Tổng quan về ngành chăn nuôi
- Mảng chăn nuôi vốn là mảng đầy tiềm năng với dư địa phát triển lớn tại Việt Nam ,tuy nhiên song song với đó là độ rủi ro cao do áp lực đầu vào và dịch bệnh. Đó cũng là một phần lý do dù là mảng đầy tiềm năng nhưng phần lớn thị phần ngành lại nằm trong tay các công ty có vốn nước ngoài . Giai đoạn cuối năm 2022 - đầu năm 2023 vừa qua được đánh giá là năm tồi tệ nhất của ngành chăn nuôi khi phải chịu ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng lương thực khiến giá nguyên vật liệu đầu vào liên tục leo thang cho đến dịch bệnh tả lợn hoành hành, giá heo sụt giảm nghiêm trọng. Khiến cho đa phần các doanh nghiệp lớn trong ngành điển hình là Dabaco, Masan báo lỗ đậm lịch sử sau nhiều năm, còn về phía các nông hộ chăn nuôi theo thống kê rất nhiều hộ đã từ bỏ bằng cách treo chuồng khiến nguồn cung ngày càng bị thu hẹp lại. Thực trạng đang cho thấy cả nước có 10 triệu hộ chăn nuôi, đến năm 2021 còn 4 triệu hộ , nay còn không tới 2 triệu hộ. Tuy vậy đây cũng đồng thời mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp chăn nuôi tăng tổng đàn từ các hộ chăn nuôi cá thể !
BAF - Doanh nghiệp non trẻ nhưng mang sứ mệnh và tầm nhìn lớn
- Nói về thị phần chăn nuôi heo lớn trong nước không thể nói đến Công ty cổ phần Dabaco của chủ tịch Nguyễn Như So , người anh cả trong làng chăn nuôi cả về chất lẫn về lượng. DBC là 1 minh chứng sống cho doanh nghiệp trong nước có thể hoàn cạnh tranh sòng phẳng với những công ty chăn nuôi có vốn nước ngoài , khẳng định vị thế ngành chăn nuôi nước nhà. Theo thời gian , dần dần mảng chăn nuôi càng ngày càng thu hút được các doanh nghiệp lớn nhỏ mới nổi trong nước tham gia với mục tiêu chia lại miếng bánh vốn đang bị chi phối bởi các doanh nghiệp nước ngoài như CP , DeHeus,… Nhưng liệu sẽ có một cuộc đột phá mới để tiếp nối thành công của Dabaco trở thành doanh nghiệp chăn nuôi heo hàng đầu cả nước ?? Câu trả lời nằm trong Công ty Cổ phần Nông Nghiệp BAF của chủ tịch Trương Sỹ Bá ( một đại gia ngành chăn nuôi kín tiếng , ông chủ của Tân Long group ) ,top 5 công ty chăn nuôi lớn nhất Việt Nam.
Tổng quan doanh nghiệp + chuỗi giá trị 3F
- Là doanh nghiệp dẫn đầu về di truyền giống và chăn nuôi heo tại Việt Nam hoạt động theo mô hình 3F ( Feed - farm - food) cung cấp thịt heo sạch tới tận tay người tiêu dùng , nằm trong hệ sinh thái tối ưu của ông Trương Sỹ Bá . Doanh nghiệp được thành lập vào năm 2017 với vốn điều lệ 100 tỷ và LNST đạt 1,5 tỷ đồng , hoạt động dưới 2 mảng chính là thương mại nông sản và chăn nuôi heo . BAF chính thức được IPO trên sàn HOSE vào cuối năm 2021 với vốn điều lệ lên tới 780 tỷ đồng, doanh thu và LNST năm 2021 đạt lần lượt là 10,424 và 322 tỷ đồng .
Có thể thấy Baf thừa hưởng trọn vẹn từ hệ sinh thái của ông Trương Sỹ Bá từ nguồn nguyên liệu nhập đầu vào từ Tân Long group, đầu ra có kênh phân phối Siba food - công ty mẹ Shiba Holding.
