-
VN-Index ngày 21/11/2025, tiếp tục ghi nhận diễn biến rung lắc trong phiên cuối tuần. Sau nhịp rung lắc, lực cầu gia tăng cuối phiên giúp VN-Index thu hẹp đà giảm về cuối phiên, đóng cửa giảm 1 điểm (0,66%) xuống 1.654 điểm. Thanh khoản duy trì ở mức thấp, với giá trị giao dịch trên HOSE dưới 20.000 tỷ đồng.
-
Thị trường vẫn còn rất nhiều khó khăn khi neo nhà VIN giữ điểm nhưng số còn lại thì xuống. Nhóm chứng khoán diễn biến khá tệ và nhiều mã xuất hiện áp lực bán lớn như VIX, VCI. Thị trường vẫn còn rủi ro, đầu cơ T+ hàng về là lỗ. Phần lớn nhà đầu tư đứng ngoài quan sát, chỉ còn những người “kẹp hàng” cố gồng lỗ.
Trong bối cảnh thị trường yếu ớt như vậy, nhiều nhà đầu tư bắt đầu tìm đến một ‘lối thoát’ quen thuộc đó là CƯA CHÂN BÀN
“Cưa chân bàn” – hay còn gọi là chiến thuật trung bình giá xuống (DCA – dollar-cost averaging) là cách giảm giá vốn bình quân bằng cách mua thêm cổ phiếu khi giá giảm. Khi giá vốn được hạ xuống, nhà đầu tư kỳ vọng cổ phiếu chỉ cần hồi phục nhẹ là có thể hòa vốn hoặc có lời.
Hình ảnh “cưa chân bàn” mô tả việc giá vốn ban đầu giống như một chiếc bàn có chân cao; mỗi lần mua thêm khi giá giảm, một phần chân bàn được cưa đi và thấp dần xuống.
1. Vì sao nhiều nhà đầu tư áp dụng “cưa chân bàn”?
Trong thực tế, không ít nhà đầu tư rơi vào tình huống mua phải cổ phiếu ở vùng giá cao. Khi giá giảm 10–20%, thay vì tuân thủ quy tắc cắt lỗ (thường là 8–10%), họ lại:
- Hy vọng giá sẽ quay lại mức cũ,
- Không muốn chấp nhận thua lỗ,
- Muốn đẩy nhanh quá trình hồi vốn,
- Và chọn cách mua thêm để hạ giá vốn.
Nếu cổ phiếu hoặc thị trường sớm phục hồi, chiến thuật này có thể mang lại hiệu quả ngắn hạn: giá chỉ cần tăng nhẹ cũng đủ giúp nhà đầu tư hòa vốn nhanh hơn.
Ví dụ:
- Bạn mua 1000 cổ phiếu FPT giá 100.000đ
- Giá giảm xuống 90.000đ, bạn lỗ 10%
- Sau đó, bạn mua thêm 1000 cổ phiếu → giá vốn mới = 95.000đ/cp.
Việc mua thêm giúp giá vốn giảm từ 100.000 xuống 95.000, mức lỗ chỉ còn hơn 5%, FPT chỉ cần hồi nhẹ là bạn sẽ về bờ.
Nhưng “cưa chân bàn” như thế nào mới đúng? Có phải cứ thấy cổ phiếu giảm là mua thêm để hạ giá vốn?
Đây cũng chính là điểm khiến nhiều nhà đầu tư rơi vào vòng xoáy thua lỗ khi hiểu sai hoặc áp dụng chiến thuật này vào sai giai đoạn thị trường và sai loại cổ phiếu.
2. Hạn chế và rủi ro khi trung bình giá xuống
Áp dụng sai thời điểm và sai cổ phiếu là nguyên nhân khiến chiến thuật này trở thành “con dao hai lưỡi”.
(1) Không phù hợp trong thị trường giảm hoặc suy thoái
Nếu thị trường rơi vào downtrend dài, việc liên tục mua thêm cổ phiếu giảm giá chỉ khiến:
- Danh mục lỗ chồng lỗ,
- Cạn kiệt vốn,
- Tâm lý ngày càng tiêu cực và dễ bỏ cuộc.
Trong giai đoạn này, cổ phiếu rẻ có thể còn rẻ hơn.
(2) Không phù hợp với cổ phiếu nội tại yếu
Một sai lầm phổ biến là trung bình giá xuống chỉ vì “giá đã giảm quá nhiều”.
Nhưng:
- Có những cổ phiếu không bao giờ hồi phục,
- Có mã bị kiểm soát – hạn chế giao dịch – hủy niêm yết,
- Có mã phục hồi quá chậm khiến nhà đầu tư “mắc kẹt” nhiều năm.
Câu nói “không cổ phiếu nào giảm mãi” không hoàn toàn đúng, nhưng câu “không ai trung bình giá mãi được” luôn đúng.
(3) Dễ khiến nhà đầu tư mù quáng gồng lỗ không kế hoạch
Nhiều người trung bình giá xuống mà:
- Không biết thị trường đang ở giai đoạn nào,
- Không có điểm dừng,
- Không có kế hoạch quản trị rủi ro.
Đây là con đường nhanh nhất dẫn đến mất toàn bộ khả năng kiểm soát danh mục khiến cho danh mục chìm sâu vào thua lỗ, còn bạn chỉ biết nhìn mà bất lực.
**3. Kết luận:
Vậy có nên dùng chiến thuật “cưa chân bàn”?
“Cưa chân bàn” không phải là chiến lược sai, nhưng:
Chỉ phù hợp khi cổ phiếu có nền tảng tốt.
Chỉ nên thực hiện khi thị trường đang trong xu hướng phục hồi hoặc tăng trưởng.
Phải có kế hoạch, mục tiêu, giới hạn rủi ro rõ ràng.
Ngược lại, nếu trung bình giá xuống trong thị trường xấu hoặc với cổ phiếu yếu, nhà đầu tư sẽ rơi vào vòng xoáy:
Giảm – mua thêm – giảm tiếp – cạn vốn – thua lỗ nặng.
Anh Chị có đang kẹp hàng và mong chờ về bờ không, nếu chưa biết hành động như thế nào thì để lại cmt em hỗ trợ nhé!