Ngày 27 tháng 6 năm 2025, Mỹ và Trung Quốc đồng thời xác nhận đã ký kết một thỏa thuận thương mại tạm thời, được gọi là “khung trong khung” – tức một khung thỏa thuận tạm thời nhằm duy trì lệnh đình chiến đạt được tại Geneva vào tháng 5 và cuộc đàm phán tại London vào tháng 6. Mặc dù hai bên đều mô tả thỏa thuận là đã “ký kết,” nhưng thực chất đây chỉ là bước lùi chiến thuật nhằm giảm căng thẳng sau khi mức thuế trừng phạt được đẩy lên đỉnh điểm. Với thời hạn 90 ngày, thỏa thuận tạm thời này không giải quyết các vấn đề gốc rễ như sở hữu trí tuệ hay tiếp cận thị trường, mà chủ yếu hoàn nguyên các leo thang gần đây và tạo dư địa đối thoại tiếp theo.
1. CAM KẾT XUẤT KHẨU ĐẤT HIẾM
Trung Quốc cam kết đẩy nhanh quá trình phê duyệt xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ theo luật nội địa và quy định kiểm soát hàng lưỡng dụng. Đây là bước đi nhằm khôi phục dòng chảy nguyên liệu chiến lược cho ngành quốc phòng, xe điện, và công nghệ cao của Mỹ – vốn đang phụ thuộc gần như hoàn toàn vào Trung Quốc.
2. MỸ DỠ BỎ HẠN CHẾ CÔNG NGHỆ
Đổi lại, phía Mỹ sẽ rút lại một số biện pháp hạn chế xuất khẩu đã ban hành trong tháng 4, bao gồm phần mềm thiết kế chip, công nghệ hàng không và động cơ phản lực. Đồng thời, Mỹ cũng ngưng kế hoạch thu hồi thị thực sinh viên Trung Quốc theo diện kỹ thuật công nghệ.
3. GIẢM THUẾ TẠM THỜI TRONG 90 NGÀY
Theo thỏa thuận, Mỹ giảm thuế từ 145% xuống 55% (gồm 30% mới và 25% cũ), trong khi Trung Quốc giảm từ 125% xuống 10%, áp dụng trong 90 ngày. Đây là “thời gian chờ” để các bên đánh giá tiến độ và chuẩn bị cho một khuôn khổ toàn diện hơn.
4. TRUNG QUỐC GỬI LÔ HÀNG ĐẦU TIÊN
Ngay sau khi thỏa thuận được ký, Bắc Kinh đồng ý xuất khẩu lô hàng đầu tiên gồm nam châm vĩnh cửu và đất hiếm cho các công ty Mỹ. Đây là bước đi biểu tượng nhằm khẳng định thiện chí và đổi lấy việc Washington gỡ bỏ “biện pháp đối phó” đã ban hành trong tháng 5.
5. THIẾT LẬP CƠ CHẾ GIÁM SÁT SONG PHƯƠNG
Hai bên đồng thuận thành lập cơ chế giám sát song phương nhằm xử lý nhanh các vướng mắc về xuất khẩu đất hiếm và kiểm soát công nghệ. Mỗi tháng sẽ có một vòng đối thoại để rà soát tiến độ và điều chỉnh chính sách thực thi.
6. KIỂM SOÁT XUẤT KHẨU PHỤC VỤ QUỐC PHÒNG
Dù nhượng bộ về thương mại, Trung Quốc vẫn giữ lại quyền từ chối đơn hàng đất hiếm nếu có dấu hiệu liên quan đến quốc phòng Mỹ. Các nhà cung ứng Mỹ buộc phải chứng minh mục đích dân sự trong từng hồ sơ xin cấp phép nhập khẩu.
7. GIỚI HẠN DI CHUYỂN CHUYÊN GIA KỸ THUẬT
Trung Quốc yêu cầu các công ty đất hiếm báo cáo danh sách kỹ sư chủ chốt và tạm giữ hộ chiếu của một số người nhằm ngăn chặn rò rỉ công nghệ. Đây là phản ứng trực tiếp trước lo ngại về chuyển giao bí mật kỹ thuật cho các đối tác phương Tây.
8. THỎA THUẬN CHƯA ĐỀ CẬP CÁC VẤN ĐỀ GỐC RỄ
Thỏa thuận chưa đụng đến các vấn đề cốt lõi như vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, cưỡng ép chuyển giao công nghệ, hay bảo hộ doanh nghiệp nhà nước – vốn là các mấu chốt trong cuộc chiến thương mại kéo dài từ 2018 đến nay.
9. TÍNH CHẤT TẠM THỜI VÀ KHẢ NĂNG ĐẢO NGƯỢC
Thỏa thuận chỉ kéo dài 90 ngày, chưa được Quốc hội Mỹ hay Đại hội Đại biểu Nhân dân Trung Quốc thông qua. Điều này khiến nhiều nhà phân tích gọi đây là “tạm đình chiến trong một cuộc chiến chưa định hướng kết thúc,” dễ bị đảo ngược nếu các cam kết không được thực thi.
10. MÔ HÌNH MỞ RỘNG SANG ĐỐI TÁC KHÁC
Tổng thống Trump cho biết đây là mô hình thí điểm và Mỹ đang xúc tiến các thỏa thuận tương tự với 10 đối tác khác, trong đó Ấn Độ là mục tiêu tiếp theo. Washington đặt kỳ vọng vào “chiến lược cụm” để tái cấu trúc mạng lưới thương mại toàn cầu có lợi hơn cho Mỹ.
KẾT LUẬN
Thỏa thuận Mỹ - Trung ngày 24/6/2025 mang tính tạm thời và kỹ thuật, giống như một “khung trong khung” hơn là giải pháp dài hạn. Dù giúp tháo ngòi căng thẳng trước mắt và nối lại đối thoại, nhưng bản chất chưa chạm tới các xung đột cốt lõi. Đây có thể được xem là bước lùi chiến thuật mà hai bên cần ghi điểm vì lý do nội bộ và làm yên lòng thị trường, các nhà đầu tư trong khi tiếp tục đàm phán về thỏa thuận toàn diện.
Tư vấn mở tài khoản chứng khoán:
Margin 3:7 lãi 9.9%/năm, phí 0.15%
Bảo lãnh thêm sức mua đầu ngày
Có hàng T0
Điện thoại: