NĐT từ ngày bắt đầu bước chân vào thị trường đều tìm cho mình 1 hướng đi riêng nhưng phần lớn không may phải chấp nhận ngậm ngùi rời bỏ cuộc chơi với bao thất vọng cay đắng. Thời gian đầu là những ngày tháng mộng mơ ,háo hức với giấc mộng đẹp tỉ phú trong tương lai, biết đâu được có 1 ngày trở thành Warrent Buffett, G.Soros…… Thời gian ban đầu NĐT ngẫu nhiên thắng (gà mới thường hay son mà)… thế là NĐT bắt đầu mơ về một tương lai rực rỡ với những đồng tiền dễ kiếm, những giấc mơ làm giàu nhanh. Họ thường xuyên lên các diễn đàn CK, kinh tế với câu hỏi:” Trồng cây gì? Nuôi con gì?” “Mai tăng hay giảm?” và “Mua con gì?”. Đây thường là giai đoạn đầu cơ điên cuồng của thị trường, khi mà ngay cả những tay nghiệp dư nhất cũng kiếm lời dễ dàng. Nhưng bao giờ cũng vậy, ẩn sau nó là rủi ro trả giá cực lớn. Chẳng ai biết lúc nào bữa tiệc sẽ kết thúc. Trong giai đoạn này, thành công ban đầu của nhà đầu tư càng lớn, cái giá phải trả về sau lại càng khốc liệt.
Có thể tóm tắt giai đoạn này : Thời kỳ 1: NĐT bắt đầu biết đến CK
- Mức độ: Đó là khi NĐT bắt đầu chú ý tới bộ môn chứng khoán, và bắt đầu muốn trải nghiệm bộ môn này.
- Triệu chứng biểu hiện: Đã móc hầu bao từ quỹ đen của riêng mình 1 số tiền nhất định để đưa vào thị trường chứng khoán.
- Thể trạng: có thể thắng, có thể thua coi như thử nghiệm, không ảnh hưởng gì tới tình hình kinh tế gia đình.Vẫn huýt sáo và hát vang :”Bài ca chiến thắng”.
- Cứu chữa: Chưa phát hiện bệnh tật.
Không có gì lạ nếu như về sau này những nhà đầu tư tay ngang này thường là những người phải trả giá lớn nhất. Phương châm đầu tư lúc này đơn giản chỉ là: hóng hớt, nghe hơi nồi chõ, tìm lời mách nước, phím hàng và theo đuôi tất cả những ai được xưng tụng là “cao thủ”.
Thời kỳ 2: chớm say nhưng vẫn trong trạng thái kiểm soát hành vi
- Mức độ: Mỗi ngày quan sát bảng điện một nhiều hơn, tìm hiểu các thứ liên quan như PTKT, PTCB, Học hỏi ở người có kinh nghiệm hơn. Có sổ riêng để ghi chép tất cả mọi động thái liên quan tới chứng khoán.
- Triệu chứng biểu hiện: Vẫn chưa thực sự cay cú hơn thua, chịu lắng nghe ý kiến của mọi người. Vẫn không ảnh hướng lớn đến kinh tế gia đình,
- Thể trạng: Đã nếm trải 1 chút của sự thất bại, nhưng vẫn lạc quan yêu đời.Thường hát bài :”Phượng Hồng”.
- Cứu chữa: Vẫn miễn dịch.
Rất nhanh sau đó NĐT sẽ nhanh chóng học được bài học cơ bản về cuộc sống – “không có bữa ăn nào là miễn phí, cũng chẳng có thành công lâu dài nào mà không phải trả giá”. Chẳng có cái gọi là easy money, càng không có cái gọi là fast money.Không bao giờ có cái gọi là làm giàu nhanh, kể cả trong đầu tư.
Thời kỳ 3: Hơi say, bắt đầu nghiêng ngả.
- Mức độ: Nghiên cứu, tìm hiểu biến động chứng khoán mỗi ngày. Tự mình đã biết phân tích, lập luận về tình hình thị trường, có chính kiến riêng. Nhưng khi đi offline vẫn nói nhỏ, chủ yếu là lắng nghe
- Triệu chứng biểu hiện: Đã bắt đầu cay cú hơn thua. Đã huy động thêm vốn từ gia đình. Coi kênh chứng khoán có thể làm giàu
- Thể trạng: Đã mạnh tay hơn vì vậy đã biết phá nguồn tài chính của gia đình, tuy nhiên mức độ vẫn chưa tàn khốc. Vẫn hát tròn vành rõ chữ bài “Bối rối”.
- Cứu chữa: Đã xuất hiện bệnh tình, tuy nhiên mức độ khỏi bệnh vẫn rất cao
NĐT nào tin vào khả năng sẽ là người giàu nhanh thì NĐT đó sẽ rời bỏ cuộc chơi sớm vì người giàu nhanh là người đang bán giấc mơ đó cho bạn chứ không phải là bạn. Một số đau đớn rút ra được bài học này là phải trả một cái giá quá đắt về tài chính hay tinh thần đến mức không bao giờ có thể hồi phục được nữa đành chấp nhận bỏ cuộc chơi .…
Thời kỳ 4: Choáng váng, mắt chữ A mồm chữ O
- Mức độ: Không nhìn bảng điện tử 1 ngày khó chịu trong người. Đã biết nhận định thị trường, xu hướng, phân tích hàng nóng, hàng nguội.Thường online theo dõi Dow Jones, CK châu Á và Âu. Mức độ chém gió đã khá nhuyễn (2 tay 3 đao) trong các diễn đàn +những lần đi offline.
