Tôi đang nghiên cứu nên tôi chia sẻ lại.
Thông tư 99 chính thức ban hành, mang theo một thay đổi khá căn bản về nguyên tắc trong báo cáo tài chính.
Một điểm mới: Doanh thu có thể được ghi nhận sớm hơn với một số loại hình dịch vụ, đặc biệt là hợp đồng dài hạn.
1) Cách ghi nhận doanh thu trước đây được định nghĩa là:
Khi bên mua cơ bản đã chịu rủi ro của hàng hóa và hưởng lợi ích kinh tế của hàng hóa thì lúc đó doanh nghiệp mới được ghi nhận doanh thu.
Với ngành dịch vụ, điều này thường đồng nghĩa với việc chỉ ghi nhận khi hoàn tất dịch vụ – tức là khi “xong xuôi cả rồi”.
Đây là logic của Thông tư 200 năm 2014.
2) Cách ghi nhận doanh thu TỪ 2026 được định nghĩa chuyển sang “quyền kiểm soát”
Giờ đây, doanh thu được ghi nhận khi khách hàng đã có quyền kiểm soát hàng hóa hoặc dịch vụ tức là họ có thể sử dụng, hưởng lợi, hoặc định đoạt theo ý mình.
Với dịch vụ hoặc hợp đồng kéo dài, nếu khách hàng nhận kiểm soát dần theo thời gian, thì doanh nghiệp có thể ghi nhận doanh thu theo tiến độ, không cần đợi đến khi hoàn thành toàn bộ dịch vụ.
Đây là logic của Thông tư 99 (theo mô hình IFRS 15) áp dụng từ 2026
Với phần lớn ngành nghề, thay đổi này không tạo ra khác biệt lớn. Tuy nhiên, với các hợp đồng dài hạn đặc biệt là xây dựng, tư vấn thì thay đổi đôi chút:
- Trước đây, hợp đồng xây dựng thường phải đợi hoàn thành mới ghi nhận doanh thu.
- Nay, nếu có thể xác định được các “nghĩa vụ thực hiện” và đo lường tiến độ (dựa trên đầu vào hoặc đầu ra), thì doanh nghiệp được phép ghi nhận doanh thu từng phần theo tiến độ thực hiện.
Doanh nghiệp xây dựng như Hòa Bình thực tế đã áp dụng cách làm này từ vài năm trước, nhưng từ 2026 đây sẽ trở thành thông lệ chính thức.
Một vài cập nhật nhỏ khác trong Thông tư 99:
- “Tiền gửi không kỳ hạn” sẽ được đổi tên thành “Tiền gửi ngân hàng” cho rõ ràng hơn.
- Bổ sung tài khoản 215 để trình bày Tài sản sinh học, ví dụ như cây trồng hoặc vật nuôi thuộc sở hữu doanh nghiệp.