Tương lai chưa đoán định, giữa cơn bão thuế quan, Việt Nam cần phải nổ lực rất nhiều lần cho các động lực từ nội tại trong nước. Thậm chí là đặt cược tương lai vào 1 giấc mơ thép – đó là Đường Sắt Cao Tốc Bắc Nam. Và đây cũng là 1 câu chuyện lớn cho TTCK với các cơ hội đầu tư cổ phiếu hưởng lợi từ đại dự án này!
I. BỨT PHÁ NỘI LỰC BẰNG DỰ ÁN 60 TỶ USD
Đường sắt cao tốc là 1 trong tác nhân lớn giúp Trung Quốc vươn lên đứng đầu châu Á về kinh tế. Vai trò của ngành này là rất rõ ràng. Giờ đây, Việt Nam cũng đứng trước ngã rẽ lịch sử tương tự – Quốc hội đã thông qua chủ trương, Chính phủ ban hành nghị quyết 106, dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam chính thức khởi công trước 31/12/2026. Nhưng điểm khác biệt, đây là nhiệm vụ bắt buộc để giúp Việt Nam bứt phá so với các nước trong khu vực!
Công trình mang tính biểu tượng của Việt Nam trong thế kỷ 21
Một dãy thép hình chữ S - dài 1.541 km sẽ nối Hà Nội đến TPHCM với thời gian trong hơn 5g30p. Từ ga Ngọc Hồi đến ga Thủ Thiêm với tổng cộng 23 nhà ga sẽ giúp hàng hóa lưu thông nhanh hơn, con người tiết kiệm thời gian di chuyển, công ăn việc làm được hình thành, dự án sẽ biến những vùng quê dọc tuyến thành trung tâm thương mại sầm uất.
Quy mô dự án lên đến hơn 60 tỷ USD, chỉ riêng thiết bị nhập khẩu đã ngốn 9.2 tỷ USD. Điều này đặt ra 1 bài toán khó khăn trong việc chọn nhà thầu nào thực hiện. Còn nhớ trong chuyến thăm TQ đến Việt Nam, họ không giấu tham vọng tham gia dự án lớn này. Tuy nhiên, sức ép thương mại từ Mỹ và các bài học từ Lào, các nước châu Phi để lại phải khiến Việt Nam dè chừng.
II. CÁC ÔNG LỚN VIỆT NAM NHẬP CUỘC
Hai gương mặt Việt nhập cuộc trong dự án này, đó là Vingroup thông qua công ty con Vinspeed và Thaco của tỷ phú Trần Bá Dương. Chi tiết 2 phương án được 2 DN đưa ra như bảng bên dưới:
Tổng mức đầu tư đưa ra đều là 61,35 tỷ USD nhưng có 1 số điểm khác biệt: 1 bên sẽ nhanh hơn còn 1 bên sẽ an toàn hơn. Một câu hỏi lớn đặt ra, con số 80% phía sau kia là ai? Chúng ta còn chưa biết được!
Một yếu tố then chốt của dự án này, đó là CÔNG NGHỆ! Việt Nam chúng ta chưa thể tự làm được trong khi yếu tố này lại cực kỳ quan trọng. Trung Quốc là bậc thầy về khía cạnh này khi họ đã sở hữu 45.000 km sẵn có, tuy nhiên, quá trình chuyển giao 100% là chưa chắc chắn. Nhật Bản với hệ thống Shinkansen đang được đánh giá cao về độ tin cậy và kinh nghiệm. Hàn Quốc cũng đang đàm phán với Việt Nam với công nghệ KTX!
III. CHƯA CHỐT CHỦ ĐẦU TƯ, NHƯNG THÉP SẼ LÀ HÒA PHÁT…
Chính phủ vẫn chưa chốt sẽ lựa chọn chủ đầu tư nào thực hiện. Nhưng những cái tên xung phong như Vingroup và Thaco là đáng hoan nghênh. Và đều này cũng sẽ là điểm nhấn lớn cho diễn biến giá cổ phiếu.