- Triệu chứng biểu hiện: Cay cú thực sự, quyết ăn thua với thị trường. Một xanh cỏ hai đỏ ngực. Đã huy động mọi nguồn tài chính của gia đình để được ăn cả ngả về không.
- Thể trạng: Đã tàn phá kinh tế gia đình. Miếng cơm manh áo gia đình và tiền sữa của con phải chờ vào những phiên xanh đỏ của thị trường. Bài ca thường lẩm bẩm :”Lỗi lầm”, “Xót xa”.
-
Cứu chữa: Bệnh đã phát tác. Cần chữa trị gấp, nếu không khó qua khỏi
Bỏ lại sau lưng ước mơ về những bữa ăn trưa miễn phí, nhà đầu tư nghiệm ra một điều rằng để thành công thì phải học hỏi từ những người thành công, phải xem xem họ làm như thế nào và chỉ cần bắt chước họ thì sớm muộn thành công sẽ đến. Đây là giai đoạn NĐT hăng hái tìm kiếm, sưu tập và tích lũy cho mình vô số lời khuyên từ các chuyên gia. Tất cả đều rất hay, rất hoành tráng nhưng vấn đề là chúng thường “chửi xéo” lẫn nhau và đặc tính chung là chẳng có cái nào thực sự hiệu quả cả. Sau một thời gian tích cực sưu tập, nghiền ngẫm và luyện tập, khả năng rất cao NĐT sẽ kết thúc trong trạng thái loạn chưởng.
Thời kỳ 5: Thề sống mái với thị trường.
- Mức độ: Theo dõi thị trường hàng ngày, hàng giờ. Tìm hiểu các tin nóng, tin nguội, chộp giật, con buôn nhất nếu có thể. Đã chửi tục, chửi thề ở những lần nhậu hoặc offline,
- Triệu chứng biểu hiện: Đã bắt đầu đi vay mượn từ bạn bè, người thân, luôn luôn full margin nếu có thể. Hy vọng sẽ gỡ lại những gì đã mất,
- Thể trạng: Đã thua khá nhiều, âm nặng vào phần vốn.Nhưng vẫn hy vọng chứng khoán sẽ trả lại cho mình những thứ đã mất.Bài ca thường than thở :”Đừng tuyệt vọng , tôi ơi đừng tuyệt vọng”.
- Cứu chữa: Bắt đầu hết thuốc cứu
NĐT trong giai đoạn cuối này chính là những người chém gió hăng hái nhất, cho lời khuyên hào phóng nhất, và đặc biệt tích cực nhất trong việc ném đá bất cứ ai trái quan điểm với mình. Đây cũng chính là lực lượng chiếm con số chủ lực và hoạt động hăng hái nhất trên các diễn đàn. Cuối cùng, sau vô số nỗ lực mà thành công như vẫn mãi chơi trò trốn tìm, NĐT sẽ phải buộc lòng thừa nhận về mặt tâm lý sự bỏ cuộc của mình. Một số chấp nhận thực tế và an phận với sự “trung bình”
Thời kỳ 6: Cầm dao +chai rượu chuối hột
- Mức độ: Đi đâu làm gì cũng lôi chứng khoán ra làm câu chuyện để kể. Bắt đầu xuất hiện sự chán nản. Luôn nói về chuyện quá khứ mình đã có những gì mà không nói tới tương lai mình sẽ làm gì, ra sao. Chiên da dùng từ chuyên môn là “Ngáo chứng”.
- Triệu chứng biểu hiện: Đã biết thua không thể gỡ lại. Nhưng vẫn quyết tâm lấy lại cái gì đó ở chứng khoán (trong lòng luôn tâm niệm :ngã ở đâu thì đứng lên ở đó). Kinh tế gia đình kiệt quệ, cả nhà buồn tủi. Không dám nói con, cháu, gấu nhà…mình chơi chứng khoán bị thua lỗ.
- Thể trạng: Còn lại phần vốn nhỏ nhoi. Luôn luôn fullmargin trong mọi tình huống bất chấp downtrend hay uptrend. Bài ca thường lè nhè :”Kiếp đỏ đen”.
- Cứu chữa: Khỏi cần chữa trị. Trời sinh voi tất trời sinh cỏ
Thời kỳ 7: Chí Phèo
- Mức độ: Vẫn theo sát chứng khoán, không thể không nhìn bảng. Nhưng đã chán nản, và thiếu sức chiến đấu. Luôn chửi tục, chửi thề, chửi cổ phiếu,chửi các công ty làm mình thua lỗ, chửi UB, chửi tất cả bao gồm cả những chiến hữu đã từng kề vai sát cánh chém gió trên các diễn đàn bao năm qua.
- Triệu chứng biểu hiện: Thua cháy túi. Còn mấy đồng tiền lẻ mua bán cho vui cửa vui nhà, đặt mỗi lệnh 100-200 CP từ điện thoại bàn. Không còn ý muốn gỡ lại từ chứng khoán, chấp nhận là kẻ thua cuộc.
- Thể trạng: ăn bám gia đình, chán nản, không muốn làm việc. luôn không tin cái gì từ chứng khoán nữa. Bài ca thường thổn thức : ”Thà đau một lần rồi thôi”.
-
Cứu chữa: Khỏi cần cứu, tự khỏi bệnh khi về già.
Have nice weekend all.Love