Tâm điểm thị trường hướng tới việc VinFast sẽ niêm yết tại Mỹ thông qua SPAC vào ngày 15/8. Chúng ta cùng tìm hiểu thêm tại sao các công ty tư nhân lại thích IPO thông qua SPAC
SPAC thực chất là một hình thức niêm yết cửa sau (Backdoor Listing), nghĩa là các công ty tư nhân không đăng ký niêm yết trực tiếp trên sàn chứng khoán theo cách IPO truyền thống do quy trình dài và phí lớn. Vì vậy, điểm mấu chốt, SPAC chỉ là một công ty được tạo ra bởi những người hoặc công ty có danh tiếng lớn để đưa công ty đại chúng ra thị trường thông qua việc mua lại, sáp nhập. SPAC huy động tiền vào ngày IPO, những khoản tiền đó sẽ được đặt trong một tài khoản ủy thác có lãi suất. Nếu một SPAC hoàn tất việc mua lại thành công, thì công ty đó thường được niêm yết trên một trong những sàn giao dịch chứng khoán lớn. Điển hình là NASDAQ, hay New York Stock Exchange.
Cấu trúc vốn của một SPAC thực sự trông như thế nào ?
Khi các nhà đầu tư mua vào đợt IPO của SPAC, họ thường mua thứ được gọi là đơn vị và một phần hoặc toàn bộ chứng quyền. Giờ đây, một Đơn vị chỉ là viết tắt của một cổ phiếu phổ thông cộng với chứng quyền, cho phép nhà đầu tư có quyền mua một cổ phiếu sau đó với mức giá định trước vào một thời điểm cụ thể. Chứng quyền (warrant) đôi khi chỉ có thể có giá trị bằng một nửa, một phần ba hoặc hai phần ba cổ phiếu, tùy thuộc vào những gì đã được thiết lập khi SPAC được tạo.
Nhưng, còn những người tạo ra SPAC thì sao ? Có gì trong đó cho họ ?
Uhm, họ thường nắm giữ cái được gọi là Cổ phiếu của người sáng lập, cho phép họ có tối đa 20% cổ phần phổ thông trong công ty mới được đưa ra thị trường. Thường có thời hạn khóa khoảng một năm đối với các cổ phiếu này, nhưng trong một số trường hợp đặc biệt, khung thời gian đó có thể ngắn hơn. Thời gian khóa bảo vệ lợi ích của thị trường, ngăn không cho các SPAC này trở thành một kế hoạch làm giàu nhanh chóng. Nhưng, nhận được 20% cổ phần phổ thông là sự đánh đổi đối với việc nhà tài trợ không thể nhận được bất kỳ khoản tiền lương hoặc hoa hồng nào từ tất cả các công việc họ làm cho đến khi việc mua lại hoàn tất.
Và nếu SPAC hoạt động chính xác, thì mọi người đều thắng.