằng nếu chỉ tăng giá mà không có cơ sở để mình tin tưởng vào nó thì sẽ không thể ôm được hàng qua những đợt rung lắc của bản thân cổ phiếu và những đợt rung lắc của thị trường chung, nên không thể lãi to được. Những trận thắng lớn trong nhiều năm qua đều nằm ở những siêu cổ phiếu tạo dựng cho tôi niềm tin lớn để có thể ôm chặt vị thế của mình.
Khí chất đầu tư sẽ quyết định vận mệnh của bạn có giàu có được hay không?
Thông minh, tài giỏi chỉ là tìm được ra mã tốt thế nhưng với khí chất thất thường thì không bao giờ cầm được 1 tháng, chính vì lý do đó mà việc phớt lờ được những rung động của TT mới là cái cần phải có của NĐT. Tất nhiên, mua Cổ là phải đứng trên giác độ mua DN dù là 1 phần rất nhỏ của DN thì mới thấu hiểu được hoạt động kinh doanh của DN mình sở hữu, khác hẳn quan điểm mua cổ phiếu là chờ ít ngày tới để bán.
“Bằng cách sở hữu những công ty tuyệt vời, bạn có thể quên đi mọi ồn ào và những biến động phi lý của thị trường - và từ từ trở nên giàu có.”
Francois Rochon
Đầu tiên bạn có đam mê, sau đó bạn có kỹ năng… rồi bạn có tiền !
Làm việc trên 1 và 2… rồi 3 tự động đến.
Mark Minervini
Khả năng tách mình ra khỏi đám đông. Tôi không biết khả năng đó là bẩm sinh ở mức độ nào hay học được ở mức độ nào. Nhưng đó là phẩm chất mà bạn cần có.
Warren Buffett
“Số tiền lớn không được tạo ra bằng cách mua những gì mọi người thích - chúng được tạo ra bằng cách mua những gì mọi người đánh giá thấp.”
Howard Marks
“Bạn phải tự nhủ: ‘Nếu tôi đúng, tôi sẽ kiếm được bao nhiêu? Nếu tôi sai, tôi sẽ mất bao nhiêu?’ Đó là tỷ lệ rủi ro/phần thưởng.”
Peter Lynch
Người có tiền hợp tác với người có kinh nghiệm. Thì kết quả là “Người có tiền thì có kinh nghiệm, còn người có kinh nghiệm thì có tiền”. Những người góp tiền giờ đã có kinh nghiệm rồi đó. Kinh nghiệm không phải là miễn phí.
Nhiều anh chị chat riêng với Chun tâm sự rằng, nhìn con PET tăng miệt mài mà anh/chị tiếc quá em à.
Anh chị có đọc được topic về PET thấy nó tốt nên mua vào vùng 12-13 mà bán non lúc nó lên 14-15 giờ nhìn nó phi mà tiếc quá…chỉ tại anh chị không đủ kiên nhẫn em à.
Chun mới nói với các anh/chị là không phải anh chị không đủ kiên nhẫn đâu mà:
Chun ngẫm kỹ rồi, anh chị không giữ được PET khi thị trường rung lắc dữ dội, khi báo chí đăng đủ thứ tin xấu xa bỉ ổi về con PET, rồi anh chị nghe người này người kia, room này room kia bảo là nó gãy trend rồi, chart xấu lắm rồi, rồi tin A, tin B này xấu lắm, nguy hiểm lắm nên bán sạch PET vì anh chị không có niềm tin vào PET. Niềm tin giữa người với người, niềm tin của nhà đầu tư vào một doanh nghiệp đầy triển vọng như PET với doanh thu 18.000 tỷ/năm trong khi vốn hóa chưa tới 2.000 tỷ. Còn tại sao không có niềm tin vào PET là do anh chị không hiểu về PET, không định giá được PET. Nói mãi thì lại phải quay về cái cơ bản nhất là: Tư duy, trình độ, kiến thức PHÂN TÍCH CƠ BẢN, ĐỊNH GIÁ DOANH NGHIỆP.
Nếu để chia sẻ vài dòng ngắn gọn cho người mới tham gia thị trường thì mình muốn nhắn gửi anh chị ý này :
Chỉ phân tích kỹ thuật thôi là không đủ để tồn tại trên thị trường này, mà cần phải biết biết phân tích cơ bản, đủ am hiểu sâu sắc để đọc và hiểu một BCTC căn bản nhất.
Lên rồi xuống, xuống chán lại lên, là sự vận động liên tục của thị trường, hãy nắm bắt các tín hiệu tạo đáy mà thị trường đưa ra để có phản ứng tốt nhất. Một lưu ý nhỏ cho các bạn từ kinh nghiệm của mình. Hãy lấy vĩ mô và nền tảng DN làm kim chỉ nam mới đi được đường dài và xa, còn kỹ thuật, chỉ như chiếc kính chiếu hậu nhìn ra đằng sau, không thể lái xe đường trường chỉ nhờ chiếc kính chiếu hậu.
Không phải mình chém gió ba hoa bốc phét, dạy đời gì đâu. Chỉ là sống lâu, chết nhiều, trả giá nhiều, trải nghiệm nhiều bài học đau đớn nên giờ mình khôn ra một tí thôi ạ.
Với lại nghề này, môn này không có lý thuyết được đâu, không có đốt cháy giai đoạn được đâu ạ, không có chuyện đi tắt đón đầu đâu ạ. Cũng không có chuyện đọc dăm ba cuốn sách, học vài khóa học ngắn hạn mà giỏi được, mà thấm được & miu sinh kiếm sống với nghề này được đâu ạ. Làm gì có chuyện đó. Nó cần thời gian và sự trải nghiệm sâu sắc ạ. Thường là 5 năm trở lên ạ. Cần trải qua ít nhất một chu kỳ của nền kinh tế, của thị trường ạ.
Không có bài học nào đáng giá bằng bài học thực tế trường đời ạ.
Phải trả giá, phải thua đau nhiều ván, nhiều năm tháng mới khôn ra một tí ạ.
