Tháng 9/2024, thị trường chứng khoán Việt Nam chứng kiến sự chú ý đặc biệt của giới đầu tư đối với cổ phiếu ngành điện. Điều này không chỉ xuất phát từ nhu cầu năng lượng ngày càng gia tăng mà còn từ các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ của Chính phủ nhằm đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Đây là cơ hội đầu tư tiềm năng trong trung và dài hạn, đặc biệt khi những yếu tố nền tảng hỗ trợ sự phát triển của ngành đang ngày càng rõ nét.
Tình hình nhu cầu năng lượng tại Việt Nam
Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng, nhu cầu năng lượng đã tăng nhanh chóng. Theo Bộ Công Thương, nhu cầu tiêu thụ điện năng của Việt Nam tăng trung bình 9-10% mỗi năm, cao gấp đôi so với tốc độ tăng trưởng GDP (khoảng 4.5-6.5%). Tính riêng 8 tháng đầu năm 2024, sản lượng điện tiêu thụ đã tăng hơn 12% so với cùng kỳ năm ngoái, cho thấy rằng mức độ phụ thuộc ngày càng lớn vào nguồn cung cấp điện năng ổn định để đáp ứng yêu cầu của các ngành công nghiệp và dân dụng.
Một trong những yếu tố tiên quyết khiến nhu cầu điện tăng cao là tốc độ đô thị hóa nhanh và sự phát triển mạnh mẽ của ngành sản xuất, chế biến, chế tạo. Đồng thời, nhiệt độ mùa hè gia tăng, đòi hỏi tiêu thụ điện cho nhu cầu làm mát và sinh hoạt dân cư lớn hơn. Điều này đã gây áp lực lớn lên hạ tầng điện lực hiện tại, yêu cầu các công ty điện phải mở rộng đầu tư để đáp ứng.
Chính sách hỗ trợ từ Chính phủ
Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách nhằm phát triển ngành năng lượng, đặc biệt là điện. Một trong những bước tiến lớn là Quy hoạch điện VIII, được phê duyệt vào đầu năm 2024. Quy hoạch này đặt mục tiêu phát triển mạnh năng lượng tái tạo và nâng cao công suất hệ thống điện quốc gia lên đến 150 GW vào năm 2030, tăng đáng kể từ mức 77 GW hiện tại.
Ngoài ra, Chính phủ cũng đang thúc đẩy các chính sách đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng mới, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời. Theo kế hoạch, năng lượng tái tạo sẽ chiếm hơn 30% tổng công suất điện vào năm 2030, với kỳ vọng giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhiệt điện than, đồng thời đáp ứng mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính theo cam kết tại Hội nghị COP26.
Chính phủ cũng đang xem xét các cơ chế giá điện mới, trong đó có việc điều chỉnh giá điện bán lẻ nhằm tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi cho các công ty điện lực, đặc biệt là các công ty tham gia vào lĩnh vực năng lượng tái tạo. Điều này hứa hẹn sẽ tạo động lực cho các doanh nghiệp trong ngành, giúp họ mở rộng quy mô và cải thiện hiệu quả hoạt động.
Hiệu suất cổ phiếu ngành điện trên thị trường
Cổ phiếu các doanh nghiệp ngành điện đã ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể trong những tháng gần đây. Một số cổ phiếu nổi bật bao gồm:
1. Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (POW): POW là một trong những doanh nghiệp sản xuất điện lớn nhất Việt Nam, cung cấp khoảng 10% tổng công suất điện quốc gia. Tính đến tháng 9/2024, cổ phiếu POW đã tăng hơn 20% so với đầu năm, nhờ vào việc khai thác hiệu quả các dự án điện khí và mở rộng đầu tư vào năng lượng tái tạo. Trong 6 tháng đầu năm 2024, POW ghi nhận doanh thu đạt 18,500 tỷ đồng, tăng 15% so với cùng kỳ, và lợi nhuận sau thuế đạt 2,300 tỷ đồng, tăng 18%.
2. Công ty Cổ phần Điện lực Khánh Hòa (KHP): KHP là đơn vị chủ lực trong việc cung cấp điện cho khu vực Nam Trung Bộ. Trong bối cảnh nắng nóng kéo dài và nhu cầu tiêu thụ điện tăng mạnh, cổ phiếu KHP đã tăng gần 30% trong quý III/2024. KHP cũng đang triển khai các dự án điện gió và mặt trời, kỳ vọng gia tăng năng suất trong những năm tới.
3. Công ty Cổ phần Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 (NT2): NT2 chuyên cung cấp điện từ các nhà máy nhiệt điện khí. Được hưởng lợi từ giá khí thấp hơn so với đầu năm 2024, NT2 đã cải thiện biên lợi nhuận gộp của mình. Trong quý II/2024, doanh thu NT2 đạt 2,400 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế tăng 12% so với quý trước.
Ngoài các doanh nghiệp truyền thống, nhóm cổ phiếu năng lượng tái tạo cũng đang thu hút sự chú ý lớn. Công ty Cổ phần Điện mặt trời Trung Nam (TNG) đã tăng hơn 25% trong năm nay khi các dự án điện mặt trời và điện gió lớn dần đi vào hoạt động.
Thách thức và triển vọng
Dù có nhiều cơ hội, ngành điện cũng đối mặt với không ít thách thức. Hệ thống điện quốc gia hiện tại vẫn còn phụ thuộc lớn vào nhiệt điện than, và điều này tạo ra áp lực môi trường lớn. Việc chuyển dịch sang năng lượng tái tạo tuy đã có tiến triển, nhưng hạ tầng truyền tải và phân phối điện vẫn chưa theo kịp tốc độ phát triển của các dự án mới.
Ngoài ra, việc điều chỉnh giá điện cũng đang là một vấn đề gây tranh cãi. Dù giá điện tăng có thể giúp doanh nghiệp cải thiện lợi nhuận, nhưng đồng thời, nó cũng gây áp lực lên người tiêu dùng và doanh nghiệp sử dụng điện, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế.
Kết luận
Trong bối cảnh nhu cầu năng lượng tăng cao và các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ, cổ phiếu ngành điện đang là một trong những lựa chọn đầu tư hấp dẫn trên thị trường chứng khoán. Với tiềm năng tăng trưởng dài hạn và sự chuyển dịch sang năng lượng tái tạo, các doanh nghiệp ngành điện có cơ hội cải thiện hiệu quả hoạt động và gia tăng giá trị cổ phiếu. Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng cần cân nhắc các thách thức như sự phụ thuộc vào nhiệt điện than và hạ tầng chưa đồng bộ để đưa ra các quyết định đầu tư sáng suốt.
***Disclaimer: Đây là ý kiến cá nhân, chỉ mang tính chất tham khảo không phải lời khuyên đầu tư, đây là thị trường ẩn chứa nhiều rủi ro, hãy cân nhắc khi đưa ra quyết định đầu tư.