Từ vị trí tỷ phú số 1 sàn chứng khoán vào năm 2008 và tham vọng lop top tỷ phú thế giới. Bầu Đức đã trải qua một thập kỷ với đầy rẫy bão giông.
10 năm đưa đẩy một doanh nhân từ ngôi vị giàu nhất nhì sàn chứng khoán Việt rời xa khỏi top 40.
10 năm chứng kiến chuỗi ngày tháng từ đỉnh hoàng kim đến mấp mé bờ vực phá sản, được cứu trong gang tấc nhưng tương lai vẫn bất định.
Từ năm 2012 trở về trước dòng tiền của Hoàng Anh Gia Lai đến từ 2 lĩnh vực là bất động sản và kinh doanh hàng hóa xây dựng.
BĐS gặp khó, từ 2012 ông Bầu phố núi xoay sang đặt cược vào cây công nghiệp như mía đường, cao su, cọ dầu… Để rồi mảng mía đường tâm huyết là thế phải bán cho SBT của tỷ phú họ Đặng với giá 1.330 tỷ đồng.
Mảng cao su cũng lay lắt khi giá cao su thế giới giảm mạnh còn cọ dầu thì chưa bao giờ có mặt trong cơ cấu doanh thu của HAG
2014 HAG xoay trục sang chăn nuôi bò và bầu Đức rất tự tin trong lĩnh vực này với câu nói:
“Bán phân bò thôi cũng lãi 1 tỷ/ ngày”
Đã từng là vị cứu tinh trong năm 2016: “ Năm nay (2016), không có bò thì chúng tôi cũng… bò luôn”
Tuy nhiên 1 năm sau ông cũng phải thế chấp đàn bò để vay ngân hàng.
HAG lại tiếp tục xoay trục sang cây ăn trái với kỳ vọng mới nhưng dòng tiền của HAG thực sự làm bầu Đức không thể kê cao gối ngủ ngon.
Lòng tự trọng cao là thế nhưng khi bị dồn vào đường cùng. Để cứu đứa con tinh thần của mình bầu Đức đã xuống núi cầu cứu anh Dương ( Thaco ).
Ngay lập tức HAG đã nhận được sự cứu trợ từ tập đoàn này với một thỏa thuận khủng.
THACO chính thức bỏ ra gần 8.000 tỷ đồng để sở hữu 35% HNG và 51% HAGL Land vào cuối 2018.
Thời điểm tròn 1 năm sau ngày hợp tác, ông Đức cho biết THACO đã đầu tư 22.194 tỉ đồng (gần 1 tỉ USD) như kế hoạch hợp tác đã công bố. Đến nay HAGL đã cơ bản ổn định dòng tiền và tập trung đầu tư phát triển nông nghiệp.
Sau 1 năm, a Dương không phủ nhận thời điểm mới rót vốn chịu rất nhiều rủi ro, tuy nhiện hiện rủi ro chết người theo ông là đã qua; và trả lời THACO có chết chìm hay không thì phải cân đối nhiều yếu tố.
Trong đó, những rủi ro nguy hiểm phải kể đến như:
(i) khả năng cứu nửa vời,
(ii) suốt 1 năm không có sự chuyển biến, không có hướng ra sẽ bị ngân hàng “chặt luôn 2 thằng”, vì THAO cũng phải vay,
(iii) cuối cùng là khả năng trồng mới, khả năng tổ chức sản xuất… đã qua rồi.
Năm 2019, ông trời vẫn tiếp tục thử thách bầu Đức khi trận lụt ở Attapeu, Lào đã nhấn chìm 1500 ha cây ăn quả.
Cũng trong năm 2019 sau khi được E&Y kiểm toán khoản Lỗ trước thuế sau khi kiểm toán là 1.905 tỷ đồng và lỗ sau thuế 1.809 tỷ đồng, lần lượt tăng lỗ so với báo cáo do doanh nghiệp này tự lập là 162 tỷ đồng và 200 tỷ đồng.
Vậy câu hỏi đặt ra là những điều xấu nhất với HAG đã xảy ra hết chưa và tương lai tươi sáng gì cho họ nhà HAG HNG ?
Theo quan điểm của mình, case HAG là một case khó để phân tích tuy nhiên nếu nhìn về những mặt tích cực.
