Câu chuyện tứ thơ và bài thơ “HÃY ĐỐT”
“Có thể hiểu tứ thơ là những câu chữ thơ, hình ảnh thơ, thực thể thơ … qua “tay” người sáng tác, bằng những thủ pháp nghệ thuật, các biện pháp tu từ nâng lên thành hình tượng thơ; là ý nghĩ ý nghĩa của nội dung được dồn đẩy khiến chúng trở nên lung linh, mờ ảo… nội hàm ngữ nghĩa vượt thoát thực tại, trở nên lóng lánh bóng bẩy hơn. Hay như người ta vẫn nói, tứ thơ chính là phần hồn mang tính sáng tạo nhất của bài thơ”
Hay như người ta vẫn nói, tứ thơ chính là phần hồn mang tính sáng tạo của thơ. ( Xem (*) phần chú thích bên dưới Link bài AT tôi viết.
Bài thơ “HÃY ĐỐT”, của người chung một nhà Anh Thu tôi. Nhà báo Ngô Thị Thu An. Tác giả vừa có xác nhận lần đầu bài thơ được “công bố” ở buổi Kỷ niệm ngày nhà báo 21.6.2013, cơ quan Báo Tuổi trẻ. Sau đó, thì post lên trang cá nhân Facebook …
Bạn thơ cũng là bạn học trường Tổng hợp share về trang WEB văn chương riêng có lời giới thiệu như này: " Đã có quá nhiều thơ viết về nghề báo. Những bài thơ ấy, hầu hết trợt qua trí nhớ. Trôi mất hút. Tình cờ trên facebook của người bạn, tôi được đọc một thơ hay. Và ấn tượng. Bài thơ thể hiện tâm trạng của một người gắn bó với nghề đã gần 30 năm nay. Người ấy, Ngô Thị Thu An (báo Tuổi Trẻ- bạn học của tôi thời sinh viên).
Tôi bảo: “Q không thể viết được bài thơ về nghề báo như An được. Đơn giản, tình yêu về nghề của bạn là thật, thật đến độ mà từ đó, trong sâu thẳm cảm xúc bật ra được một tứ thơ mới. Tứ thơ này chưa ai nói đến”.
Vì những lẽ đó, được sự đồng ý của tác giả, nay tôi post lại bài thơ này để thấy rằng, trên đời vẫn còn nhiều, rất nhiều nhà báo yêu nghề đến tận chân tơ kẽ tóc. Với họ, đó là tình yêu. Tình yêu dành cho nghề không phai theo năm tháng". LÊ MINH QUỐC (XI.2013).
Xem trang, bài thơ bản gốc cùng trình bày của tác giả: NGÔ THỊ THU AN: HÃY ĐỐT nhé!
HÃY ĐỐT
Một mai/ Khi tôi trở về cát bụi/
Hãy đốt cho tôi/ Một tờ báo mới/
Sóng sánh những dòng tin nóng hổi/ Thấm đẫm giọt mồ hôi/ Đồng đội tôi/ Đêm qua/ Nhọc nhằn nhắn gởi.
Một mai/ Khi tôi trở về cát bụi/
Hãy đốt cho tôi/ Một tờ báo mới/
Ấp ủ những đợi mong/ Những khao khát truyền thông/ Những xúc cảm phận người/ Những ghét - yêu/ Thánh thiện - tội lỗi/ Những con chữ ngàn cân/ Treo trên những chức danh/ Mỗi tối/ Những con chữ phả vào trang tin/ Phả vào lòng tin/ Phả vào cõi nhân sinh/ Những buồn vui, trái oan, bức bối/ Những con chữ như lên đồng/ Phả vào đất nước mấy nghìn năm/ Một tình yêu không thể đếm đong/ Nguyên vẹn núi/ Nguyên vẹn sông/ Nguyên vẹn xương máu cha ông/ Nguyên vẹn những đảo chìm, đảo nổi./
Một mai/ Khi tôi trở về cát bụi/
Hãy đốt cho tôi/ Một tờ báo mới/
Lắng đọng tâm thế bạn đọc tôi/ Yêu thương, trách hờn, giận dỗi/ Để có lúc tôi thấy mình/ Yếu kém, ngây thơ, dại khờ, nông nỗi/ Để tôi luôn khát khao được cùng đồng đội/ Dù cay đắng/ Vinh quang/ Dù khóc cười/ Buồn tủi/ Vẫn cần mẫn mỗi ngày/ Dệt trang báo mới/ Dệt niềm tin từ những thông tin/ Dệt cuộc đời bằng những thiện nhân./
Một mai/ khi tôi trở về cát bụi
Hãy đốt cho tôi
Một tờ báo mới
Chầm chậm thôi - đừng vội!
N. T. T. A
3+1.
Tứ thơ của bài là hình ảnh rất đỗi quen thuộc, hay bình thường : đốt vàng mã … Wiki nhé ( có chỉnh sửa): “Trong từ điển, vàng mã là đồ ( thường là giấy ) để cúng cho người đã khuất… Người Việt quan niệm “trần sao âm vậy”, đốt vàng mã để bày tỏ được lòng tri ân, cảm tạ đối với người đã khuất”.
Trong thơ, với một người gần như cả đời gắn bó nghiệp báo, đi từ công việc của người phóng viên săn tin viết bài đến làm Trưởng ban Chính trị-xã hội báo TT; tham gia giảng dạy các lớp nghiệp vụ ( mở) báo chí … thì việc được đọc trang báo đầu ngày mới là nguyện vọng hay mong ước lớn, ngay cả khi không còn trên trần đời này để mà có thể đọc được. Nên nguyện vọng được người thân yêu đốt cho mình mỗi ngày một tờ báo ( không nói thì ta hiểu được : phải là báo Tuổi Trẻ !) trở thành HÌNH ẢNH THƠ. Nó, cái TỨ THƠ mới&lạ độc&sáng ( báo mua mới chưa xem & lửa cháy nhá)… tự nhiên hồn nhiên và ngang nhiên làm thành khoản SÁNG TẠO của bài thơ.
Tứ thơ ấy được nhấn hay lặp lại ba lượt, với lượt kết “Chầm chậm thôi - đừng vội!” khiến cảm xúc người đọc nhiều thương cảm và tiếc nuối …
Bà xã AT tôi giờ nghỉ hưu, việc nhà - nội trợ - vẫn chơi rất Ok với hai cháu ngoại nhé!
LÊ ANH THU. 21.6.2021
------------- Chú thích của người viết -------------------
