Bài viết đã được đăng trên trang web cá nhân của Hoàng Tùng Thiện vào ngày 22/12/2022. Tôi đăng lại ở đây, có thể bạn muốn tham khảo để có thêm bài học kinh nghiệm về đánh giá các yếu tố vĩ mô và vi mô. Từ đó, bạn đánh giá mối quan hệ giữa chúng và ảnh hưởng như thế nào đến xu hướng thị trường, cả trong nước và quốc tế.
Thị trường chứng khoán Mỹ và Châu Âu đêm qua (theo giờ VN) đã có một phiên tăng vọt. Vậy phiên hôm nay, ngày 22 tháng 12 năm 2022, thị trường trong nước diễn biến như thế nào? Liệu thị trường đã thực sự có dấu hiệu cải thiện về dài hạn? Nhà đầu tư Mỹ và Châu Âu đã sai lầm? Hay bạn cũng có thể sẽ mắc sai lầm nào trong cả phiên hôm nay và các phiên tới đây?
Điểm lại thị trường thế giới đêm qua
Phiên đêm hôm qua, chỉ số Dow Jones tăng 1,6%; S&P 500 tăng 1,49%; Nasdaq tăng 1,54%. Tại Châu Âu, hầu hết các chỉ số chính đều tăng từ xấp xỉ đến trên 2%.
Đây là phiên tăng mạnh nhất của thị trường Mỹ trong tháng 12 năm 2022. Và cũng là phiên tăng thứ hai sau khoảng 1 tuần giảm điểm tệ hại. Nhìn bề ngoài, có vẻ thị trường đảo chiều, và nhiều nhà đầu tư cũng hy vọng như vậy. Tuy nhiên, nguyên nhân và nhận định sẽ làm rõ ở những phần nội dung tiếp theo.
Tại sao chứng khoán thế giới tăng mạnh?
Theo phân tích của giới chuyên gia, có ba nguyên nhân chính dưới đây:
Kết quả của Nike vượt xa kỳ vọng
Đó là kết quả kinh doanh Quý II, kết thúc ngày 30 tháng 11 năm 2022, vượt xa so với kỳ vọng. Được thể hiện như dưới đây:
– Doanh thu trong quý là 13,3 tỷ USD, tăng 17% so với năm trước;
– Doanh số bán hàng trực tiếp của NIKE là 5,4 tỷ đô la, tăng 16%;
– Tỷ suất lợi nhuận gộp giảm 300 điểm cơ bản xuống 42,9%;
– Lợi nhuận ròng 1,3 tỷ USD, tương đương với cùng kỳ năm trước;
– Thu nhập trên cổ phiếu pha loãng là 0,85 USD, tăng 2% so với cùng kỳ năm trước.
Đồng thời, hàng tồn kho của Nike cũng đã giảm mạnh so với quý trước đó.
Lợi nhuận FedEx vượt ngoài dự báo
Nhờ những nỗ lực thắt chặt chi phí, FedEx đã tiết kiệm thêm 1 tỷ đô la ngoài dự báo mà họ đưa ra trong tháng 9. Điều này được Giám đốc điều hành mô tả như một phần của “sự chuyển đổi đang diễn ra trong khi điều hướng môi trường nhu cầu yếu hơn.”
Trước đó FedEx đã gây ra đợt bán tháo mạnh cổ phiếu vào tháng 9, sau khi đưa ra cảnh báo về triển vọng của nền kinh tế Mỹ.
Chỉ số niềm tin người tiêu dùng tăng
Chỉ số này đã tăng lên 108,3 trong tháng 12 – cao nhất kể từ tháng 4. Mức đã điều chỉnh của tháng 11 là 101,4. Đây là dữ liệu được công bố hôm thứ Tư vừa qua. Trước đó, các nhà kinh tế dự báo chỉ số niềm tin của người tiêu dùng là 101.
Nhận định thị trường Châu Á và Việt Nam
Phiên hôm nay, thị trường Châu Á có khả năng cũng sẽ tăng mạnh theo thị trường Mỹ và Châu Âu đêm qua (theo giờ VN).
Nếu nói riêng, thị trường Việt Nam hôm nay có thể tăng đến trên dưới 1,5%. Điều này nếu xảy ra cũng khá dễ hiểu. Bởi vì thị trường đã giảm sâu bốn phiên vừa qua. Trong khi hiện tại, thị trường trong nước được kích thích bởi sự tăng trưởng mạnh trở lại của thị trường quốc tế.
Đánh giá nguyên nhân tăng giá
Trước tiên, chúng ta sẽ xem xét ba nguyên nhân khiến thị trường chứng khoán Mỹ và Châu Âu tăng giá đêm qua. Sau đó có thể là nhận định mà bạn nên thận trọng về dài hạn hơn.
Phân tích ba nguyên nhân tăng giá
Đây là quan điểm cá nhân tôi. Đầu tiên, Nike và FedEx cũng chỉ là một trong rất nhiều tập đoàn kinh tế khổng lồ của Mỹ. Việc cải thiện mạnh doanh thu, lợi nhuận của Nike không có nghĩa đại diện cho nền kinh tế Mỹ. Hơn thế, rất có thể doanh số và lợi nhuận tăng vọt của Nike là do giảm giá của Black Friday cuối tháng 11. Vì vậy đã kích thích mạnh doanh số. Mặc khác, cuối tháng 11 đã diễn ra sự kiện lớn là World Cup. Nói cách khác, doanh thu và lợi nhuận của Nike tăng vọt dường như là dễ hiểu và có tính đặc thù, hay theo mùa.
Lợi nhuận của FedEx vượt kỳ vọng không phải do tăng doanh thu, mà là do giảm mạnh chi phí. Nghĩa là chúng ta không nên đặt mối liên hệ giữa kết quả này với tăng trưởng chung.
Về nguyên nhân thứ ba, đó là chỉ số niềm tin người tiêu dùng tăng đáng kể. Chúng ta thấy chưa chắc đã có mối liên hệ tương quan giữa sự cải thiện chỉ số này và tăng giá chứng khoán dài hạn. Cụ thể, chỉ số này đạt mức cao vào tháng 4 năm 2022, với 108 điểm. Tuy nhiên, chỉ số Dow Jones đã lao dốc mạnh từ cuối tháng 4 đến tận cuối tháng 5. Chính xác hơn, trong giai đoạn này, Dow Jones đã mất 3.900 điểm, hay 11%.
Nhận định ảnh hưởng của ba nguyên nhân
Như đã đề cập, rất có thể doanh thu, lợi nhuận của Nike tăng vọt có tính đặc thù và theo mùa vụ (World Cup). Trong khi, FedEx vượt lợi nhuận dự kiến là do chính sách thắt chặt chi phí. Nhưng dù thế nào, chúng không thể đại diện cho nền kinh tế Mỹ. Ảnh hưởng tương tự như với chỉ số niềm tin tiêu dùng. Nghĩa là chúng ta biết rằng khó có mối liên hệ chặt giữa tăng chỉ số niềm tin và tăng điểm chứng khoán về dài hạn.
Ngoài ra, bạn cũng biết rằng mối quan ngại về suy thoái dường như bao trùm hơn cả. Và có tính dài hạn hơn. Điều này đã được nhận định trong bài viết nhận định hôm 16 tháng 12.
Nói cách khác, khả năng cao hơn, các nguyên nhân nêu trên chỉ có thể tác động tích cực rất ngắn hạn. Có thể bạn muốn hiểu thêm về phản ứng tức thời và phản ứng dài hạn. Ý muốn nói rằng, phải chăng thị trường tăng điểm mạnh đêm qua chỉ là phản ứng tức thời?
Tác động tới thị trường trong nước
Thị trường Việt Nam có thể chỉ hưởng lợi trong rất ngắn hạn. Dài hạn hơn, có lẽ bạn vẫn nên thận trọng. Bởi vì chưa chắc đây đã là xu hướng tăng điểm, ít nhất là chưa chắc đến cuối tháng 1 năm 2023. Nghĩa là khả năng cao hơn, thị trường vẫn lình xình đi ngang, hoặc có xu hướng đi xuống.
Trong phiên hôm nay, thị trường có thể tăng vọt ngay khi mở cửa. Tuy nhiên, mua giá cao hay giá sát trần khả năng cao hơn là một sai lầm.