Khi Nga bị cấm xuất khẩu cá sang Mỹ và Châu Âu, ANV (Công ty Cổ phần Nam Việt) sẽ đứng trước một cơ hội lớn để mở rộng thị phần và gia tăng doanh thu. Với lợi thế sản xuất và chế biến cá tra, một sản phẩm thủy sản có chất lượng cao và giá thành cạnh tranh, ANV sẽ có thể tận dụng sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng toàn cầu này để gia tăng xuất khẩu sang các thị trường còn lại, đặc biệt là Mỹ và Châu Âu. Việc các đối thủ như Nga không thể cung cấp cá sẽ tạo ra khoảng trống lớn trên thị trường, và ANV hoàn toàn có thể lấp đầy khoảng trống này nhờ vào khả năng sản xuất và cung ứng ổn định, cùng với sự uy tín về chất lượng sản phẩm. Đây chính là cơ hội vàng để ANV gia tăng sự hiện diện toàn cầu, không chỉ duy trì mà còn mở rộng thị trường tiêu thụ, củng cố vị thế cạnh tranh trong ngành thủy sản quốc tế.
I. TỔNG QUAN NGÀNH CÁ
Xuất khẩu cá tra tăng có nhiều tín hiệu tích cực ở thị trường Mỹ, xong ì ạch ở thị trường Trung Quốc:
- Trong 9T/2024, tổng sản lượng và giá trị xuất khẩu cá tra của Việt Nam đạt lần lượt là
666 nghìn tấn (tăng 15% yoy) và 1.432 triệu USD (tăng 5% yoy). Trong đó động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ thị trường Mỹ với sản lượng và trị giá xuất khẩu tăng lần lượt là 38% và 24% yoy, do hàng tồn kho cá da trơn ở Mỹ giảm từ 2-15% yoy ở các loại kích cỡ khác nhau khiến nhu cầu nhập khẩu tăng cao. Thị trường Trung Quốc có sản lượng tăng nhẹ 8% yoy, tuy nhiên trị giá giảm 8% yoy, do tình hình kinh tế ở Trung Quốc suy yếu trong nửa đầu năm khiến tiêu dùng sụt giảm, các đơn hàng phải giảm giá mạnh mới có thể đưa vào thị trường Trung Quốc.
Giá cá tra xuất khẩu phục hồi ở thị trường Mỹ và sụt giảm tại thị trường Trung Quốc:
- Giá cá tra xuất khẩu sang thị trường Mỹ phục hồi rõ rệt trong năm 2024, với mức tăng từ 1-13% mom trong 9 tháng đầu năm, cho đến thời điểm tháng 9/2024 giá cá tra xuất sang Mỹ đạt 3,13 USD/kg (tăng 11% yoy). Giá cá tra xuất khẩu sang Mỹ tăng mạnh nhất vào thời điểm quý 2, do Mỹ có hai đợt thu mua mạnh ở tháng 5 và tháng 7 để phục vụ cho chương trình hỗ trợ dinh dưỡng trẻ em, đồng thời kinh tế khó khăn và lệnh cấm cá minh thái Nga cũng khiến người dân chuyển hướng tiêu dùng sang nguồn thủy sản giá rẻ như cá tra.
- Giá xuất khẩu cá tra sang thị trường TQ bình quân 9 tháng đầu giảm 14% yoy, cho tới thời điểm tháng 9/2024 giá xuất khẩu sang thị trường này đạt 1,69 USD/kg (giảm 21% yoy). Nguyên chủ yếu do nền kinh tế nước này trở nên suy yếu và có dấu hiệu giảm phát đầu năm khiến tiêu dùng sụt giảm, các đơn hàng muốn nhập khẩu vào thị trường TQ cũng phải giảm giá mạnh.