Ở đời có những việc không khó nhưng bạn phải trải nghiệm. Chứng khoán cũng vậy, để biết đạo đức của chủ DN thì bạn phải tham gia thị trường 10-20 năm để biết quá khứ 10-15-20 năm trước chủ DN họ đã làm gì, đã từng đối xử với cổ đông ra sao.
Hoạt động đầu tư là một hoạt động dựa trên những phân tích kĩ lưỡng, phải đảm bảo sự an toàn vốn và hứa hẹn mức lợi nhuận đạt yêu cầu. Hành động nào không đáp ứng đủ các tiêu chuẩn trên gọi là đầu cơ.
BẠN CÓ PHẢI LÀ MỘT NHÀ ĐẦU TƯ THÔNG MINH KHÔNG?
Hãy trả lời một câu hỏi quan trọng thiết yếu. Graham coi một nhà đầu tư “thông minh” là như thế nào?
Trong phiên bản đầu tiên của cuốn sách “Nhà đầu tư thông minh” Graham đã định nghĩa khái niệm này, và ông nói rõ là kiểu thông minh này không liên quan gì tới chỉ số IQ hay điểm thi SAT. Nó chỉ có nghĩa là bạn kiên nhẫn, kỷ luật, và ham học hỏi. Bạn cũng phải biết cách kiềm chế cảm xúc. Kiểu thông minh này, Graham giải thích là “phẩm chất của tính cách chứ không hẳn là của bộ não”.
Lời cuối, nhiều người sẽ cho rằng tôi đầu tư mà lúc nào cũng thận trọng, bảo thủ, định kiến đến nỗi nghi ngờ mọi thứ, kể cả những doanh nghiệp tên tuổi lẫy lừng vạn người mê. Song khi nhìn lại chặng đường 18 năm đầu tư của bản thân và chứng kiến những cú ngã ngựa đầy tức tưởi của những người từng được xem là cao thủ nhiều năm lăn lộn chứng trường. Điều đó khiến tôi nhớ đến câu châm ngôn nổi tiếng của triết gia Ralph Waldo Emerson: “Thật dễ dàng để sống theo quan điểm chung của xã hội. Cũng thật chẳng khó khăn gì để sống một cách cô độc theo chủ nghĩa cá nhân. Song một người vĩ đại là người mà ngay ở giữa đám đông, vẫn giữ được tư duy độc lập hoàn hảo của mình”.
Khi NĐT càng mua được giá thấp hơn so với giá trị thực của doanh nghiệp thì biên an toàn càng lớn. Nói cách khác là NĐT sẽ có khả năng mua cổ phiếu đó với giá đủ rẻ để không chịu một khoản lỗ nào, ngay cả sai khi đưa ra quyết định mua cổ phiếu này. Chiến lược của Phil Town là chờ đợi đến khi giá cả của doanh nghiệp tuyệt vời đó thấp hơn từ 25%-50% so với giá trị thực, ông sẽ bắt đầu mua tích trữ một cách tự tin. Giá càng điều chỉnh, ông lại càng hăng hái mua thêm.
Tất nhiên, việc thực hành các triết lý đầu tư là không hề đơn giản. Ngoài hiểu biết toàn diện về đánh giá doanh nghiệp, Phil Town chia sẻ nhà đầu tư cần có bản lĩnh vững vàng để giữ tâm trí mình độc lập trước hành động của đám đông. Đồng thời cũng cần tỉnh táo khi xem xét diễn biến của thị trường để vừa nắm bắt được tâm lý đại đa số đám đông, vừa kiểm soát được lý trí và kỉ luật của bản thân để sẵn sàng trước một phi vụ đang tới.
Khi bạn muốn rèn luyện làm sói thì không thể sinh hoạt như những chú cừu. Làm trader chuyên nghiệp phải trải qua sự nhàm chán, cô đơn thường xuyên đi ngược đám đông, của việc lặp đi lặp lại không còn cảm xúc. Và đặc biệt phải bước qua những ồn ào nhốn nháo của đám đông ngoài kia. Tôi rèn việc nhàm chán mỗi ngày.
Trong một buổi họp mặt cổ đông gần đây, một vị lãnh đạo lí trí đã phát biểu một câu chúng tôi cho là chí lí vô cùng: “Trong một môi trường đầu tư có integrity (đạo đức) kém thì ta không thể tin được ai cả. Nhất thiết ta phải biết kiểm soát các rủi ro.”
Nhìn đến tương lai:
Ở thời điểm hiện tại, trực giác của chúng tôi cho thấy rằng mức độ cạnh tranh (competition) ở lĩnh vực đầu tư chứng khoán dường như đang ở mức tối đa ! Việc lựa chọn một doanh nghiệp tuyệt vời, bán ở giá hấp dẫn là một thách thức không hề nhỏ: những công ty tuyệt vời thì được định giá rất cao, những công ty định giá thấp thì cơ bản rất kém.
Vì vậy, đầu tư chứng khoán chưa bao giờ dễ dàng, nó đòi hỏi những con người với phẩm chất lí trí, kiên nhẫn, và biết cách tích lũy tiền nhàn rỗi một cách thông minh để đón chờ những cơ hội mà đám đông thường bỏ qua vậy.
Đi với bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy, anh chị mà tham gia mấy cái room. Chủ room tính cách, trình độ, kinh nghiệm, tư duy… như thế nào, thì lâu ngày các bác cũng bị ảnh hưởng những phẩm chất đó của người ta. Nó như mưa dầm thấm lâu, nói mãi thì người ta phải tin, không tin cũng phải tin, ngày này qua tháng nọ nó ngấm vào máu anh chị. Chỉ có lọc máu may ra mới thay đổi được anh chị.
Có những mã thị giá 2.000 - 5.000 trong khi giá trị sổ sách 15.000 - 20.000 mình vẫn không bao giờ ham rẻ.
Có những mã PE = 1-2-3 mình cũng không ham.
Có những mã nó loè cục tiền 1.000 - 2.000 - 3.000 tỷ vẫn không loè được mình, he he…
Ảo lòi cả, thủ thuật cả, xào nấu cả. Đỉnh cao của nghệ thuật xào nấu.
