TẠI SAO NHÓM NGÂN HÀNG ĐÁNG ĐỂ ĐẦU TƯ VÀO CUỐI NĂM?
TTCK trong giai đoạn vừa qua diễn biến thiếu đồng thuận của các Bluechips đã kéo chỉ số VN-Index không bảo toàn được ngưỡng 1.290 điểm. Tuy vậy, trong tuần qua, nhóm cổ phiếu ngân hàng đã góp phần giúp thị trường ổn định và không bị giảm quá sâu bất chấp sự ảnh hưởng tiêu cực tới từ nhóm ngành bất động sản.
Nhóm Ngân hàng đã góp phần khá tốt giúp thị trường ổn định trong tuần qua. Cổ phiếu nhóm ngân hàng sẽ dẫn dắt thị trường trong những tháng cuối năm với kỳ vọng tín dụng tăng tốc từ quý III/2024 và định giá còn hấp dẫn.
Chênh lệch lãi suất huy động và cho vay có độ trễ
Xu hướng tăng lãi suất huy động vẫn tiếp diễn ở hầu hết các ngân hàng trong tháng 9 nhưng có sự phân hoá khi xuất hiện một vài ngân hàng áp dụng mức lãi suất đặc biệt lên đến 9,5%/năm. Thống kê từ đầu tháng 9 đến nay có 9 ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất huy động: Dong A Bank, OceanBank, VietBank, GPBank, Agribank, Bac A Bank, NCB, OCB, BVBank.
Tuy nhiên, chênh lệch lãi suất huy động và cho vay có độ trễ. Điều này có nghĩa là khi ngân hàng tăng lãi suất huy động, tác động của việc này lên lợi nhuận không xảy ra ngay lập tức. Thay vào đó, cần một khoảng thời gian để những khoản huy động này được tái đầu tư thông qua việc cho vay. Do đó, nếu lãi suất huy động tăng trong quý 3, lợi nhuận ngân hàng có thể chưa bị ảnh hưởng rõ ràng trong ngắn hạn.
Hơn nữa, cho vay bất động sản (BĐS) và thương mại có mức lãi suất thường cao hơn so với các khoản vay tiêu dùng hay các loại hình vay khác. Bởi vì những rủi ro trong việc cho vay đối với các dự án BĐS và thương mại là lớn hơn, nên các ngân hàng thường áp dụng lãi suất cao hơn. Điều này giúp bù đắp rủi ro và làm tăng biên lợi nhuận.
Nếu lượng cho vay tăng nhiều ở hai lĩnh vực này, lãi suất cho vay trung bình của ngân hàng sẽ được duy trì ở mức cao, từ đó NIM vẫn ổn định hoặc thậm chí có thể tăng lên, dù lãi suất huy động có tăng.
Triển vọng tăng tín dụng được ủng hộ tốt từ chính phủ và NHNN
Hạn mức tín dụng là giới hạn về tổng lượng tín dụng mà NHNN cho phép các ngân hàng được phép cung cấp. Khi một ngân hàng gần chạm ngưỡng 80% hạn mức tín dụng đã được cấp, NHNN có thể cân nhắc điều chỉnh tăng hạn mức để ngân hàng tiếp tục phát triển cho vay, đặc biệt là trong bối cảnh cần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Điều này giúp ngân hàng tiếp tục cấp vốn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực BĐS và thương mại – các ngành có nhu cầu vốn lớn.
Tính đến cuối quý 3/2024, một số ngân hàng lớn như Vietcombank, BIDV, và Techcombank đã gần đạt hạn mức tín dụng ban đầu, và NHNN đã cấp thêm hạn mức tín dụng cho các ngân hàng này để duy trì đà phát triển, với mức tăng trung bình khoảng 1-3%. Điều này phản ánh sự linh hoạt của NHNN trong việc điều chỉnh chính sách để đảm bảo tín dụng không bị “nghẽn”.
Trung Quốc đã tung ra nhiều gói kích thích kinh tế trong nỗ lực khôi phục nền kinh tế sau COVID-19, bao gồm việc giảm lãi suất, nới lỏng quy định về tín dụng và đưa ra các biện pháp để khuyến khích đầu tư vào BĐS. Đây là một phần của chiến lược “phá băng” nền kinh tế và thị trường BĐS Trung Quốc vốn đang suy yếu.
Tại Việt Nam, dù chưa có dấu hiệu rõ ràng về việc tung ra các gói kích thích lớn như Trung Quốc, nhưng việc duy trì lãi suất thấp từ NHNN có thể được xem là một biện pháp kích thích nhẹ nhàng, giúp khuyến khích các doanh nghiệp và cá nhân vay vốn để đầu tư và phát triển kinh doanh. Chính sách này đã góp phần vào việc tăng trưởng tín dụng.