Chi phí nguyên liệu đầu vào và cước vận tải chuyển sang xu hướng tăng:
-
Giá cá giống tăng mạnh khoảng 30% mom đạt mức bình quân 35.500 VND/kg sau dịp Tết Nguyên Đán, do nhu cầu thả nuôi cao trong khi nguồn cung giống đang thấp, sau đó giảm dần ở quý 2 từ 4-20% mom do bước vào mùa thuận thiên nguồn cung trở nên dồi dào hơn, đồng thời các ao nuôi đã được lấp đầy công suất nên các công ty và hộ chăn nuôi chưa muốn nhập thêm. Sang quý 3, giá cá giống có tăng nhẹ về mức 27.500 VND/kg, do một số ao nuôi nhiễm bệnh nên nhu cầu thả nuôi quay trở lại để bù đắp nguồn cá đã chết, tuy nhiên nhu cầu nhập cá giống không mạnh như ở đầu năm do lo ngại thời tiết xấu và dịch bệnh lây lan.
-
Giá cá tra nguyên liệu duy trì ổn định quanh mức 26.750-28.500 VND/kg (bình quân
giảm 2% yoy), do các doanh nghiệp kiểm soát tốt nguyên liệu tồn kho, ở nửa đầu năm
các đơn hàng từ TQ sụt giảm kéo theo nhu cầu nhập cá nguyên liệu của các doanh
nghiệp giảm nhẹ. -
Giá thức ăn cho cá bình quân giảm 12% yoy, do giá bình quân các loại ngũ cốc giảm
từ 7-22% yoy.
-
Ngoài ra, chi phí cước tàu tăng gấp 2-6 lần so với năm trước trong 3Q/2024, do các căng thẳng ở Biển Đỏ khiến quãng đường vận chuyển từ Châu Á sang Mỹ và EU dài hơn, đồng thời mùa cao điểm cùng hiện tượng thời tiết xấu ở Mũi Hảo Vọng cũng khiến tình trạng thiếu tàu và hoãn chuyến xảy ra thường xuyên.
II. KẾT QUẢ KINH DOANH
III. TRIỂN VỌNG ĐẦU TƯ
Sản lượng tiêu thụ tại Trung Quốc được kỳ vọng ổn định, song giá bán được dự báo tiếp tục giảm trước áp lực từ giảm chi tiêu của người dân và cạnh tranh với cá minh thái Nga:
-
Sức mua của người tiêu dùng Trung Quốc đang sụt giảm, được phản ánh qua chỉ số giá tiêu dùng trong 9T đầu năm ở Trung Quốc - tăng trưởng chậm ở mức dưới 1% mom, thấp hơn nhiều so với các nước phương Tây, như Mỹ - tăng trưởng khoảng 3% mom. Các chuyên gia tiếp thị hải sản Trung Quốc cũng dự đoán, nhập khẩu hải sản của TQ sẽ giảm và cảnh báo các nhà xuất khẩu sẽ phải chấp nhận giá bán thấp hơn nếu muốn giữ thị phần khi người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu. Kênh tiêu thụ sẽ chủ yếu tập trung tại các chuỗi cửa hàng ăn uống nhanh (đang mở rộng mạnh ở thị trưởng TQ) phục vụ chủ yếu các nguồn cá giá rẻ như cá tra, cá rô phi, cá lóc.
-
Cá tra cũng sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh mạnh mẽ với cá minh thái Nga, khi sản phẩm này đang chịu lệnh cấm và mức thuế cao ở thị trường phương Tây nên các nhà xuất khẩu Nga chuyển hướng sang thị trường TQ. Trong 8T/2024, TQ trở thành điểm đến của hơn 1 nửa lượng xuất khẩu thủy sản của Nga, cơ quan giám sát an toàn thực phẩm của nước này cũng đang nỗ lực tăng số lượng doanh nghiệp được cấp phép xuất khẩu hải sản sang Trung Quốc và mở rộng đối ngoại về an toàn thực phẩm với Trung Quốc.
Thị trường Mỹ có nhiều tín hiệu tích cực cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra:
-
Tồn kho cá da trơn Mỹ ở mức thấp, đồng thời các dịp lễ Giáng sinh và năm mới ở phương Tây đang đến gần sẽ tạo động lực thúc đẩy việc nhập khẩu cá tra ở thị trường này. Tính đến tháng 7/2024, tồn kho cá da trơn của Mỹ với các kích cỡ khác nhau giảm từ 2-15% yoy (Hình 2).