Chuỗi giá trị 3F khép kín - Bình cũ rượu mới
- Chuỗi giá trị 3F trong nuôi vốn không còn lạ gì trong ngành chăn nuôi từ xưa tới nay, đa phần đều được các doanh nghiệp chăn nuôi hướng đến. Giá trị 3F khép kín giúp bảo vệ biên lãi gộp và tạo ra mô hình kinh doanh tối ưu. Nhờ đó giảm các khâu trung gian và tăng biên lãi gộp. Biên lãi gộp của mảng chăn nuôi và thực phẩm của BAF luôn dao động từ 35%-39% trong bối cảnh giá thức ăn chăn nuôi “leo thang” do chiến tranh giữa Nga và Ukraine.
- Thực tế để theo hoàn thiện chuỗi 3F thì có rất ít doanh nghiệp làm được ,như DBC đơn vị chăn nuôi hàng đầu cũng theo mô hình 3F, nhưng chỉ tập trung vào thức ăn chăn nuôi và farm, phân phối vẫn là mô hình B2B ( tức là mô hình doanh nghiệp - đầu ra của DBC vẫn phải kết hợp với các doanh nghiệp khác để tiêu thụ. Khác với BAF là B2C- mô hình bán trực tiếp giữa doanh nghiệp tới tay người tiêu dùng ) ,và từ lâu DBC đã ko còn là doanh nghiệp thuần nông do lấn sang mảng bất động sản.
=> Tất nhiên 10 năm nữa Feed và Farm vẫn tồn tại tốt. Tuy nhiên nếu cung vượt cầu, cạnh tranh heo hơi sẽ rất khó khăn. Vậy cạnh tranh ở tương lai chủ yếu sẽ là cạnh tranh ở Food. Đó cũng là lý do mà BAF ngay từ đầu làm đã xác định là hoàn thiện chuỗi 3F . Nhờ vậy, giá bán đầu ra của BAF sẽ có giá tốt hơn cạnh tranh được với các doanh nghiệp cùng ngành
Tình hình hoạt động tài chính
- Đầu năm 2023 có lẽ là giai đoạn mà các doanh nghiệp gặp khó nhất, DBC đánh dấu mức lỗ kỷ lục lên tới 320 tỷ đồng , hay Hòa phát báo lỗ 2 quý liên tiếp ,MML lỗ 4 quý liên tiếp,… , tuy nhiên BAF lại là doanh nghiệp duy nhất báo lãi từ mảng chăn nuôi heo, con số là không nhiều nhưng cũng phản ánh sự nỗ lực của ban lãnh đạo trong giai đoạn khó khăn. Đặc biệt giai đoạn cuối năm 2022. BAF đã được tổ chức uy tín hàng đầu thế giới là IFC tài trợ tổng cộng 900 tỷ đồng (600 tỷ trái phiếu chuyển đổi và 300 tỷ trái phiếu thường) , tương đương 39 triệu USD, , số tiền này đã được công ty sử dụng chủ yếu mục đích mở rộng hệ thống trang trại
- Trong năm 2023, BaF Việt Nam đặt kế hoạch kinh doanh với doanh thu 7.525,91 tỷ đồng, tăng 6,2% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế dự kiến 301,43 tỷ đồng, tăng 4,7% so với cùng kỳ. Cơ cấu lợi nhuận chủ yếu 192,03 tỷ đồng từ hoạt động chăn nuôi, chiếm 63,7% tổng lợi nhuận; hoạt động sản xuất thức ăn chăn nuôi ghi nhận 45,4 tỷ đồng, chiếm 15,1% tổng lợi nhuận; và hoạt động kinh doanh nông sản dự kiến 64 tỷ đồng, chiếm 21,2% tổng lợi nhuận.
Câu chuyện chuyển đổi core
- Ngay từ đầu khi thành lập công ty , chủ tịch Trương Sỹ Bá luôn xác định là làm nông nghiệp một cách nghiêm túc và bài bản, đó cũng là lý do vì sao tân binh BAF leo lên vị trí top 5 doanh nghiệp chăn nuôi heo lớn nhất cả nước chỉ sau vài năm thành lập . Core chính của BAF khi niêm yết là trading nông sản do tận dụng được nguồn nguyên liệu nhập wholesale giá rẻ từ Tân Long, tuy nhiên biên lợi nhuận của mảng này lại khá thấp loanh quanh 1-3%, trong khi biên chăn nuôi rơi vào khoảng 25-40% .Mô hình chuyển đổi core ở BAF diễn ra khá nhanh chóng khi quý 1 /2023 ghi nhận doanh thu từ hoạt động chăn nuôi tăng 16% svck trong khi doanh thu từ bán nông sản giảm 61,8%. Công ty đang phấn đấu thời gian tới sẽ chỉ tập trung xuyên suốt cho chăn nuôi heo và cắt giảm tỷ trọng trading nông sản. Công cuộc chuyển đổi core của BAF được ví như PNJ ngày xưa khi chuyển từ vàng miếng sang vàng trang sức có biên lợi nhuận gộp cao hơn , qua đó cũng giúp PNJ trở thành tập đoàn hàng đầu Việt Nam như hiện nay . Có điều chuyển đổi core ở BAF đang được diễn ra một cách mau gọn hơn !
