ROS là một cổ phiếu thuộc họ FLC chắc hẳn không còn xa lạ gì đối với giới đầu tư Chứng khoán. Mã cổ phiếu này mới đây đã bị Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM(HoSE) hủy niêm yết bắt buộc do công ty đã vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin và các trường hợp khác. Với một cổ phiếu trước đây từng là một trong những cổ phiếu có thị giá lớn nhất TTCK Việt Nam tại thời điểm 2017, nhưng hiện tại giá còn chưa đến 3,000đ/cp. Một hành trình đi từ đỉnh cao tới vực sâu, vậy chuyện gì đã xảy ra với mã cổ phiếu này?
TỔNG QUAN VỀ ROS
“Huyền thoại” ROS (CTCP Xây dựng FLC Faros) từng là cái tên “sáng” nhất sàn Chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn 2017, cũng là “siêu cổ phiếu" đã đưa ông Trịnh Văn Quyết vào vị trí giàu nhất sàn Chứng khoán thời bấy giờ. Thị giá tăng gấp 21 lần chỉ sau 1 năm lên sàn cùng với thanh khoản bùng nổ giúp ROS lọt vào rổ VN30 và trở thành điểm thu hút dòng tiền của Nhà đầu tư bao gồm cả các quỹ đầu tư nước ngoài.
Tuy nhiên, ROS đã nhanh chóng lao dốc về vùng “trà đá” kể từ mức đỉnh 214.000 đồng/cp hồi tháng 11/2017 song mã vẫn ngồi chễm chệ trong rổ VN30 trong suốt hơn 3 năm. Cho đến gần cuối năm 2021, cùng với cơn “sóng thần” của TTCK đã giúp cổ phiếu thuộc họ FLC trong đó có ROS trở lại đường đua tăng giá.
Không riêng gì ROS, những cái tên khác trong hệ sinh thái FLC luôn nằm giữa ranh giới hào quang và bóng tối, lúc lên nhanh như diều gặp gió khi lại rơi không thấy đáy đâu. Dù nhiều lần nhận được những cảnh báo từ giới chuyên gia, Nhà đầu tư có kinh nghiệm về sự tăng giảm bất thường của các cổ phiếu họ FLC, nhưng nhiều NĐT vẫn kiếm bộn tiền nhờ “đua theo sóng”.
HIỆN TRẠNG CỦA ROS
Thời điểm hiện tại, “thần may mắn” đã không còn mỉm cười đối với các nhà đầu cơ ROS, thời kỳ huy hoàng đã chính thức khép lại khi hơn 567 triệu cổ phiếu ROS nhận án huỷ niêm yết bắt buộc và chưa chắc đủ điều kiện giao dịch lại trên sàn UPCOM. Chưa kịp định thần trước tin xấu đến từ HoSE, cổ đông ROS nhận tiếp cú sốc khi sự thật về vốn và giá trị tài sản của công ty xây dựng nhà FLC bị cơ quan điều tra phanh phui. Các nhà đầu tư “ngỡ ngàng, ngơ ngác và bật ngửa” trước kết quả điều tra FLC Faros tăng vốn ảo lên 2.800 lần trong 3 năm từ năm 2014-2016. Có thể thấy những Nhà đầu tư sở hữu mã cổ phiếu ROS hoàn toàn có khả năng mất trắng nếu Ban lãnh đạo không mua lại số cổ phiếu đó hoặc ROS vẫn bị đình chỉ giao dịch và không có đủ điều kiện để giao dịch trên sàn UPCOM.
Theo đó, cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC Trịnh Văn Quyết cùng nhiều cá nhân liên quan đã bị khởi tố với tội danh lừa đảo, thao túng giá cổ phiếu và tăng vốn khống tại ROS lừa đảo và chiếm đoạt tài sản. Câu hỏi được đặt ra lúc này là làm thế nào để “con voi to” như ROS có thể chui lọt “lỗ kim” (các khâu quản lý nghiêm ngặt về tăng vốn, niêm yết và giao dịch trên thị trường, có hay không sự tiếp tay của cá nhân, tổ chức nào đã giúp ROS tung hoành trong quá khứ)?
VÉN MÀN “THỔI” VỐN THẦN TỐC TẠI ROS
Trong giai đoạn 2014 - 2016, ông Trịnh Văn Quyết đã thực hiện thủ tục tăng vốn khống tại FLC Faros từ 1,5 tỷ đồng lên 4.300 tỷ đồng(theo thông tin điều tra từ Bộ Công An).