Cái này cần trình & kinh nghiệm chinh chiến trận mạc nhiều năm để biết đâu là thật, đâu là giả (thường trên 15 năm để biết ai ra sao, ai ra sao…)
Ở đời có những thứ không khó nhưng bạn cần phải trải nghiệm.
Còn đã đánh bạc thì mình vẫn đánh bạc thôi. Nhưng phải tách bạch rõ ràng cái gì ra cái đó.
Trong đầu tư. Tôi thích nói chuyện với nhau bằng con số. Tôi sợ cảm xúc yêu ghét cổ cánh !!!
Hãy nói chuyện bằng con số.
Đầu tư, đầu cơ : ĐỊNH TÍNH & ĐỊNH LƯỢNG
Định tính là cảm xúc yêu ghét, là cảm thấy, cảm nhận (có phần cảm tính, mù mờ), nghe đồn, nghe nói…
Định lượng : Là nói chuyện bằng con số - chấm hết
mở BCTC ra mà NÓI CHUYỆN VỚI NHAU BẰNG CON SỐ
Và một điều vô cùng quan trọng : Bạn phải đủ kiến thức, kinh nghiệm để nhận biết đâu là con số đáng tin cậy, đâu là con số không đáng tin cậy. Người ta hơn nhau chỗ này !!!
Bài này Chun viết hồi 2014 :
Đôi lời tâm sự cùng anh chị em:
TTCK VN - 3 sàn 900 mã, giai đoạn này không còn nhiều mã có thể đầu tư anh chị à. Thế nào là đầu tư? Mua và nắm giữ 6 tháng đến 1 năm gọi là đầu tư, cứ tạm gọi như thế đi. Mỗi người một quan điểm, nhưng với em đã đầu tư thì kỳ vọng lớn hơn đầu cơ lướt lát T+, +5 hay + 10 cũng là T+. Đầu cơ thì kỳ vọng 5-10% nhưng đầu tư thì kỳ vọng con số lớn hơn thế nhiều ạ. Khi mình ngâm cứu, tìm hiểu kỹ càng, soi từng con số trong BCTC, mình phải được đền đáp thành quả xứng đáng. Thậm chí lặn lội xuống tận doanh nghiệp, tham quan nhà máy, nhà xưởng, văn phòng, gặp lãnh đạo DN và hỏi thật nhiều những thứ chúng ta chưa được giải đáp thỏa đáng, những thứ chúng ta nghi ngờ.
TTCK VN đang bị một tình trạng bi đát : “ở trển” quá dễ dãi trong quản lý dẫn đến tình trạng in giấy tràn lan vô tội vạ, hàng rác rưởi tràn ngập TT. Dẫn đến NĐT mất niềm tin trầm trọng. Hàng giấy, hàng rác thì họ bán giá nào cũng lãi - Họ ở đây là những người in giấy bán cho đám đông. Giấy thì không có giá. Nói chung, 2 năm qua hàng đầu cơ chết thảm, nhiều mã cách đây 1-2 năm giá còn 15-20-25 giờ còn 1.000 - 5.000 - Quá thê thảm. Vì đâu nên nỗi?
Bỏ qua hàng đầu cơ. Vậy hàng trăm Blue chip thì thế nào? Chỉ nói một câu ngắn gọn: Ở ngoài nhìn thì dễ ăn vào là ôm đầu máu ngay, số mã kiếm ăn cả đầu cơ lẫn đầu tư chỉ đếm trên đầu ngón tay !!! Vì sao lại thế? Có vẻ thời của chúng đã hết, hoặc: Chúng nó ngon, rất ngon, cực ngon, very ngon nhưng giá của chúng không còn thơm ngon nữa !!!
Cổ cánh cũng như con người:
Thời để sinh ra
Thời để lớn lên
Thời để thịnh vượng
Thời để lụi tàn
Thời để hồi sinh
Vấn đề đặt ra là bạn đến với nó vào thời nào?
TTCK VN - gần 900 mã trên 3 sàn, số DN làm ăn đàng hoàng tử tế, lãnh đạo hết lòng vì cổ đông chỉ được khoảng tròm trèm 20% con số này. Đó là những DN chia cổ tức đều đặn bằng tiền năm này qua năm khác (có thể bằng cổ, nhưng chắc chắn phải bằng tiền trước đã).
PS: Tôi không sợ hàng rác, hàng giấy lộn vì chúng sờ sờ ra đấy ai cũng thấy, ai cũng biết. Thứ làm tôi sợ nhất là hàng rác, hàng giấy lộn đội lốt hàng cơ bản, Blue chip. Điều này được ví như mặt sông phẳng lặng nhưng dưới nó là những dòng nước xoáy chết người, nó là cái bẫy, giết chết biết bao nhiêu nhà đầu tư mấy năm qua, kể cả những nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm. 15 năm qua ở TTCK VN có khoảng 150-200 mã thuộc dạng này. Vô số NĐT lâu năm vài năm qua chết vì dạng cổ phiếu dạng này. Suy cho cùng đầu tư chứng khoán không phải lạ chọn và lựa mà là chọ và loại bỏ. Loại bỏ rác rưởi & giấy lộn. Điều đó bảo đảm cho chúng ta tránh được những cú chết thảm không còn đường về quê ngoại. Tôi không tiện kể ra đây những cổ phiếu dạng này, vì nó sẽ xát muối vào vết thương còn đang rỉ máu của anh chị. Tôi tin chắc anh chị cũng hình dung tôi đang nói về những cổ phiếu nào.
Những điểm trọng yếu khi soi BCTC một DN :
NỢ/VCSH (nợ vay)
TIỀN MẶT/TÀI SẢN NGẮN HẠN
CÁC KHOẢN PHẢI THU, PHẢI THU KHÁC/Doanh thu (Cái này rất quan trọng, xào nấu nó nằm ở đây)
TỒN KHO/Doanh thu
CHI PHÍ XD CƠ BẢN DỞ DANG
LỢI NHUẬN GỘP BH & CCDV
SOI KỸ MỤC VCSH, BẢN CHẤT NHỮNG CON SỐ HÌNH THÀNH NÊN VCSH (Để tìm ra mấy ông tăng vốn ảo)
DÒNG TIỀN VÀO RA, SOI KỸ 3 CỘT CỦA BC LCTT.
Mục THUYẾT MINH BCTC đọc thật kỹ :
GIAO DỊCH CÁC BÊN LIÊN QUAN (Cái này rất quan trọng, xào nấu nó nằm ở đây)
HỢP ĐỒNG HỢP TÁC ĐẦU TƯ (BCC - Nếu ai có kiến thức tài chính kế toán sẽ hiểu được BCC không khác mấy với răng nanh ma cà rồng, là con đường dễ nhất, hợp lý nhất để cash out và hút máu của nhỏ lẻ. Các công ty BĐS niêm yết đều sử dụng thủ thuật này rất nhuần nhuyễn.
Quan trọng nhất:
CHẤT LƯỢNG VỐN HÓA
CHẤT LƯỢNG TÀI SẢN
CHẤT LƯỢNG LỢI NHUẬN
Các quỹ lớn người ta quan tâm :
Chất lượng vốn góp
Chất lượng tài sản
Chất lượng lợi nhuận
Nói chung là một DN có BCTC đơn giản, dễ hiểu, sạch sẽ, lãnh đạo đáng tin cậy.
Ở VN người ta mua cổ phiếu vì cái nhất thời, kiểu như quý này, quý kia, năm này năm kia EPS cao, LN khủng gì đó. Nó giống như việc chọn lấy một người vợ vì nó mới đại phẫu, hoặc nó mới trúng số, chứ không phải một tiểu thư giàu từ trong trứng, gia đình ngon lành bao đời ở phố cổ, đại loại thế.
Ở VN khi xem xét 1 DN đầu tư người ta ít quan tâm tới:
CHẤT LƯỢNG VỐN GÓP
CHẤT LƯỢNG TÀI SẢN
CHẤT LƯỢNG LỢI NHUẬN
Vì thế mới có tình trạng nhiều DN BV 10.000 - 20.000 mà giá cổ cánh 2.000 - 5.000, nhiều mã EPS = 2.000 - 4.000 mà giá cổ cánh ì ạch 3.000 - 10.000 >>> PE = 1-2-3 mà chả ma nào thèm mua. Nhiều nhà đầu tư xem đây là sự phi lý của thị trường nhưng thật ra cái gì cũng có nguyên do của nó. Những định chế tài chính lớn họ có cái nhìn khác với đám đông nhỏ lẻ ở điểm này.
Chiều buồn, lục cơm nguội, anh chị đọc chơi Mười lăm năm ấy, biết bao mặn nồng - chan cả nước mắt !!!
Em có biết không?
Mình không cần ba cái danh hão nữa bạn à, nó không làm bụng mình bớt cồn cào. Mình chém vì cơm áo, vì miu sinh, vì đam mê, vì muốn thể hiện bản thân, vì muốn chia sẻ, hay đơn giản nó là tính cách của mình.
Thắng hay thua thì đêm về, một mình bạn trong bóng đêm, bạn vắt tay lên trán: bạn biết, vợ con bạn biết xuân này gia đình bạn có sung túc hay không? Còn ba cái danh ảo, ồn ào, ảo vọng, sĩ diện hảo rồi cũng qua đi như sương khói.
Giờ đi đâu mình cũng khai thật, khai rất nhiều lần là quá khứ 10-15 năm trước tôi từng cháy TK rất nhiều lần. ĐỜI TRADER AI CŨNG TỪNG BÉ THƠ, AI CŨNG TỪNG DẠI KHỜ. Cái nguy hiểm nhất của sới bạc không phải là khiến cho con người ta cháy túi mà nó tạo ra một lớp người sống ảo. Nghe thì rất chua chát, rất cay đắng nhưng ngẫm kỹ sẽ thấy đúng anh chị à. Không chơi chứng ảo, sai thì nhận là sai, đúng thì nhận là đúng, sai thì sửa, sai thì cắt lỗ, chứng khoán là việc cả đời, không việc gì phải xấu hổ, mắc cỡ ngại ngùng e thẹn gì cả.
Cây kim trong bọc lâu ngày cũng lòi ra, không có chuyện tốt khoe xấu che. Không được to mồm: ăn vài xu lẻ thì cả Châu Phi đều biết, cháy tám chục cái tài khoản thì vợ không biết, con không biết, tám chục con bồ nhí cũng không biết nốt, dĩ nhiên là bá tánh, chúng sanh, con nhang đệ tử lại càng không.
Không vẽ ra viễn cảnh mơ mộng cho khách hàng, cho nhà đầu tư… Trước khi mua con nào thì việc đầu tiên là dặn đi dặn lại : Nó mà thủng mốc XYZ là phải cắt lỗ nha anh chị, nhớ nha, nguyên tắc là nguyên tắc, không được lẫn lộn, lập lờ giữa đầu tư & đầu cơ. Không được kẹp bi rồi tìm một tỷ lý do bào chữa, ngụy biện, thủ dâm là đầu tư.
Đánh bạc bịp cùng chứng vịt ung thì không nên câu nệ theo những nguyên tắc thông thường mà nên bồi dưỡng kỹ xảo đánh bạc, khi thua lỗ cố gắng hạn chế tối thiểu rủi ro.
PS1 : 3 năm qua, Chun cứ nhai đi nhai lại ý này với anh em: 5 năm vừa qua (2012 - 2017) có thể ví là tuần trăng mật của TTCK VN. Hàng triệu nhà đầu tư, cũng như các bạn môi giới trẻ mới vào nghề vài năm nay được trời đãi, thời thế đãi, thị trường đãi cho bữa tiệc no nê & thịnh soạn, rồi họ ngộ nhận mình thật giỏi giang & vĩ đại. Thế rồi tuần trăng mật qua đi để lại đống tro tàn.
PS2 : Từng là Admin rất nhiều diễn đàn chứng khoán nhiều năm liền, từ thế hệ đầu tiên của TTCK VN nên mình rất thấu hiểu tâm lý đám đông. So với giờ này năm ngoái hay đầu năm nay, chợ chứng ngày càng thưa vắng người. Những nhà đầu tư non trẻ, những bạn trẻ háu thắng không biết người biết ta, giờ này năm ngoái còn hung hãn lắm, giờ thì đã đi xa, xa mãi về phía mặt trời lặn, đi mãi không về. Trò chơi này khắc nghiệt & tàn nhẫn.
Những dòng này được viết ra bằng sự đánh đổi của những năm tháng tuổi trẻ đầy sương gió !!!
Công việc giao dịch không phải là dạng cờ bạc, không phải một trò chơi, nó tồn tại không phải để giúp chúng ta giải trí. Chúng ta cần làm những công việc khác như văn phòng, kinh doanh hay bất cứ công việc nào tạo ra thu nhập ổn định cho bạn & gia đình bạn. Công việc của bạn là chọn những doanh nghiệp tốt, những cổ máy in tiền ngày đêm, sục sôi tiền kể cả lúc bạn đang ngủ hay đi du lịch. Cứ để thị trường chứng khoán tự làm công việc của nó, thị trường nó có cách vận động của nó, trong ngắn hạn sự phi lý luôn tồn tại, nhưng về dài hạn mọi thứ đều phải trở về giá trị thực của nó. Ta cần những công việc khác ngoài trading, vừa để đảm bảo một nguồn thu ổn định, vừa giúp ta không bị “cuốn” vào thị trường và từ đó đưa ra những quyết định sai lầm.
Xin nhắc lại một lần nữa. Công việc của một nhà đầu tư nên nhàm chán, và bạn đừng nghĩ cách làm thêm điều gì để cải thiện nó. Nếu ngay lúc này, bạn đang cảm thấy công việc giao dịch của mình thật buồn tẻ, thật bình thường, thì thật vui vì bạn đang đi đúng hướng.
Nếu bạn đang để thị trường chứng khoán thôi thúc bạn kiếm tiền thật nhanh, làm giàu thật nhanh thì đó chính là cái bẫy giết chết bạn, nó dễ đẩy bạn đến trạng thái “nghiện” giao dịch, giao dịch liên tục quá nhiều, bị áp lực phải giao dịch liên tục để kiếm tiền thật nhanh nhằm trang trải cuộc sống, mua sắm thứ này thứ kia mà ta hằng mơ ước bấy lâu nay. Hãy tìm thêm một công việc, hoặc một vài thú chơi - mà ra tiền được nữa thì càng tốt - để đa dạng hóa nguồn thu nhập của bạn, tạo nền tảng tài chính vững chắc hơn, biến giao chứng khoán thành một kiểu dạo chơi không cảm xúc.
Đầu tư mà như đang dạo chơi giữa phố xa đông người.
Muốn nhanh phải từ từ !
Tôi luôn thấy một sự phấn khích vô cùng khi đối diện với những điều tĩnh lặng. Giống như khi lướt đi trong chiếc xe êm ru trên con đường quanh co giữa ngàn thông một ngày mưa phùn giăng mỏng. Hay buổi chiều cuối năm từ lầu 68 nhìn xuống thành phố hoàng hôn đầy những ánh đèn nhấp nháy di động trong sự tĩnh mịch vô cùng. Hoặc khi ngồi giữa cả một khán phòng mọi người đột nhiên sững sờ im tiếng trong khi những chỉ số sáng bừng trên bảng điện chứng khoán.
Những cú rung lắc dữ dội mấy phiên vừa qua nhà cái Las Vegas lại gom hàng về một mối. Rồi anh chị sẽ đuợc chứng kiến những ngày vui bất tận của PET - PET như những chú ngựa hoang miền thảo nguyên Yili huyền thoại dũng mãnh tung vó trên những đồng cỏ mênh mông đầy nắng gió, hoa thơm và cỏ dại. Hình ảnh đó đẹp lắm, nó đi cả vào trong giấc mơ của Chun.
Làm việc cực nhọc mà cảm giác như đi chơi, đó chính là đam mê - Anh Chunjunxo chia sẻ.
Đến một độ tuổi nào đó, người ta chẳng thể làm gì khác hơn ngoài sự im lặng. Buồn bã cũng im lặng, hân hoan cũng im lặng. Thi thoảng, chỉ muốn ngồi ở một góc quán quen, thấy khổ hạnh nào rồi cũng nhẹ nhàng như mây trời. Cuộc đời cứ thế mà biên niên cô đơn.
Sáng nay Hà Nội lạnh 20 độ. Tranh thủ dậy sớm, ra một góc quán quen, ngồi ngoài hành lang tầng 5 quán cà phê quen thuộc mỗi lần ra HN. Gọi ly Capuchino nóng, cởi áo khoác cởi áo khoác ra & cảm nhận cái lạnh HN. Nghĩ về những việc đã qua trong một năm qua & ấp ủ những dự định cho năm mới.
TTCK VN giai đoạn này và trong một năm tới có thể nói là bế tắc ý tưởng đầu tư. Tức là nhìn quanh thì ngành nào cũng khó khăn bủa vây : BĐS - Chứng khoán - Bank - Thép - Xây dựng…
Một số ngành không đến nỗi khó khăn như các ngành trên nhưng rất khó tăng trưởng trong các quý tới như các ngành xuất khẩu : Thuỷ sản - Dệt may - Đồ gỗ. Do các nhà nhập khẩu Hoa Kỳ - EU lượng hàng tồn kho còn rất lớn do sức mua giảm sút.
Ngành tiện ích như Điện - Cấp nước do giá đầu ra bị Nhà nước khống chế nên rất khó có sự tăng trưởng đột biến.
Những ngành còn lại như Bao bì - Dược phẩm - Công nghệ sao thấy nhạt nhoà quá. Công nghệ được mỗi FPT sáng giá nhưng giá thì không còn hấp dẫn nữa. Tức là giá khó tăng 40-50%/năm
Thật may mắn cho chúng ta khi còn một Điểm sáng hiếm hoi giữa đêm tối 30 đó là bán lẻ với những cái tên sáng giá : MWG PNJ FRT DGW PET
Trong đó MGW PNJ có thể ví von như là những con voi. Voi thì khó phi nước đại. Chỉ có những chú ngựa chiến mới có thể phi nước đại.
