Bộ Tài chính vừa đưa ra đề xuất về việc áp dụng mức thuế 20% đối với lãi từ chuyển nhượng chứng khoán, áp dụng cho cá nhân cư trú trong nước. Mức thuế này sẽ được tính trên thu nhập thực tế thu được từ việc chuyển nhượng chứng khoán trong năm, với khoản thu nhập tính thuế được xác định bằng cách trừ giá mua và các chi phí hợp lý từ giá bán.
Điều này có nghĩa là, những cá nhân tham gia giao dịch chứng khoán sẽ phải chịu mức thuế suất 20% dựa trên phần lãi mà họ thu được. Tuy nhiên, nếu không thể xác định được giá mua ban đầu và các chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng, mức thuế sẽ được tính 0,1% trên giá bán chứng khoán đối với mỗi giao dịch riêng lẻ.
Với các giao dịch chuyển nhượng vốn, Bộ Tài chính cũng đề xuất thu thuế ở mức 20% đối với thu nhập tính thuế, nhưng lại áp dụng trên từng giao dịch. Nếu không xác định được giá mua và chi phí liên quan, người bán sẽ phải nộp thuế ở mức 2% trên giá trị chuyển nhượng.
Đề xuất này thay thế cho những quy định đã có trong Luật Thuế Thu nhập Cá nhân từ năm 2007, khi mà có hai phương pháp thu thuế được áp dụng: một là thu thuế dựa trên thu nhập trong kỳ tính thuế hàng năm, và hai là thu thuế trực tiếp 0,1% trên giá bán từng lần mà không cần quyết toán vào cuối năm. Tuy nhiên, quy định này đã gây nhiều tranh cãi, đặc biệt là khi thu thuế được áp dụng ngay cả khi cá nhân gặp lỗ trong giao dịch chứng khoán.
Mới đây, trong dự thảo Luật Thuế Thu nhập Cá nhân sửa đổi, Bộ Tài chính cho rằng cần có sự thay đổi này để phù hợp hơn với thực tế hiện nay và xu hướng quốc tế. Việc thu thuế thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán đã được áp dụng ở nhiều quốc gia, nhưng mỗi nước có một phương thức khác nhau. Chẳng hạn, ở Indonesia, thuế thu được từ chuyển nhượng cổ phiếu niêm yết là 0,1%, trong khi tại Philippines là 0,6%. Ở Nhật Bản, thuế áp dụng cho thu nhập từ bán chứng khoán cố định ở mức 20,3%, trong khi Trung Quốc thu thuế 20% từ chứng khoán không niêm yết.
Với những thay đổi này, Bộ Tài chính hy vọng sẽ giúp người dân dễ dàng hơn trong việc xác định mức thuế phải nộp và tạo ra một môi trường công bằng hơn trong giao dịch chứng khoán tại Việt Nam.