Lật lại quá khứ, ngay trước thềm niêm yết trên HoSE, vốn điều lệ của FLC Faros tăng hàng trăm lần nhưng phần lớn tiền góp vốn được rút ra ngay lập tức dưới dạng ủy thác đầu tư.
Theo bản cáo bạch năm 2016, ROS khởi động lần tăng vốn đầu tiên vào ngày 24/04/2014 khi ĐHCĐ thông qua Nghị quyết số: 01/ĐHĐCĐ-VH về việc tăng vốn điều lệ từ 1,5 tỷ lên 225 tỷ đồng. Các đợt tăng vốn sau đó(từ năm 2015 và năm 2016) ROS đã giải trình và cung cấp đầy đủ hồ sơ, chứng từ cho Công ty kiểm toán về tính chính xác của tình hình góp vốn và sử dụng vốn của công ty.
Sau đợt tăng vốn kết thúc vào tháng 03/2016, FLC Faros chính thức đưa 430 triệu cổ phiếu ROS niêm yết trên HoSE. Ngày giao dịch đầu tiên là ngày 1/9/2016 với mức giá tham chiếu đạt 10.500 đồng/cp, tương đương giá trị vốn hoá ở thời điểm đó là hơn 4.500 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trong báo cáo tài chính kiểm toán bán niên 2016 của ROS, Công ty TNHH Kiểm toán ASC đã đưa ra lưu ý: “Tại đợt tăng vốn điều lệ quý I/2016 do 3 cổ đông góp vốn với số tiền 462,5 tỷ đồng, tương ứng với mỗi lệnh chuyển tiền đến có một lệnh chuyển tiền đi liên tục 18 lần, các lệnh chuyển tiền đến và đi cho các bên nhận ủy thác được thực hiện trong cùng ngày 08/01/2016”.
Thuyết minh báo cáo này cũng đồng thời chỉ ra việc FLC Faros ủy thác gần 100 tỷ đồng cho ông Nguyễn Quang Trung và 400 tỷ cho ông Trần Văn Toản, cổ đông của ROS(có thể hiểu là 2 cá nhân này đã góp tiền để FLC Faros tăng vốn trước khi ngay lập tức nhận lại tiền do FLC Faros “ủy thác đầu tư”).
Quy trình này lặp lại 18 lần chỉ trong một ngày qua đó thúc đẩy việc tăng vốn lên 4.300 tỷ đồng và nâng tổng số tiền FLC Faros ủy thác đầu tư cho các cá nhân tại ngày 30/06/2016 lên 1.417 tỷ đồng và cho các tổ chức là 2.149 tỷ đồng.
Kết quả của vòng lặp này là sự bất thường trong cấu trúc tài chính của FLC Faros. Công ty xây dựng có quy mô vốn hàng nghìn tỷ đồng và lọt top đầu ngành trên thị trường nhưng gần như toàn bộ tài sản lại tồn tại dưới dạng “ủy thác đầu tư”. Trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ năm 2015, FLC Faros thu 2.800 tỷ đồng từ tăng vốn nhưng chi ra gần 2.700 tỷ đồng để cho vay.
Năm 2016, ROS cũng ghi nhận tiền thu từ cổ đông góp vốn hơn 462 tỷ đồng, tiền chi ra cho đầu tư lên đến 436 tỷ. Đáng chú ý, chiếm phần lớn trong danh sách nhận đầu tư của FLC Faros là các công ty con trong hệ sinh thái của Tập đoàn FLC cùng hàng loạt cá nhân khác trong đó có những cá nhân là cổ đông của doanh nghiệp, góp tiền tăng vốn và có thỏa thuận ủy thác đầu tư với công ty. Điểm bất thường này cũng được thể hiện ở “vấn đề cần nhấn mạnh” trong ý kiến của đơn vị kiểm toán.
Phần phụ lục thuyết minh tài chính của ROS giai đoạn 2014-2015 thể hiện 12 hợp đồng ủy thác đầu tư với nhiều cá nhân và tổ chức. Lãi suất ủy thác đầu tư của các hợp đồng thường giao động từ 4 - 6%/năm cho đến ngày kết thúc thời hạn ủy thác. Tuy nhiên, phía CPA HANOI đã chỉ ra một số giao dịch về ủy thác đầu tư trong kỳ phát sinh bằng tiền mặt giá trị lớn, hoàn toàn không thông qua giao dịch ngân hàng. Như vậy, rất có thể các hợp đồng ủy thác không có thật, mà chỉ thể hiện dưới dạng tiền mặt giữa công ty với các Nhà đầu tư như hình thức để tạo tài sản ảo.