11/2022
Hoạt động đầu tư là một hoạt động dựa trên những phân tích kĩ lưỡng, phải đảm bảo sự an toàn vốn và hứa hẹn mức lợi nhuận đạt yêu cầu. Hành động nào không đáp ứng đủ các tiêu chuẩn trên gọi là đầu cơ.
BẠN CÓ PHẢI LÀ MỘT NHÀ ĐẦU TƯ THÔNG MINH KHÔNG?
Hãy trả lời một câu hỏi quan trọng thiết yếu. Graham coi một nhà đầu tư “thông minh” là như thế nào?
Trong phiên bản đầu tiên của cuốn sách “Nhà đầu tư thông minh” Graham đã định nghĩa khái niệm này, và ông nói rõ là kiểu thông minh này không liên quan gì tới chỉ số IQ hay điểm thi SAT. Nó chỉ có nghĩa là bạn kiên nhẫn, kỷ luật, và ham học hỏi. Bạn cũng phải biết cách kiềm chế cảm xúc. Kiểu thông minh này, Graham giải thích là “phẩm chất của tính cách chứ không hẳn là của bộ não”.
Lời cuối, nhiều người sẽ cho rằng tôi đầu tư mà lúc nào cũng thận trọng, bảo thủ, định kiến đến nỗi nghi ngờ mọi thứ, kể cả những doanh nghiệp tên tuổi lẫy lừng vạn người mê. Song khi nhìn lại chặng đường 18 năm đầu tư của bản thân và chứng kiến những cú ngã ngựa đầy tức tưởi của những người từng được xem là cao thủ nhiều năm lăn lộn chứng trường. Điều đó khiến tôi nhớ đến câu châm ngôn nổi tiếng của triết gia Ralph Waldo Emerson: “Thật dễ dàng để sống theo quan điểm chung của xã hội. Cũng thật chẳng khó khăn gì để sống một cách cô độc theo chủ nghĩa cá nhân. Song một người vĩ đại là người mà ngay ở giữa đám đông, vẫn giữ được tư duy độc lập hoàn hảo của mình”.
Khi NĐT càng mua được giá thấp hơn so với giá trị thực của doanh nghiệp thì biên an toàn càng lớn. Nói cách khác là NĐT sẽ có khả năng mua cổ phiếu đó với giá đủ rẻ để không chịu một khoản lỗ nào, ngay cả sai khi đưa ra quyết định mua cổ phiếu này. Chiến lược của Phil Town là chờ đợi đến khi giá cả của doanh nghiệp tuyệt vời đó thấp hơn từ 25%-50% so với giá trị thực, ông sẽ bắt đầu mua tích trữ một cách tự tin. Giá càng điều chỉnh, ông lại càng hăng hái mua thêm.
Tất nhiên, việc thực hành các triết lý đầu tư là không hề đơn giản. Ngoài hiểu biết toàn diện về đánh giá doanh nghiệp, Phil Town chia sẻ nhà đầu tư cần có bản lĩnh vững vàng để giữ tâm trí mình độc lập trước hành động của đám đông. Đồng thời cũng cần tỉnh táo khi xem xét diễn biến của thị trường để vừa nắm bắt được tâm lý đại đa số đám đông, vừa kiểm soát được lý trí và kỉ luật của bản thân để sẵn sàng trước một phi vụ đang tới.
Khi bạn muốn rèn luyện làm sói thì không thể sinh hoạt như những chú cừu. Làm trader chuyên nghiệp phải trải qua sự nhàm chán, cô đơn thường xuyên đi ngược đám đông, của việc lặp đi lặp lại không còn cảm xúc. Và đặc biệt phải bước qua những ồn ào nhốn nháo của đám đông ngoài kia. Tôi rèn việc nhàm chán mỗi ngày.
Chun ngẫm kỹ rồi, anh chị không giữ được PET khi thị trường rung lắc dữ dội, khi PET dính phốt tin đồn này kia, vì anh chị không có niềm tin vào PET. Còn tại sao không có niềm tin vào PET là do anh chị không hiểu về PET, không định giá được PET. Nói mãi thì lại phải quay về cái cơ bản nhất là: Tư duy đầu tư, trình độ, kiến thức PHÂN TÍCH CƠ BẢN, ĐỊNH GIÁ DOANH NGHIỆP.
Trong một buổi họp mặt cổ đông gần đây, một vị lãnh đạo lí trí đã phát biểu một câu chúng tôi cho là chí lí vô cùng: “Trong một môi trường đầu tư có integrity (đạo đức) kém thì ta không thể tin được ai cả. Nhất thiết ta phải biết kiểm soát các rủi ro.”
Nhìn đến tương lai:
Ở thời điểm hiện tại, trực giác của chúng tôi cho thấy rằng mức độ cạnh tranh (competition) ở lĩnh vực đầu tư chứng khoán dường như đang ở mức tối đa ! Việc lựa chọn một doanh nghiệp tuyệt vời, bán ở giá hấp dẫn là một thách thức không hề nhỏ: những công ty tuyệt vời thì được định giá rất cao, những công ty định giá thấp thì cơ bản rất kém.
Vì vậy, đầu tư chứng khoán chưa bao giờ dễ dàng, nó đòi hỏi những con người với phẩm chất lí trí, kiên nhẫn, và biết cách tích lũy tiền nhàn rỗi một cách thông minh để đón chờ những cơ hội mà đám đông thường bỏ qua vậy.
Đi với bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy, anh chị mà tham gia mấy cái room. Chủ room tính cách, trình độ, kinh nghiệm, tư duy… như thế nào, thì lâu ngày các bác cũng bị ảnh hưởng những phẩm chất đó của người ta. Nó như mưa dầm thấm lâu, nói mãi thì người ta phải tin, không tin cũng phải tin, ngày này qua tháng nọ nó ngấm vào máu anh chị. Chỉ có lọc máu may ra mới thay đổi được anh chị !!!
SỰ BẤT ĐỘNG TRONG ĐẦU TƯ
Thị trường chứng khoán Việt có tổng cộng trên dưới 1500 công ty đang niêm yết.