Trong năm 2024, NHNN đã nhiều lần giảm lãi suất điều hành nhằm hỗ trợ phục hồi kinh tế sau đại dịch và thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Lãi suất tái chiết khấu đã giảm từ 3.5% xuống 3%, và lãi suất cho vay qua đêm trong hệ thống ngân hàng cũng giảm xuống 4.5%.
Chính sách lãi suất thấp giúp giảm chi phí vay vốn cho các doanh nghiệp và cá nhân, từ đó thúc đẩy hoạt động vay vốn. Đặc biệt, lĩnh vực bất động sản thương mại đang được hưởng lợi lớn từ chính sách này.
Trong 9 tháng đầu năm 2024 (9T2024), tín dụng cho BĐS thương mại có mức tăng trưởng rất ấn tượng. Theo số liệu từ NHNN, tín dụng vào lĩnh vực BĐS tăng trưởng 8.2% so với cùng kỳ năm trước, với tỷ trọng tín dụng BĐS chiếm hơn 20% tổng dư nợ của hệ thống ngân hàng. Đây là một dấu hiệu tích cực cho thấy nhu cầu đầu tư vào BĐS thương mại vẫn đang mạnh mẽ, mặc dù thị trường nhà ở còn gặp nhiều khó khăn.
Theo báo cáo từ SSI Research, nhiều ngân hàng lớn như MB Bank, Techcombank, và Vietcombank đã ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng mạnh trong mảng cho vay bất động sản thương mại. Điều này giúp các ngân hàng tăng trưởng lợi nhuận trong bối cảnh cạnh tranh tín dụng tiêu dùng đang gia tăng.
Định giá cổ phiếu ngân hàng hiện tại
Hiện tại, nhóm ngân hàng đang định giá rẻ, P.B chỉ mới 1.3 còn trung bình phải 1.5. Book của nhiều Bank đang sạch hơn , chất lượng hơn. (đo bằng nợ xấu và tỷ lệ bao phủ nợ xấu)
Kết luận:
Chênh lệch lãi suất huy động và cho vay có độ trễ: Việc tăng lãi suất huy động trong quý 3/2024 chưa ảnh hưởng ngay đến lợi nhuận của ngân hàng do có độ trễ trong quá trình chuyển hóa chi phí. Đặc biệt, tín dụng vào lĩnh vực bất động sản kinh doanh và thương mại đang tăng trưởng mạnh. Đây là hai mảng có lãi suất cho vay cao hơn so với mặt bằng chung, giúp biên lợi nhuận ròng (NIM) của ngân hàng vẫn được duy trì ổn định. Do đó, NIM và khả năng sinh lợi của các ngân hàng sẽ không bị suy giảm trong ngắn hạn.
Triển vọng tăng trưởng tín dụng khả quan: Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng tín dụng thông qua việc điều chỉnh hạn mức tín dụng. Những ngân hàng đã gần chạm tới 80% hạn mức tín dụng sẽ được cấp thêm room để mở rộng cho vay, tạo điều kiện tăng trưởng. Trong bối cảnh Trung Quốc tung ra các gói kích thích để “phá băng” nền kinh tế và thị trường bất động sản, Việt Nam dù chưa có các gói kích thích tương tự nhưng vẫn duy trì lãi suất thấp để thúc đẩy tín dụng. Điều này giúp hỗ trợ tăng trưởng tín dụng, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản thương mại, như đã thể hiện qua số liệu 9 tháng đầu năm 2024, với mức tăng trưởng tín dụng rất khả quan.
Định giá hấp dẫn: Mức định giá hiện tại của nhóm ngân hàng khá thấp, với P/B chỉ đạt 1,3 lần, trong khi mức trung bình của ngành ngân hàng thường ở mức 1,5 lần. Nhiều ngân hàng hiện đang có bảng cân đối tài chính sạch và chất lượng tài sản tốt hơn, thể hiện qua tỷ lệ nợ xấu thấp và tỷ lệ bao phủ nợ xấu cao. Điều này cho thấy tiềm năng tăng trưởng giá cổ phiếu còn lớn khi định giá chưa phản ánh đầy đủ chất lượng tài sản của các ngân hàng.
Tóm lại, nhóm ngân hàng có những yếu tố cơ bản tốt, từ NIM ổn định, tăng trưởng tín dụng được hỗ trợ, đến định giá hấp dẫn, tạo nền tảng vững chắc cho tiềm năng tăng trưởng trong thời gian tới.