Cơ cấu doanh thu BAF quý I/2023 và quý I/2022
Tình hình hoạt động kinh doanh
- Trong quý đầu năm 2023, BaF Việt Nam đã tăng vay nợ để bù đắp dòng tiền kinh doanh bị thâm hụt và đồng thời mở rộng đầu tư. BAF đã dùng khoản hỗ trợ 600 tỷ từ IFC để đầu tư mở rộng trang trại , đặc biệt là khu công nghệ cao Tây Ninh - Thủ phủ của các doanh nghiệp chăn nuôi Việt Nam
- Về chiến lược kinh doanh của BAF , BAF tập trung vào xây dựng chuồng trại, khép kín chuỗi giá trị .Thay vì các doanh nghiệp chăn nuôi trước kia làm kiểu mô hình liên kết chuồng trại với nông dân để tối giản chi phí nhưng lại đem lại rủi ro về dịch bệnh do khâu vệ sinh và môi trường vẫn còn kém dẫn đến đàn lợn bị thiệt hại nặng nề khi vào mùa dịch. Về phía BAF không ngừng rót mạnh tay vào các cơ sở trại lợn , đầu tư trang thiết bị tân tiến theo chuẩn châu Âu , môi trường sống sạch sẽ và chọn con giống tốt nhất thời điểm hiện tại (BAF hợp tác với công ty giống Genesus - Nhà sản xuất lợn thuần chủng có đăng ký sức khỏe cao độc lập lớn nhất thế giới) . Đó cũng chính là phương châm đầy tâm huyết của công ty khi làm chăn nuôi .
- Ngoài ra công ty cũng phát triển mảng thức ăn chăn nuôi : nhà máy cám BAF Tây Ninh và nhà máy với tổng công suất 400.000 tấn/năm chính thức đi vào hoạt động năm 2022, kết hợp với nhà máy cám Phú Mỹ công suất 60.000 tấn/năm sẽ cung ứng đủ lượng cám cho các trang trại nội bộ của Công ty, đồng thời sẽ bắt đầu có doanh thu thương mại về cám khi cám dinh dưỡng công ty sản xuất ra sẽ được bán ưu đãi theo chính sách bán cám kèm con giống.
=> Nhờ việc tập trung vào an toàn sinh học đã giúp tổng đàn của BAF không bị ảnh hưởng nhiều trong đợt khó khăn vừa qua khi mà các doanh nghiệp chăn nuôi khác bị thiệt hại rất nặng nề
Cập nhật về tình hình tổng đàn và chuồng trại BAF 2023
-
Về tổng đàn : Tổng đàn heo thịt BAF đang có bao gồm 230.000 con , cao hơn rất nhiều so với đàn của DBC là 120.000 con tính đến thời điểm hiện tại .Điều khiến đàn của BAF không bị ảnh hưởng nhiều trong giai đoạn dịch bệnh tả lợn vừa qua là nhờ cơ sở chuồng trại đạt tiêu chuẩn an toàn sinh học và con giống khỏe . Với giá heo đang tăng liên tiếp và được dự báo sẽ tiếp tục phục hồi trên mức 60.0000đ thì doanh thu và lợi nhuận của BAF từ giờ đến cuối năm sẽ được cải thiện đáng kể thậm chí được dự đoán sẽ bùng nổ vào cuối năm nay .BAF cũng đang sở hữu giá vốn nuôi heo rẻ nhất trong số các doanh nghiệp chăn nuôi hiện tại dao động từ 42.000-45.000đ . Mục tiêu trong năm nay và sang năm tổng công suất có thể cung ứng lên đến trên 1 triệu lợn thương phẩm vào năm 2024 trong bối cảnh nguồn cung đang bị thiếu hụt.
