Trong dự thảo mới nhất của dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) gửi Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Tài chính đã quyết định phương án đề xuất mức thuế suất thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn và chứng khoán.
Đối với cá nhân cư trú:
(1) Thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn của cá nhân cư trú được tính bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 20% cho mỗi lần chuyển nhượng.
Thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng vốn được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng vốn.
Trong trường hợp không thể xác định được giá mua và các chi phí liên quan đến chuyển nhượng vốn, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính bằng giá bán nhân với thuế suất 2% (áp dụng chung cho cả cá nhân cư trú và không cư trú).
(2) Thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán sẽ được tính bằng giá bán chứng khoán nhân với thuế suất 0,1% cho mỗi lần chuyển nhượng.
Đối với cá nhân không cư trú:
(1) Thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn của cá nhân không cư trú sẽ được xác định bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 20% cho mỗi lần chuyển nhượng, không phân biệt việc chuyển nhượng xảy ra tại Việt Nam hay ở nước ngoài.
Thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng vốn được xác định bằng giá chuyển nhượng trừ giá mua và các chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng vốn tại các tổ chức, cá nhân ở Việt Nam.
(2) Đối với hoạt động chuyển nhượng chứng khoán và chuyển nhượng vốn của cá nhân không cư trú, thuế suất 0,1% sẽ áp dụng trên giá chuyển nhượng cho mỗi lần giao dịch.
Như vậy, đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán, Bộ Tài chính đã rút lại đề xuất áp dụng mức thuế 20% đối với thu nhập chịu thuế. Thay vào đó, Bộ tiếp tục đề xuất giữ mức thuế 0,1% trên giá chuyển nhượng mỗi lần.
Trước đó, phương án đánh thuế chuyển nhượng chứng khoán đã nhận được nhiều ý kiến khác nhau. Một số cho rằng mức thuế 0,1% trên giá chuyển nhượng mỗi lần chưa hợp lý vì có thể dẫn đến trường hợp người bán chứng khoán bị lỗ nhưng vẫn phải chịu thuế. Trong khi đó, đề xuất thu thuế 20% trên thu nhập chịu thuế (chênh lệch giữa giá bán và giá mua) được cho là phù hợp với bản chất thuế TNCN, nhưng mức thuế này lại quá cao.
Bộ Tài chính cũng cho biết thực tế đã phát sinh vướng mắc trong hoạt động chuyển nhượng vốn của cá nhân, khi nhiều trường hợp không thể xác định được giá mua và các chi phí liên quan, thậm chí có người khai giá bán bằng giá mua để tránh nộp thuế.
Ở một số quốc gia, hầu hết các thu nhập từ vốn đều phải chịu thuế, nhưng phương thức và cách thức thu thuế lại rất khác nhau. Một số quốc gia thu theo tỷ lệ phần trăm trên giá chuyển nhượng, trong khi các quốc gia khác lại thu theo thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng, và có quốc gia áp dụng chính sách thuế khác nhau đối với chứng khoán niêm yết và chứng khoán chưa niêm yết.
Từ thực tiễn này, cùng với xu hướng và kinh nghiệm của các nước gần đây, Bộ Tài chính nhận thấy cần thiết phải nghiên cứu rõ ràng hơn về phương pháp tính thuế và thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn.
Vì vậy, trong dự thảo lần này, Bộ Tài chính đề xuất vẫn giữ quy định thuế TNCN đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn, với thuế suất 20% áp dụng cho mỗi lần chuyển nhượng.