Ngành cá tra Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn khi việc xuất khẩu vào thị trường quốc tế ghi nhận dấu hiệu phục hồi tích cực trong nửa đầu năm 2025. Trong bối cảnh thị trường thủy sản toàn cầu đang đối mặt với sự thay đổi lớn từ chính sách thuế quan của Mỹ, những tín hiệu này không chỉ là kết quả của sự nỗ lực của ngành mà còn là cơ hội vàng để Việt Nam khẳng định vị thế trên bản đồ xuất khẩu thủy sản thế giới.
Mới đây, Mỹ công bố áp thuế quan lên tới 50% đối với cá thịt trắng nhập khẩu từ Brazil, quốc gia xuất khẩu cá rô phi lớn vào thị trường Mỹ. Quyết định này đã khiến không ít nhà nhập khẩu tại Mỹ tìm đến cá tra Việt Nam như một sự thay thế đáng tin cậy. Đây là một cơ hội không thể bỏ lỡ đối với ngành cá tra Việt Nam, khi giá cá rô phi Brazil có thể tăng mạnh từ 2,7–2,9 USD/kg lên hơn 4 USD/kg sau thuế. Việc này chắc chắn sẽ tác động mạnh mẽ đến quyết định mua hàng của các nhà nhập khẩu, khiến họ phải cân nhắc lại lựa chọn cung cấp cá thịt trắng từ các quốc gia khác, bao gồm Việt Nam.
Trong khi đó, chính sách thuế này của Mỹ không chỉ thúc đẩy nhu cầu nhập khẩu cá tra Việt Nam mà còn mở ra cơ hội để ngành thủy sản Việt Nam phục hồi mạnh mẽ sau giai đoạn khó khăn. Đây là thời điểm vàng để các doanh nghiệp cá tra chủ động nâng cao giá trị sản phẩm thông qua việc tập trung vào các sản phẩm chế biến sâu, gia tăng chất lượng và giảm thiểu các rủi ro phát sinh từ việc áp dụng thuế bổ sung.
Tăng trưởng ấn tượng trong nửa đầu năm 2025
Theo thông tin từ Cục Hải quan và Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu cá tra của Việt Nam đã có những bước phục hồi mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2025. Trong tháng 7/2025, giá trị xuất khẩu cá tra đạt 197 triệu USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm 2024, nâng tổng kim ngạch 7 tháng lên 1,22 tỷ USD, tăng 11,1% so với năm trước. Đặc biệt, cá tra phi lê đông lạnh, mặt hàng chủ lực của Việt Nam, đã đóng góp hơn 80% trong tổng kim ngạch xuất khẩu.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng vươn lên dẫn đầu thế giới về sản lượng cá tra đạt chứng nhận ASC (Hội đồng Quản lý Nuôi trồng Thủy sản). Toàn bộ sản lượng cá tra được chứng nhận ASC trên toàn cầu hiện nay đều đến từ Việt Nam.
Trong khi Trung Quốc và Hồng Kông, hai thị trường lớn nhất của Việt Nam, vẫn chiếm thị phần lớn, sự sụt giảm về nhập khẩu trong 6 tháng đầu năm cũng đã mở ra cơ hội lớn cho các thị trường khác, đặc biệt là Mỹ và Brazil.
Thị trường mới: Cơ hội từ Brazil và Mỹ
Cả Mỹ và Brazil đang cho thấy sự quan tâm ngày càng lớn đối với cá tra Việt Nam. Mỹ đã chứng kiến mức tăng trưởng ấn tượng về xuất khẩu cá tra trong năm 2025, với kim ngạch đạt 34 triệu USD trong tháng 6, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2024. Mặc dù có sự lo ngại về thuế quan mới của Mỹ, nhưng nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã linh hoạt chuyển sang các sản phẩm chế biến sâu, giúp nâng cao giá trị và giảm thiểu tác động từ thuế.
Bên cạnh đó, Brazil, mặc dù là một đối thủ lớn trong ngành thủy sản, cũng đang mở rộng thị trường cá tra Việt Nam. Trong tháng 6/2025, xuất khẩu cá tra sang Brazil đã tăng 111%, đạt 16 triệu USD. Đặc biệt, sau những thỏa thuận hợp tác giữa doanh nghiệp Việt Nam và Brazil, triển vọng trong quan hệ thương mại hai quốc gia hứa hẹn sẽ phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới. Việc đẩy nhanh tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và khối MERCOSUR sẽ tạo thuận lợi cho việc mở rộng thị trường này.
Thách thức vẫn còn hiện hữu
Mặc dù cơ hội đang rộng mở, VASEP cũng cảnh báo rằng ngành cá tra Việt Nam không thể chủ quan. Các doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với những thách thức như rào cản kỹ thuật gia tăng, xu hướng bảo hộ thương mại, và biến động chi phí logistics toàn cầu. Hơn nữa, với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các quốc gia xuất khẩu thủy sản khác, đặc biệt là khi các biện pháp bảo vệ thương mại trở nên mạnh mẽ hơn, ngành cá tra Việt Nam cần nỗ lực không ngừng để duy trì vị thế của mình.
Kết luận: Cơ hội vàng nhưng cần sự linh hoạt
Với những thuận lợi từ chính sách thuế quan của Mỹ đối với cá rô phi Brazil và sự phục hồi mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2025, ngành cá tra Việt Nam đang có cơ hội bứt phá mạnh mẽ. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội này, các doanh nghiệp cần tiếp tục phát triển các sản phẩm chế biến sâu, nâng cao chất lượng và linh hoạt trong chiến lược xuất khẩu. Chỉ khi đó, ngành cá tra Việt Nam mới có thể đạt được mục tiêu xuất khẩu 2 tỷ USD trong năm 2025, đồng thời khẳng định vị thế vững chắc trên thị trường quốc tế.