Ngày 2/4 sắp tới, Mỹ sẽ công bố kết luận cuối cùng về việc áp thuế lên Việt Nam – một chủ đề đang khiến dân đầu tư và doanh nghiệp Việt đứng ngồi không yên. Liệu Việt Nam có bị “đánh” thuế cao như Trung Quốc, hay được “tha” vì chơi đẹp? Dựa trên dữ liệu và góc nhìn cá nhân, tôi sẽ phân tích để bạn thấy rõ bức tranh này. Cứ tưởng tượng chúng ta đang ngồi cà phê, tôi kể bạn nghe từng chi tiết nhé!
Thuế Quan: Việt Nam Đánh Nhẹ, Mỹ Có Cần Đáp Trả Mạnh?
Đầu tiên, hãy nhìn vào con số: Việt Nam hiện đánh thuế trung bình 3.3% lên hàng hóa Mỹ – thấp hơn hẳn so với Philippines (3.9%), Thái Lan (4.7%), và đặc biệt là Trung Quốc (13.5%, bị Mỹ đáp trả tới 25%). Malaysia thấp hơn chút (1.4%), còn Ấn Độ thì cao ngất (10.5%). Tôi từng đùa với bạn: “Thuế 3.3% giống như mời Mỹ uống cà phê mà chỉ tính tiền nước lọc thôi!” So với Trung Quốc – “đối thủ nặng ký” của Mỹ – thì Việt Nam rõ ràng không phải mối đe dọa lớn về thuế quan. Vậy Mỹ có cần “ra tay” mạnh không? Chắc là không đâu!
Mỹ Bảo Hộ Gì, Và Việt Nam Có “Đụng” Đến Không?
Mỹ đang dồn sức bảo hộ các ngành chiến lược: công nghệ cao (chip, AI), công nghiệp ô tô, thép, khai khoáng. Nhìn lại Việt Nam, ta xuất khẩu chủ yếu dệt may, điện tử gia công – những thứ không trực tiếp “va chạm” với ngành Mỹ muốn giữ. Trung Quốc bị thuế 25% vì thép và công nghệ của họ đe dọa Mỹ, còn Việt Nam thì sao? Tôi từng phân tích báo cáo xuất khẩu, thấy rõ Việt Nam không phải “kẻ thù” ở các lĩnh vực này. Nói vui thì Việt Nam giống như anh bạn hàng xóm hiền lành, bán áo thun và giày dép, chẳng ai nỡ đánh thuế nặng cả!
Việt Nam “Chơi Đẹp” Để Cân Bằng Thương Mại
Thêm một điểm sáng: Việt Nam đang tích cực mua sắm từ Mỹ để thu hẹp nhập siêu. Máy bay từ Boeing (Vietnam Airlines, Vietjet), khí hóa lỏng LNG (GAS, POW), xăng sinh học (PLX) – những hợp đồng lớn này không chỉ là tiền, mà còn là tín hiệu “làm lành”. Tôi nhớ lần đi hội thảo tài chính, một chuyên gia nói với tôi rằng: “Việt Nam khôn ngoan lắm, vừa mua vừa cười, ai nỡ đánh thuế chứ?” Đây là cách giảm căng thẳng thương mại hiệu quả, cho thấy Việt Nam không muốn đối đầu mà sẵn sàng hợp tác. Mỹ chắc cũng thấy điều này, và tôi tin họ sẽ “nương tay”.
Lao Động Mỹ Thiếu, Nhưng Liên Quan Gì Đến Việt Nam?
Có người lo Mỹ áp thuế vì vấn đề lao động, nhưng tôi thấy không hợp lý. Mỹ đang thâm hụt lao động ở xây dựng, nông nghiệp, dịch vụ – những ngành Việt Nam không xuất khẩu lao động trực tiếp sang. Tôi từng nghĩ: “Nếu Mỹ đánh thuế vì lý do này, chẳng khác nào phạt nhầm người!” Việt Nam không đe dọa việc làm nội địa Mỹ, nên khả năng bị áp lực ở khía cạnh này gần như bằng 0.
Dự Đoán: Thuế Dưới 7% Hoặc Không Thuế?
Tổng hợp lại, tôi nghiêng về hai kịch bản trước ngày 2/4:
Không bị áp thuế: Với mức thuế thấp (3.3%), không cạnh tranh ngành chiến lược, và thiện chí mua sắm từ Mỹ, Việt Nam có thể được “tha”. Mỹ cần giữ quan hệ tốt với một đối tác như ta trong bối cảnh căng thẳng với Trung Quốc.
Thuế dưới 7%: Nếu Mỹ muốn “ra oai” để cân bằng thương mại, mức thuế sẽ nhẹ thôi – dưới 7%. Cao hơn thì không hợp lý, vì Việt Nam không phải “kẻ thù lớn” như Trung Quốc (25%).
Tôi từng phân tích biểu đồ thương mại, thấy rõ Việt Nam đang chơi khéo. Nếu Mỹ đánh thuế cao, chẳng khác nào tự bắn vào chân mình, vì họ cũng cần Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Lời Khuyên Cho Nhà Đầu Tư
Nếu bạn đang đầu tư vào doanh nghiệp xuất khẩu sang Mỹ (dệt may, điện tử), cứ yên tâm nhưng đừng chủ quan – theo dõi sát ngày 2/4. Nếu thuế nhẹ hoặc không thuế, đây là cơ hội mua cổ phiếu bị ảnh hưởng tạm thời như HVN, PLX khi giá giảm. Còn nếu thuế cao bất ngờ (dù tôi không tin lắm), thì chuẩn bị tinh thần điều chỉnh danh mục nhé!
Bình Tĩnh, Cơ Hội Vẫn Có!
Với những gì phân tích, tôi tin Việt Nam sẽ không bị “đánh” quá đau. Bạn thấy sao? Đồng ý hay có ý kiến khác, comment kể tôi nghe! Dù sao, đầu tư là cuộc chơi dài, cứ bình tĩnh, rồi cơ hội sẽ đến thôi. Chúc bạn ví tiền đầy lên, và đừng quên cười dù thị trường có thế nào nhé!