"LỖ KIM" TO BẤT THƯỜNG, VẬY TRÁCH NHIỆM THUỘC VỀ AI?
Tồn tại những giao dịch tăng vốn bất thường, cùng nhiều lưu ý của kiểm toán nhưng ROS vẫn vượt qua quy trình đăng ký niêm yết và hoàn tất thủ tục để niêm yết trên sàn Chứng khoán vào năm 2016.
Cụ thể, ROS được chấp thuận đăng ký niêm yết vào ngày 24/8/2016 và sau đó chính thức niêm yết HoSE ngày 1/9/2016. Với thị giá tăng chóng mặt, ROS sau đó còn vào rổ VN30 trong một thời gian dài, thậm chí có thời điểm ông Trịnh Văn Quyết vươn lên trở thành người giàu nhất sàn chứng khoán nhờ nắm giữ lượng lớn cổ phiếu ROS. Chỉ sau khoảng 1 năm, thị giá của ROS đã tăng gấp 15 lần so với giá chào sàn. Tuy nhiên, ROS nhanh chóng quay đầu sụt giảm xuống vùng “giá trà đá” 2.000 - 5000 đồng/cp sau khi xác lập đỉnh vào phiên 1/11/2017 với mức giá 155.700 đồng/cp.
Ông Trịnh Văn Quyết và các cá nhân liên quan đã bị bắt và bị khởi tố trước hàng loạt các hành vi sai phạm. Theo điều tra, tính đến ngày 24/2/2021, ông Quyết đã chỉ đạo Trịnh Thị Minh Huế bán toàn bộ cổ phiếu ROS do cá nhân và số cổ phiếu ROS được sở hữu bởi 5 cá nhân khác (do ông Quyết nhờ đứng tên). Số tiền thu được tổng cộng hơn 6.412 tỷ đồng và đã được ông Quyết rút tiền mặt để chiếm đoạt.
Vốn ảo, tài sản ảo nhưng thiệt hại đã là thật. Mặc dù những cá nhân trên sẽ phải chịu trách nhiệm trước Pháp luật song tổn thất về mặt tinh thần và tài sản sau những đợt thao túng giá đối với nhiều Nhà đầu tư là không thể khắc phục - đặc biệt là khi ROS bị hủy niêm yết trên HoSE.
Cá nhân, tổ chức nào sẽ chịu trách nhiệm khi để ông Trịnh Văn Quyết và đồng phạm thực hiện trót lọt “cú lừa ngoạn mục” mang tên FLC Faros là câu hỏi lớn được nhiều nhà đầu tư quan tâm.
BÀI HỌC “XƯƠNG MÁU” TRONG CHẶN ĐƯỜNG ĐẦU TƯ
Những nhà đầu tư không kịp thoát hàng trước pha lao dốc không phanh của ROS từ năm 2017 hay đợt trồi sụt vừa qua đã chấp nhận mất khoản tài sản lớn để đổi lấy bài học “xương máu” trong chặng đường đầu tư.
Trong môi trường đầu tư mở, quyết định mua bán cổ phiếu vẫn là do Nhà đầu tư. Đã có rất nhiều cảnh báo về cổ phiếu rác, cổ phiếu “lừa đảo” tăng giá phi mã, cổ phiếu được đội lái bơm thổi khiến nhiều người được - mất. Chính vì vậy, Nhà nước, UBCKNN, chuyên gia, Nhà đầu tư có kinh nghiệm luôn khuyến cáo các Nhà đầu tư mới phải tìm hiểu kỹ càng trước khi tham gia đầu tư, đọc kỹ BCTC Doanh nghiệp, tìm hiểu DN trước khi mua. Điều này đồng nghĩa với việc mọi người cần có trách nhiệm với số vốn của mình, trang bị kiến thức đầy đủ và đừng “hùa theo số đông, hội nhóm, room chat,…”.
Tại thời điểm ngày 02/09/2022, 3 trong 7 mã cổ phiếu “họ” FLC đã nhận quyết định đình chỉ giao dịch là ROS, HAI, FLC. 3 trong 4 mã còn lại bị cắt Margin do chậm công bố BCTC soát xét bán niên 2022 bao gồm ART, KLF và GAB. Khoáng sản AMD mới đây cũng báo lỗ 22 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm.
Phạm SSI: 0362 762 967 or 0934 11 59 56
