Việc Saudi Arabia, quốc gia dẫn đầu OPEC+, quyết định tăng sản lượng dầu thêm 411.000 thùng/ngày trong tháng 6/2025 — bất chấp giá dầu đang ở mức thấp nhất trong 4 năm — đã gây chấn động thị trường năng lượng toàn cầu.
Động cơ:
- Trừng phạt các thành viên không tuân thủ hạn ngạch, gây áp lực lên các quốc gia thành viên như Iraq và Kazakhstan, những nước đã vượt quá hạn ngạch sản xuất đã cam kết. Việc tăng nguồn cung có thể khiến các quốc gia này phải tuân thủ nghiêm ngặt hơn để tránh bị thiệt hại kinh tế.
- Đáp ứng yêu cầu từ Mỹ: Trump đã kêu gọi OPEC+ tăng sản lượng để giảm giá dầu, nhằm hỗ trợ nền kinh tế Mỹ và người tiêu dùng trong bối cảnh lạm phát gia tăng. => động thái nhằm củng cố quan hệ với Mỹ trước chuyến thăm của Tổng thống Trump tới Trung Đông.
- Chiến lược giành lại thị phần: Bằng cách chấp nhận giá dầu thấp hơn, Saudi Arabia có thể đang cố gắng giành lại thị phần từ các nhà sản xuất có chi phí cao hơn như Mỹ và Brazil, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu suy yếu.
Rủi ro và hệ quả tiềm ẩn
- Giá dầu giảm mạnh: giá dầu Brent xuống dưới 59 USD/thùng, hấp nhất kể từ tháng 4/2021. Dự báo giá dầu tiếp tục giảm nữa.
- Nguy cơ chiến tranh giá dầu: Việc OPEC+ tăng sản lượng trong bối cảnh giá dầu giảm có thể dẫn đến một cuộc chiến giá dầu mới, tương tự như giai đoạn 2014–2016, gây thiệt hại cho các quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu dầu mỏ.
- Áp lực lên ngân sách các quốc gia sản xuất dầu: Giá dầu thấp kéo dài có thể gây áp lực lên ngân sách của các quốc gia sản xuất dầu, buộc họ phải cắt giảm chi tiêu công và trì hoãn các dự án phát triển.
- Tác động đến các nhà sản xuất dầu đá phiến: Giá dầu thấp có thể khiến các nhà sản xuất dầu đá phiến ở Mỹ và các quốc gia khác phải giảm sản lượng hoặc ngừng hoạt động do không đạt được lợi nhuận.
TÁC ĐỘNG ĐẾN NGÀNH DẦU KHÍ VIỆT NAM:
- Áp lực giảm giá lên biên lợi nhuận: gây áp lực trực tiếp lên doanh thu và biên lợi nhuận của các doanh nghiệp khai thác như PVD, PVS, GAS, OIL.
- Chi phí khai thác ở Việt Nam cao hơn nhiều so với Trung Đông, nên nếu giá dầu tiếp tục dao động dưới ngưỡng 60 USD/thùng, một số mỏ có thể bị đình trệ hoặc khai thác không hiệu quả.
- Giảm kỳ vọng mở rộng đầu tư và vốn FDI: có thể kéo lùi triển vọng tăng trưởng ngành trong trung và dài hạn.
- Ảnh hưởng gián tiếp đến các doanh nghiệp dịch vụ kỹ thuật Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ như PVD (khoan dầu), PVS (kỹ thuật công trình) sẽ bị ảnh hưởng khi các mỏ tạm ngưng hoặc giảm đầu tư, làm giảm khối lượng công việc, ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận.
-
Tác động tích cực ngắn hạn cho nhóm vận tải và lọc dầu. doanh nghiệp lọc hóa dầu (BSR) và vận tải dầu (VIP, PVT) có thể hưởng lợi khi giá dầu đầu vào rẻ hơn → giảm giá vốn, cải thiện lợi nhuận biên trong ngắn hạn.
HÀNH ĐỘNG PHÙ HỢP:
- Ưu tiên nắm giữ ngắn hạn: BSR, PVT – tận dụng giá dầu thấp để tối ưu chi phí.
- Cân nhắc giảm tỷ trọng: PVD, GAS, PVS – do rủi ro giảm lợi nhuận nếu giá dầu dưới 60 USD kéo dài