-
HAG đã “Take a big bath” mạnh mẽ trong năm 2018 – 2019 khi mà nhờ kiểm toán E&Y vào phô bầy hết những rủi ro trong BCTC. ( Chủ định có phải là cho những cái xấu sẽ bung bét ra hết )
-
Cơ cấu vốn của HAG đã trở nên cân đối hơn nhờ sự giúp sức của Thaco. Cụ thể hệ số Nợ/VCSH quý 3.2020 đạt 1.67 lần so với 1.86 lần vào cuối năm 2018, thể hiện khả năng thanh toán nợ của HAGL có sự cải thiện rõ rệt.
-
Công ty tái cấu trúc mạnh mẽ khi thoái một loạt các dự án thuộc lĩnh vực Nông nghiệp, Thủy điện và Khoáng sản để giải phóng dòng tiền khiến TSDH 2019 giảm 10k tỷ so với 2018. Nhưng điều này thể hiện sự quyết liệt trong việc tái cấu trúc của bầu Đức.
-
Một số động thái tái cấu trúc lại cơ cấu cổ đông gần đây:
Gần đây HNG dự kiến chào bán gần 741,5 triệu cổ phiếu theo phương thức riêng lẻ cho nhà đầu tư chiến lược. Trong đó, 550 triệu cổ phiếu sẽ chào bán để hoán đổi nợ của Thadi , gần 191,5 triệu đơn vị còn lại mục tiêu bổ sung vốn hoạt động.
Cộng với việc đang có kế hoạch bán ra 47,5 triệu cổ phiếu HNG thì sau khi tăng vốn, tỷ lệ sở hữu của nhóm HAGL tại HAGL Agrico sẽ giảm xuống còn khoảng 24,3% cổ phần.
- Đầu ra của HAG kỳ vọng gì ?
Nếu nhìn vào cơ cấu doanh thu của HAG trong 2019 có thể thấy mảng trái cây chiếm đến 61.5%, mủ cao su 16.5% và Dịch vụ khác 11.3%.
- Mảng trái cây:
Có thể nói DT LN của HAG phụ thuộc rất nhiều vào mảng trái cây. Đến cuối năm 2019 Tập đoàn đã trồng được hơn 20.000 ha tại Việt Nam, Lào và Campuchia trong đó có 10.000 ha chuối.
Chuối đang là loại hoa quả đem về DT LN lớn nhất với biên gộp 21.1% năm 2019.
Tập đoàn lấy thị trường Trung Quốc làm nền tảng và sẽ chiếm giữ vị trí nhà cung cấp các loại trái cây nhiệt đới lớn nhất tại thị trường này.
Catalyst đó chính là việc năm ngoái 1.500 ha chuối của HAG tại Lào bị ngập khiến doanh thu sụt giảm. Tuy nhiên trong năm nay không bị ảnh hưởng bởi thiên tai thì dự kiến DT sẽ hồi phục khoảng trên 15% với mảng trái cây.
- Mảng mủ cao su:
HAG đang có 31.085 ha cao su, trong đó 18.200 ha tại Lào, 1.680 ha tại Việt Nam và 11.205 ha tại Campuchia. Tập đoàn đang vận hành một nhà máy chế biến mủ cao su có công suất 25.000 tấn/năm tại Lào. Dự kiến đến năm 2022, toàn bộ diện tích cao su sẽ được đưa vào khai thác.
Năm 2019 DT mảng này đem về 342 tỷ nhưng HAG sản xuất khá cầm chừng vì giá cao su xuống thấp. Nhưng năm nay giá cao su đã phục hồi rất mạnh nên dự kiến DT ở mảng này cũng sẽ tăng
TÚM VÁY LẠI:
Với một loạt động thái tái cấu trúc nguồn vốn và tái cấu trúc trong cơ cấu cổ đông BLĐ gần đây, giá một số mặt hàng như cao su cọ dầu tăng mạnh, mảng trái cây tiếp tục ổn định và không còn bị ảnh hưởng bởi lũ lụt. Chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng vào một báo cáo năm 2020 tươi sáng hơn cho HAG – HNG.
Tất nhiên để vén màn sương mờ phía trước cần thêm thời gian nhưng cũng rất đáng để để quan sát liệu HAG – HNG có là phượng hoàng lửa hồi sinh từ tro tàn ?
Một vài chia sẻ quan điểm cá nhân – Anh em cho ý kiến 
( Bài viết có sử dụng số liệu và thông tin của Cafebiz và Báo cáo thường niên, BCTC 2019 HAG )
