Tổng thống Trump vừa có thông báo điều chỉnh về thuế đối ứng, trong đó giảm thuế trên một số mặt hàng nông sản và hàng tiêu dùng như thịt bò, cà phê, cà chua và chuối nhằm hạ giá đối với người tiêu dùng Mỹ. Đồng thời, ông cũng điều chỉnh danh mục các mặt hàng chịu và không chịu thuế đối ứng theo lệnh hành pháp, hiệu lực từ ngày 15/11/2025. Đây là một bước trong các cuộc đàm phán thương mại song phương nhằm điều chỉnh thâm hụt thương mại của Mỹ.
Phân tích ảnh hưởng đến các nhóm ngành Việt Nam dựa trên thông tin này:
Nhóm ngành hưởng lợi
- Nông sản xuất khẩu: Các sản phẩm như cà phê, chuối, thực phẩm không trồng được ở Mỹ được loại khỏi danh sách chịu thuế, giúp giảm chi phí xuất khẩu sang Mỹ, tăng sức cạnh tranh cho nông sản Việt Nam.
- Chế biến thực phẩm, xuất khẩu rau quả: Thuế thấp hơn sẽ giúp các nhà xuất khẩu trong ngành này tiếp cận thị trường Mỹ dễ dàng hơn, tăng sản lượng và lợi nhuận.
- Dệt may, giày dép: Mặc dù chưa được nhắc đến rõ trong thông báo mới, nhưng diễn biến giảm thuế trên nông sản thường mở ra cơ hội đàm phán giảm thuế với các ngành xuất khẩu chính khác của Việt Nam như dệt may và giày dép vốn chủ yếu xuất khẩu sang Mỹ, qua đó có thể gián tiếp tác động tích cực.
Nhóm ngành chịu tác động tiêu cực hoặc rủi ro
- Sản xuất công nghiệp, máy móc, điện tử: Các sản phẩm trong danh mục bị áp thuế đối ứng hoặc có thể bị tái áp thuế do thay đổi chính sách có thể chịu áp lực về giá xuất khẩu, ảnh hưởng lợi nhuận và đơn đặt hàng.
- Xuất khẩu phát triển trên mô hình gia công, lắp ráp: Nếu Mỹ thắt chặt kiểm tra quy tắc xuất xứ, các doanh nghiệp Việt dùng nguyên liệu Trung Quốc có thể bị áp thuế bổ sung, ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu.
- Ngành ô tô, linh kiện: Theo quy định hiện hành, thuế đối ứng không chồng lấn với các thuế riêng lẻ (ví dụ thuế 25% cho ô tô), tạo áp lực chi phí đối với nhóm này.
Ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán Việt Nam
Thông tin giảm thuế đối ứng trên các mặt hàng nông sản và thực phẩm được đánh giá tích cực, giúp thúc đẩy nhóm cổ phiếu ngành nông nghiệp, chế biến thực phẩm và xuất khẩu tăng giá. Đồng thời, nó hỗ trợ tâm lý chung của nhà đầu tư, giảm lo ngại về căng thẳng thương mại với Mỹ, tạo lực đẩy cho VN-Index có khả năng tăng trưởng.
Tuy nhiên, những ngành chịu thuế đối ứng cao, đặc biệt có liên quan đến chuỗi cung ứng nhập khẩu nguyên liệu từ bên thứ ba như Trung Quốc, có thể chịu áp lực giảm lợi nhuận trong ngắn hạn, ảnh hưởng gián tiếp tới cổ phiếu nhóm này.
→ Tóm lại, thị trường dự kiến có phản ứng tích cực tổng thể nhờ các chính sách giảm thuế đối với một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực, mở ra kỳ vọng cải thiện quan hệ thương mại song phương, nhưng cần chú ý đến rủi ro về chính sách thuế đối với các nhóm ngành công nghiệp và lắp ráp có chuỗi cung ứng phức tạp.