-
Về chuồng trại : Nhờ khả năng quan sát nhạy bén biết được giai đoạn khó khăn này có thể vùng đáy của ngành , ban lãnh đạo đã tập trung hết các nguồn lực để đầu tư trang trại , thâu tóm các doanh nghiệp chăn nuôi yếu kém phục vụ mục đích mở rộng quy mô và phát triển . BAF vừa cho khánh thành 2 trang trại hiện đại ở Tây Ninh sớm trước dự kiến . Nâng số lượng trang trại hiện đang hoạt động lên 19 trại ( ngoài ra còn 9 trại đang phát triển) , tổng đàn lên trên 230.000 con, cung ứng hơn 550.000 heo thương phẩm mỗi năm. Chỉ riêng vùng Tây Ninh , số lượng trại đã chiếm 50% của cả tỉnh, sản lượng riêng heo nái là 24.000 con cung ứng khoảng 800.000 tấn thịt . Ngoài ra còn 2 dự án trang trại nghìn tỷ ở Nghệ An cũng đã hoàn thành đầy đủ giấy phép và chuẩn bị đi vào khởi công vào cuối quý 2 đầu quý 3 năm nay.
-
Về nhà máy cám của BAF với sản lượng 240.000 tấn / năm và chỉ cung cấp nội bộ chứ không bán ra ngoài .Năm 2022 vừa qua , BAF vừa định vị thương hiệu “Heo ăn chay” thành công vang dội được sự hưởng ứng của đông đảo người tiêu dùng với nguồn nguyên liệu cám thừa hưởng từ Tân Long và có công thức dinh dưỡng riêng, độc quyền tương thích với giống heo Genesus (đây là lợi thế của BAF vì giống di truyền học thuần chủng và đồng nhất cho đàn heo) .
Chuồng trại hiện đại và quy mô Khuôn viên xanh và rộng rãi
Nhà máy cám hiện đại cung ứng , phân loại tới 7 loại cám và chỉ phục vụ nội bộ BAF
CN chuồng hầm - tiết kiệm nước ( đầu tư chi phí cao) + CN xử lý nước thải
Đầu tư an toàn sinh học phòng chống dịch bệnh
Xài 2 nguồn nước : nước ngầm + nước mưa ( bể chứa ) + hệ thống xử lý nước sạch
- Hiện tại ,BAF còn thiếu đúng nhà máy chế biến nữa là hoàn chỉnh chuỗi giá trị 3F điều mà nhiều doanh nghiệp theo đuổi mô hình cũng chưa làm được . BAF dự định sẽ xây dựng nhà máy chế biến thịt thành thành phẩm ở Tây Ninh với công suất 54.000 tấn /năm , công suất giết mổ là 1 triệu 4 heo/ năm và kế hoạch này đã được tỉnh rất ủng hộ .
=> Như vậy về mô hình của BAF cơ bản đã đáp ứng được chuỗi giá trị từ đầu vào là heo tại các trang trại cho đến đầu ra giết mổ chế biến trước khi được phân phối tới các siêu thị shiba food và bán trực tiếp tới tay người tiêu dùng
Cơ hội và thách thức
- Để hoàn thành chuỗi giá trị 3F mà BAF đang theo đuổi không phải là điều dễ dàng , nhất là đối với ngành tiềm ẩn nhiều rủi ro như chăn nuôi từ giá lương thực tăng cao cho đến rủi ro về dịch bệnh . Tuy nhiên với sự nỗ lực của công ty , BAF đã nhìn thấy và đang dần hoàn thiện những thiếu sót trong công tác nuôi heo từ những doanh nghiệp đi trước để cho ra năng suất tốt nhất đồng thời cũng đóng góp chung cho sự phát triển toàn ngành.
- Với kỳ vọng giai đoạn khó khăn của ngành đã qua , giá heo phục hồi chính là cơ hội để những doanh nghiệp giá vốn chăn nuôi thấp như BAF cải thiện được biên lợi nhuận gộp . Ngoài ra với việc ngày càng mở rộng quy mô cả về trang trại lẫn tổng đàn, lộ trình phát triển cụ thể và đặc biệt là yếu tố an toàn sinh học trong ngành hướng tới giá trị sức khoẻ cho người tiêu dùng cũng như là giá trị đối với môi trường. Đây là yếu tố cốt lõi sẽ giúp BAF tạo được thành công và mấu chốt để trở thành doanh nghiệp hàng đầu của ngành chăn nuôi heo tại Việt Nam.