Hệ sinh thái của THACO là các DN liên quan thì chưa niêm yết lên sàn. Nhưng với Vingroup thì khác! Trừ Vinfast đang niêm yết tại Mỹ thì bộ ba cổ phiếu VIC – VRE – VHM đã tăng rất mạnh thời gian qua. Nhưng dư địa tăng giá theo tôi trong năm nay vẫn còn nếu Vingroup là người được chọn.
Tầm vóc của dự án đường sắt cao tốc bắc nam là rất lớn bởi các giá trị tương lai mạng lại. Đó là giá trị quỹ đất gần các ga tàu, là quy mô khai thác các trung tâm thương mại và đô thị xung quanh. Khi câu chuyện chưa rõ ràng, giá vẫn sẽ còn tăng theo câu chuyện đó.
Ngoài triển vọng với VIC còn đến từ các điểm nhấn khác: (1) Câu chuyện nghị quyết 68; (2) Dự án BĐS nghỉ dưỡng Cần Giờ hay người được họn làm Metro TPHCM – Cần Giờ…
LÀM ĐƯỜNG SẮT THÌ KHÔNG THỂ THIẾU THÉP
Nếu để Trung Quốc tham gia, chuỗi cung ứng thép sẽ bị kiểm soát. Đây là cuộc chơi về vật liệu xây dựng. Và Chính phủ chắc chắn phải ưu tiên doanh nghiệp Việt để họ để lại dấu ấn cho công trình thế kỷ.
Một dãy thép hình chữ S - dài 1.541 km, khổ đôi 1.435 mm dự kiến sẽ cần đến 6 triệu tấn Thép với 1.7 triệu tấn thép ray, cùng 62.000 thanh ray dài 100m. Một con số khổng lồ! Và cũng chính vì thế, nhìn Bắc đến Nam thì chỉ có Thép Hòa Phát (HPG) mới có khả năng đảm nhiệm vai trò cung cấp thép.
Năm 2024, HPG sản xuất được 8,7 triệu tấn, hoàn toàn đáp ứng được 6 triệu tấn thép của dự án ĐSCT Bắc Nam. Những bước đi đầu tiên cũng đã được triển khai, Hòa Phát kiến nghị “mở khóa” hai mỏ sắt tổng trữ lượng 600 triệu tấn trong buổi làm việc Tổ công tác dự án đường sắt cao tốc do Bộ Công Thương chủ trì. Đó là mỏ sắt Quý Xa Lào Cai và mỏ Thạch Khê Hà Tĩnh.
Sở hữu nhà máy Thép Dung Quất tại Quãng Ngãi với công suất 12 triệu tấn/năm, trong đó có thép chất lượng cao. Vị trí này cũng thuận lợi đưa thép đi 2 miền đất nước. Dự kiến sản phẩm ray thép đầu tiên sẽ cho ra lò vào đầu 2027 – cũng là thời điểm dự án Đường sắt cao tốc bắt đầu khởi công.
IV. CÁC CỔ PHIẾU TIỀM NĂNG KHÁC
Cơ hội đầu tư cổ phiếu đi theo câu chuyện này cũng khá nhiều. VIC với kỳ vọng là chủ đầu tư, HPG với vai trò cung cấp thép. Ngoài ra, các DN có khả năng thi công đường nối – hầm chui – nhà ga, đó là HHV, CII, FCN, VCG, CTD.
Hoặc gián tiếp hơn đó là nhà thầu về thiết bị điện sẽ là những cái tên nhà GELEX, đó là cổ phiếu GEX – GEE. Ngoài ra, các Doanh nghiệp BĐS có quỹ đất quanh nhà ga như DXG, NLG, KDH cũng có lợi thế nhờ tăng giá trị quỹ đất
TỔNG KẾT
Thép HPG, Vinspeed hay Thaco… là người được chọn cho công trình thế kỷ, nhưng cũng sẽ mở ra kỷ nguyên mới cho 1 ngành công nghiệp mới – đó là ngành Công nghiệp đường sắt cao tốc.
Ngành này cũng là nơi hội tụ của các ngành công nghệ số. Từ điều khiển trung tâm, quản lý hành trình, vận hành tự động đến hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI), big data… đều được tích hợp. Vì thế, đây cũng là bệ phóng công nghệ quốc gia
Chúc NĐT thắng lợi!