Tình hình margin toàn thị trường
Thời điểm 30/9, dư nợ cho vay tại các công ty chứng khoán (CTCK) ước tính lên đến 232.000 tỷ đồng, tăng 7.000 tỷ so với cuối quý 2 trước đó qua đó lập kỷ lục mới. Trong đó, dư nợ margin ước tính vào khoảng 223.000 tỷ đồng, tăng 5.000 tỷ so với cuối quý 2 và cũng là con số cao nhất trong lịch sử chứng khoán Việt Nam. Trong top đầu về dư nợ, quy mô cho vay của TCBS, HSC, VPS, KIS tiếp tục mở rộng còn SSI, VNDirect, MBS bị thu hẹp. Tuy nhiên, biến động nhìn chung không lớn, với mức tăng/giảm đều dưới nghìn tỷ.
Dư nợ cho vay toàn thị trường tiếp tục tăng nhưng có sự phân hoá rõ rệt trên từng CTCK. Mirae Asset và Vietcap ghi nhận dư nợ cho vay tăng mạnh, lần lượt hơn 2.500 tỷ và 2.100 tỷ đồng so với cuối quý 2. Toàn thị trường ghi nhận 7 CTCK có dư nợ trên 10.000 tỷ đồng. TCBS tiếp tục giữ vị trí số 1 về dư nợ cho vay với gần 25.500 tỷ đồng. Theo sau đó lần lượt là SSI, Mirae, HSC, VPS, VND và VCI
Dư nợ margin có thật sự đáng lo ngại ?
Tại cùng thời điểm cuối quý 3, tổng vốn chủ sở hữu nhóm CTCK vào khoảng 250.000 tỷ đồng, tăng khoảng 8.000 tỷ so với cuối quý 2 trước đó. Tỷ lệ Margin/VCSH tại ngày 30/9 ước đạt xấp xỉ 89%, gần như đi ngang ở mức cao nhất trong vòng 8 quý.
Nếu xét trên từng CTCK, có thể thấy mặt bằng tỷ lệ Margin/VCSH tương đối cao, đặc biệt là nhóm có vốn chủ sở hữu ở tầm trung. Một số cái tên như HSC, Mirae Asset, MBS, FPTS có tỷ lệ này lên đến trên 150%. Trong đó, HSC là CTCK có tỷ lệ này cao nhất thị trường lên đến 190%.
=> Theo quy định, CTCK không được cho vay ký quỹ vượt quá 2 lần vốn chủ sở hữu tại cùng thời điểm. Với tỷ lệ Margin/VCSH như hiện nay, các công ty chứng khoán ước tính còn đến 277.000 tỷ đồng có thể cho nhà đầu tư vay ký quỹ trong thời gian tới . Xét về mặt tổng thể toàn thị trường, room cho vay còn khá nhiều. Ngoài ra, cuộc đua tăng vốn sẽ còn nóng hơn trong thời gian tới khi Thông tư 68/2024/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành sẽ hiệu lực từ 2/11 cũng đòi hỏi các CTCK phải nâng cao năng lực về vốn mạnh mẽ hơn trong tương lai để tránh rủi ro thanh toán. Đây là chất xúc tác để cuộc đua tăng vốn tại nhóm CTCK tiếp tục nóng lên thời gian tới.
=> Cuộc đua tăng vốn chắc chắn sẽ không phải là câu chuyện của riêng của HSC khi công ty này đang có tỷ lệ Margin/VSCH cao nhất. Ngay cả các CTCK top đầu về vốn chủ sở hữu cùng tỷ lệ Margin/VCSH dưới 100% như SSI, VNDirect, VIX cũng đều đã và đang rục rịch triển khai các kế hoạch tăng vốn khủng.