Nhà đầu tư dài hạn hàng ngày rảo bước, tìm xem thử có bông hoa nào đẹp hơn bông hoa mình đang sở hữu hay không. Ngày qua ngày, công việc nhàm chán của anh ta vẫn cứ thế.
Mỗi ngày, mỗi tháng, mỗi quí một ngôi sao mới ư? Doanh nghiệp không thể lớn nhanh như thế.
Warren nói rằng mỗi năm tìm được 1 cơ hội đầu tư mới đã là một sự thành công. Và nếu cổ đông thúc bách ông ta tìm hơn 1 thì ông ấy xin 2 năm tìm 1 cơ hội. Phố Wall kiếm tiền nhờ năng động, Berkshire kiếm tiền nhờ bất động.
Đừng quá lo lắng khi sở hữu cổ phiếu quá lâu và không tìm ra cơ hội mới. Bởi vì khi đó, chúng ta đã chọn cổ tốt nhất cho vườn hoa của mình. Việc còn lại là tiếp tục hoàn thiện bản thân, chờ đợi cho đến khi cơ hội tốt hơn ta đang nắm giữ xuất hiện.
Ngày mới đầu tư, tôi nghĩ rằng đầu tư cổ phiếu thì mua loại nào cũng được miễn là chúng tăng giá sau khi mua. Nhưng sau nhiều năm, nhận ra rằng nếu chỉ tăng giá mà không có cơ sở để mình tin tưởng vào nó thì sẽ không thể ôm được hàng qua những đợt rung lắc của bản thân cổ phiếu và những đợt rung lắc của thị trường chung, nên không thể lãi to được. Những trận thắng lớn trong nhiều năm qua đều nằm ở những siêu cổ phiếu tạo dựng cho tôi niềm tin lớn để có thể ôm chặt vị thế của mình.
Khí chất đầu tư sẽ quyết định vận mệnh của bạn có giàu có được hay không?
Thông minh, tài giỏi chỉ là tìm được ra mã tốt thế nhưng với khí chất thất thường thì không bao giờ cầm được 1 tháng, chính vì lý do đó mà việc phớt lờ được những rung động của TT mới là cái cần phải có của NĐT. Tất nhiên, mua Cổ là phải đứng trên giác độ mua DN dù là 1 phần rất nhỏ của DN thì mới thấu hiểu được hoạt động kinh doanh của DN mình sở hữu, khác hẳn quan điểm mua cổ phiếu là chờ ít ngày tới để bán.
“Bằng cách sở hữu những công ty tuyệt vời, bạn có thể quên đi mọi ồn ào và những biến động phi lý của thị trường - và từ từ trở nên giàu có.”
Francois Rochon
Đầu tiên bạn có đam mê, sau đó bạn có kỹ năng… rồi bạn có tiền !
Làm việc trên 1 và 2… rồi 3 tự động đến.
Mark Minervini
Khả năng tách mình ra khỏi đám đông. Tôi không biết khả năng đó là bẩm sinh ở mức độ nào hay học được ở mức độ nào. Nhưng đó là phẩm chất mà bạn cần có.
Warren Buffett
“Số tiền lớn không được tạo ra bằng cách mua những gì mọi người thích - chúng được tạo ra bằng cách mua những gì mọi người đánh giá thấp.”
Howard Marks
“Bạn phải tự nhủ: ‘Nếu tôi đúng, tôi sẽ kiếm được bao nhiêu? Nếu tôi sai, tôi sẽ mất bao nhiêu?’ Đó là tỷ lệ rủi ro/phần thưởng.”
Peter Lynch
Người có tiền hợp tác với người có kinh nghiệm. Thì kết quả là “Người có tiền thì có kinh nghiệm, còn người có kinh nghiệm thì có tiền”. Những người góp tiền giờ đã có kinh nghiệm rồi đó. Kinh nghiệm không phải là miễn phí.
Nhiều anh chị chat riêng với Chun tâm sự rằng, nhìn con PET tăng miệt mài mà anh/chị tiếc quá em à.
Anh chị có đọc được topic về PET thấy nó tốt nên mua vào vùng 12-13 mà bán non lúc nó lên 14-15 giờ nhìn nó phi mà tiếc quá…chỉ tại anh chị không đủ kiên nhẫn em à.
Chun mới nói với các anh/chị là không phải anh chị không đủ kiên nhẫn đâu mà:
Chun ngẫm kỹ rồi, anh chị không giữ được PET khi thị trường rung lắc dữ dội, khi báo chí đăng đủ thứ tin xấu xa bỉ ổi về con PET, rồi anh chị nghe người này người kia, room này room kia bảo là nó gãy trend rồi, chart xấu lắm rồi, rồi tin A, tin B này xấu lắm, nguy hiểm lắm nên bán sạch PET vì anh chị không có niềm tin vào PET. Niềm tin giữa người với người, niềm tin của nhà đầu tư vào một doanh nghiệp đầy triển vọng như PET với doanh thu 18.000 tỷ/năm trong khi vốn hóa chưa tới 2.000 tỷ. Còn tại sao không có niềm tin vào PET là do anh chị không hiểu về PET, không định giá được PET. Nói mãi thì lại phải quay về cái cơ bản nhất là: Tư duy, trình độ, kiến thức PHÂN TÍCH CƠ BẢN, ĐỊNH GIÁ DOANH NGHIỆP.
PS: Tôi không sợ hàng rác, hàng giấy lộn vì chúng sờ sờ ra đấy ai cũng thấy, ai cũng biết, con nít cũng biết. Thứ làm tôi sợ nhất là hàng rác, hàng giấy lộn đội lốt hàng cơ bản, Blue chip. Điều này được ví như mặt sông phẳng lặng nhưng dưới nó là những dòng nước xoáy chết người, nó là cái bẫy, giết chết bao nhiêu thế hệ nhà đầu tư chứng khoán VN mười mấy năm qua, kể cả những nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm. 23 năm qua ở TTCK VN có khoảng 400-500 mã thuộc dạng này. Vô số nhà đầu tư lâu năm, mười mấy năm qua chết tức tưởi vì những cổ phiếu dạng này. Suy cho cùng đầu tư chứng khoán không phải là chọn và lựa mà là chọ và loại bỏ. Loại bỏ rác rưởi & giấy lộn. Điều đó không bảo đảm cho bạn chiến thắng thị trường nhưng ít nhất giúp bạn tránh được những cú chết thảm không còn đường về quê ngoại. Tôi không tiện kể ra đây những cổ phiếu dạng này, vì nó sẽ xát muối vào vết thương còn đang rỉ máu của anh chị. Tôi tin chắc anh chị cũng hình dung tôi đang nói về những cổ phiếu nào.