-
Bên cạnh đó, lợi thế cạnh tranh của cá tra ở thị trường phương Tây được cải thiện, nhờ việc Mỹ tiếp tục áp dụng lệnh trừng phạt khắt khe lên các sản phẩm thủy sản đến từ Nga, và các nước châu Âu cũng áp dụng mức thuế suất cao (khoảng 13,7%) lên các mặt hàng cá minh thái Nga.
Chi phí nguyên liệu thức ăn chăn nuôi và vận tải có thể gây áp lực lên BLN của các doanh nghiệp cá tra trong thời gian tới:
- Chỉ số giá các loại ngũ cốc tại thời điểm tháng 9/2024 giảm từ 7-13% so với cùng kỳ năm trước. Theo dự báo của USDA, sản lượng ngũ cốc toàn cầu trong vụ 2023/2024 sẽ tăng 3,4% yoy nhờ điều kiện thời tiết ở Mỹ khá thuận lợi, điều ngày sẽ giúp giá ngũ cốc tiếp tục duy trì ở mức thấp cho đến cuối năm nay. Tuy nhiên, đà giảm sẽ bị hạn chế hoặc đảo chiều tặng nhẹ trong năm 2025 do lo ngại tình hình thời tiết khô hạn ở Tây Âu ảnh hưởng đến mùa vụ.
-
Cước phí vận tải tăng cao có thể tạo áp lực chi phí cho các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản. Tình trạng thiếu tàu bắt đầu xảy ra từ tháng 7 khi bước vào mùa cao điểm, tính đến thời điểm tháng 9/2024 chỉ số GSCPI (đo lường áp lực đứt gãy chuỗi cung ứng) đã tăng lên mức 0,13 (tăng 120% yoy), tỷ lệ lấp đầy tại các cảng ở châu Mỹ và châu Âu dao động từ 27-225%, hầu như các cảng đều ở trong tình trạng hết công suất.
-
Dự báo, chi phí vận tải sẽ tiếp tục tăng cho đến cuối năm do các dịp lễ cuối năm thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng và nhập khẩu, bên cạnh đó xu hướng thời tiết chuyển dịch sang La Nino sẽ gây nhiều bão ở khu vực Đai Tây Dương khiến việc vận chuyển bị trì hoãn và chi phí vận tải tăng cao.
IV. KẾT LUẬN
- Việc một ANV cạnh tranh trực tiếp với cá của Nga tại Trung Quốc là một việc thiên về giữ thị phần chứ lợi nhuận khả năng cao sẽ bị bào mòn mạnh. Nhưng trong thế khó luôn có lối thoát. Việc đồng loạt Mỹ và Châu Âu tập trung vào việc đánh thuế cá nước Nga đang vô tình tạo lỗ hổng cho cá tra Việt Nam được có cơ hội phát triển thị phần và việc này thời gian tới hoàn toàn có cơ sở để tiếp tục phát huy. Nhưng lưu ý, Trump đang thương thảo để Nga và Ukraine trở về bình thường hóa. Nếu việc này xảy ra thì hoạt động xuất khẩu của Nga sẽ được khôi phục mạnh mẽ. Nhưng việc này thì cũng phải sớm nhất trong quý 1 hoặc quý 2 năm sau. Vì vậy khoảng trống 6 tháng cũng đã đủ để ANV được hưởng lợi. Quý 4 là quý tiêu thụ thức ăn mạnh nhất vì vậy khả năng lợi nhuận bùng nổ là hoàn toàn có cơ sở. Vậy đâu là điểm mua cho khoảng trống bối cảnh này? Cả nhà liên hệ ngay em Linh qua số Za.Lo 096.996.5276 để nhận được bản kế hoạch chi tiết về điểm mua, điểm chốt lời, điểm chốt lỗ cũng như các tin tức sẽ tác động đến hiện tại và tương lai của ANV. Lưu ý điểm mua đã sẵn sàng vì vậy cơ hội vị thế đẹp sẽ dành cho anh chị nào liên hệ em sớm nhất.