Ngành ngân hàng Việt Nam: Khi giá cổ phiếu cao hơn bao giờ hết nhưng lại… rẻ hơn quá khứ
1. Thị trường đang bước vào giai đoạn đặc biệt
Ngành ngân hàng Việt Nam hiện tại đang ở một giai đoạn thú vị:
- Giá cổ phiếu nhiều ngân hàng đã vượt đỉnh lịch sử năm 2021 từ 30–100%.
- Nhưng định giá P/E và P/B lại thấp hơn rất nhiều so với 4 năm trước.
Nghịch lý: Giá cao nhưng lại… rẻ hơn! Đây là điều khiến nhiều nhà đầu tư đặt câu hỏi: Liệu có còn cơ hội với cổ phiếu ngân hàng?
2. Năm 2021: Đỉnh cao của kỳ vọng và bong bóng định giá
Năm 2021, cổ phiếu ngân hàng dẫn dắt thị trường chứng khoán:
- P/E toàn ngành: 14–16 lần (cao hơn hẳn mức trung bình 9–10 lần).
- P/B: 2,0–2,5 lần, thậm chí có ngân hàng lên tới 3,0 lần.
Nguyên nhân:
- Sau dịch COVID-19, chính sách tiền tệ nới lỏng, lãi suất huy động thấp → NIM cải thiện.
- Sóng chứng khoán bùng nổ, dòng tiền đầu cơ đổ mạnh vào nhóm ngân hàng – nhóm dẫn dắt chính.
- Giá cổ phiếu tăng nhanh hơn lợi nhuận → tạo ra mức định giá bong bóng.
Năm 2021 là đỉnh cao của sự hưng phấn, khi giá chạy trước lợi nhuận.
3. Năm 2025: Giá cao hơn, nhưng định giá lại thấp hơn
Đến hết tháng 8/2025:
- Cổ phiếu ngân hàng tăng thêm 30–100% so với đỉnh 2021.
- Nhưng P/E chỉ còn 7–9 lần, P/B nhiều ngân hàng chỉ quanh 0,8–1,2 lần.
Nguyên nhân:
- Trong 4 năm qua, lợi nhuận tích lũy toàn ngành tăng trưởng trung bình 12–15%/năm → EPS đã tăng gấp đôi.
- Vốn chủ sở hữu tăng mạnh nhờ lợi nhuận giữ lại và tăng vốn → BVPS phình to.
- Giá cổ phiếu tăng, nhưng tăng chậm hơn lợi nhuận và giá trị sổ sách, khiến định giá co lại.
Đây chính là khác biệt: 2021 là bong bóng kỳ vọng, còn 2025 là tăng trưởng thực chất.
4. Tín dụng vẫn là động lực tăng trưởng chính
Chỉ riêng quý 3–4/2025, toàn hệ thống ngân hàng vẫn còn khoảng 900 nghìn tỷ đồng tín dụng cần giải ngân để đạt mục tiêu 16%.
Điều này chứng tỏ:
- Cầu tín dụng trong nền kinh tế vẫn dồi dào.
- Tăng trưởng lợi nhuận của ngân hàng chưa dừng lại và vẫn còn dư địa trong nhiều năm tới.
5. Bài học cho nhà đầu tư: Kiên nhẫn sẽ mang lại phần thưởng
- Ngắn hạn: cổ phiếu ngân hàng có thể đi ngang (sideway), nhà đầu tư dễ mất kiên nhẫn.
- Dài hạn: với P/E 7–9 lần, nếu lợi nhuận tiếp tục tăng 12–15%/năm, chỉ sau 4 năm nữa EPS lại gấp đôi → cổ phiếu có cơ hội x2–3 lần.
Cộng thêm cổ tức tiền mặt và cổ phiếu đều đặn 20–30%/năm, ngành ngân hàng đang trở thành “khoản đầu tư an toàn, đều đặn và bền vững” nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
6. Kết luận: Ngành ngân hàng – viên kim cương trong danh mục dài hạn
Sự khác biệt giữa 2021 và 2025 mang lại một bài học quan trọng:
- 2021: Nhà đầu tư mua kỳ vọng, dễ mắc kẹt nếu sai thời điểm.
- 2025: Nhà đầu tư mua giá trị thực, có thể kiên nhẫn nắm giữ và thu về thành quả bền vững.
Ngành ngân hàng Việt Nam hôm nay không còn là “cơn sóng đầu cơ”, mà đã trở thành “trụ cột giá trị” cho những ai kiên nhẫn.
Với cổ phiếu ngân hàng, kiên nhẫn chính là lợi nhuận.
Một số cổ phiếu ngân hàng có PE thấp: SHB, HDB, ABB, MSB…