Vì đầu tư không dành cho số đông nhỉ
chuẩn a
5 triển vọng tăng trưởng ít người nhận ra
Xu hướng số hoá “digitalization” và cao cấp hoá sản phẩm “premiumization” của tầng lớp trung lưu hơn 45 triệu người Việt Nam sẽ là động lực tăng trưởng dài hạn khủng khiếp.
Dù không còn tăng trưởng thần tốc như thời dịch bệnh covid, chúng tôi tin rằng xu hướng này vẫn sẽ ở đây & tiếp diễn mạnh mẽ ! Một người trung lưu tiêu biểu giờ đây đều phải có 1 smartphone, 1 laptop, 1 tablet (cho trẻ nhỏ) và 1 màn hình (screen) cho việc học hành, làm việc từ xa và giải trí. Dù nhiều bên bất đồng ý kiến, chúng tôi cho rằng ICT thực ra đã là lĩnh vực thiết yếu (necessity) rồi, khi mà internet và kinh tế số giờ đây là bắt buộc trong cuộc sống hàng ngày; hơn thế nữa, người tiêu dùng có xu hướng upgradate cao cấp hóa các sản phẩm consumer tech của họ sau 1.5-2 năm, ngay cả phải trả góp !!!
Theo số liệu của Tổng Cục Hải Quan, kim ngạch nhập khẩu hàng vi tính, điện tử (mã 44) tăng trưởng kép 21.7% CAGR bất chấp tình hình kinh tế từ 2013 - 2021. Thậm chí ngay cả trong năm 2022 bắt đầu có dấu hiệu suy thoái, kim ngạch nhập khẩu mặt hàng trên 11 tháng 2022 vẫn đạt ~ 76.1 tỷ USD, tăng trưởng 11.5% so với cùng kỳ (đồ thị dưới) :
Mình dường đã ngủ trăm năm
Sớm mai thức dậy thấy nằm trong mây.
Một mai mở mắt nhìn ra
Thấy sông đầy nước và hoa đầy đồng.
Mùa thu ở New England, đông bắc nước Mỹ.
Gia đình tôi đã tới vùng này vào mùa thu năm 2015, và đã được trải nghiệm một mùa “thu quyến rũ” như trong hình này.
Sáng nay ngồi ngắm nước lụt ở Đà Thành và nhớ về thu vàng ở New Hampshire.
Ngày mới đầu tư, tôi nghĩ rằng đầu tư cổ phiếu thì mua loại nào cũng được miễn là chúng tăng giá sau khi mua. Nhưng sau nhiều năm, nhận ra rằng nếu chỉ tăng giá mà không có cơ sở để mình tin tưởng vào nó thì sẽ không thể ôm được hàng qua những đợt rung lắc của bản thân cổ phiếu và những đợt rung lắc của thị trường chung, nên không thể lãi to được. Những trận thắng lớn trong nhiều năm qua đều nằm ở những siêu cổ phiếu tạo dựng cho tôi niềm tin lớn để có thể ôm chặt vị thế của mình.
Đó là một ngày hè giữa tháng tháng 5. Trời Sài Gòn nóng như đổ lửa, lòng đầy nôn nao, được về nhà trước hoàng hôn. Ngắm mặt trời chầm chậm lặn & nhâm nhi ly Craft Beer với vài anh em chiến hữu thân thiết và nói về những phi vụ tỷ đô la, ngàn tỷ đô la ở tận đẩu tận đâu bên Châu Âu !!!
Môn này mà phức tạp quá khó Trade anh chị à. Nhiều khi cứ đơn giản nhất có thể lại hay.
Đừng có tìm một chính kiến rõ ràng ở phố Wall. Lúc nào cũng có vài chục bài theo trường phái khác nhau và nghịch ý kiến nhau, và vừa miệng tất cả các đối tượng nhà đầu tư đang tìm lý lẽ biện hộ cho quan điểm của mình.
Chỉ có đồ thị và bảng điện cho ta thông tin chính thống nhất.
Bảng điện nói lên tất cả !
Còn để mà tìm lý do tốt/xấu thì lúc nào cũng viết được 50 trang giấy để chứng minh cho luận điểm của mỗi bên. Chỉ là quan điểm, góc nhìn, tâm thế, trạng thái, tình trạng của mỗi nhà đầu tư lúc đó thế nào. Phàm là con người ai cũng cảm tính và bị cảm xúc chi phối.
Ví dụ khi ta full tiền thì bộ não ta có xu hướng tìm những tin xấu và tin nó là xấu, rồi đi đến kết luận là thị trường xấu mà lờ đi những tin tốt đang hiện hữu. Ngược lại khi ta Full cổ thì bộ não ta có xu hướng đi tìm những tin tốt và kết luận là thị trường tốt mà lờ đi những tin xấu hiện hữu…
Ngày mới đầu tư, tôi nghĩ rằng đầu tư cổ phiếu thì mua loại nào cũng được miễn là chúng tăng giá sau khi mua. Nhưng sau nhiều năm, nhận ra rằng nếu chỉ tăng giá mà không có cơ sở để mình tin tưởng vào nó thì sẽ không thể ôm được hàng qua những đợt rung lắc của bản thân cổ phiếu và những đợt rung lắc của thị trường chung, nên không thể lãi to được. Những trận thắng lớn trong nhiều năm qua đều nằm ở những siêu cổ phiếu tạo dựng cho tôi niềm tin lớn để có thể ôm chặt vị thế của mình.
Cụ kiên trì PET quá