Quy hoạch điện 8 – Cơn gió cho cánh diều năng lượng Việt
Quy hoạch điện 8 (QHD8) hiểu đơn giản là kế hoạch phát triển toàn ngành điện lưc Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030 tầm nhìn đến 2050. Đây là bộ khung chiến lược để hướng dẫn phát triển và quản lý ngành điện lực Việt Nam mà tất cả các doanh nghiệp ngành điện phải tuân theo. QHD8 tập trung vào nguồn năng lượng xanh, nguồn NLTT nhắm giảm thiểu phát thải, định hướng đến 2050 mức phát thải ròng xuống còn 0.
Hình 1. Cơ cấu các nguồn điện theo QHD8. Nguồn: Quy hoạch điện 8, Safari Investment tổng hợp
Để đạt được mục tiêu mà QHD8 đề ra thì các doanh nghiệp sẽ có rất nhiều việc cần phải làm từ việc đầu tư xây dựng các nhà máy điện cho đến các hệ thống truyền tải điện, trạm biến áp, đường dây… Với khối lượng công việc lớn như vậy thì có thể coi QHD8 là “miếng bánh lớn” đối với các doanh nghiệp xây lắp điện cũng như là các chủ đầu tư dự án NLTT khi mà họ có thể thu lại được một khoản lợi nhuận trong thời gian rất là dài.
Với việc QHD8 được ban hành sẽ giúp TV2 nhận được thêm nhiều hợp đồng. Tuy nhiên vẫn còn phải chờ đến thời điểm chính thức ban hành.
TV2 “ăn trọn” từ Quy hoạch điện 8
Khác với các doanh nghiệp ngành điện đang niêm yết hiện tại, TV2 thuộc số ít doanh nghiệp có thể nói là “ăn đủ trái, hái đủ quả” từ QHD8. Nguyên nhân do QHD8 tập trung phát triển mảng năng lượng tái tạo nên các công ty đang làm nhiệt điện (gồm điện than và điện khí) như POW, NT2, QTP hay HDN chắc chắn sẽ không thu được nhiều lợi ích. Hơn nữa, đối với thủy điện (VSH, HDG), điện mặt trời (GEG) hay điện gió (BCG, REE) đều phụ thuộc vào tình hình thời tiết. Chốt lại vấn đề trên là các công ty sản xuất điện sẽ khó tăng trưởng trọn năm nếu QHD8 thi hành, mùa mưa thì điện mặt trời sẽ buồn, mùa nắng thì thủy điện không vui, gió cũng có lúc mạnh lúc yếu!
Đối với TV2, tại sao công ty này có thể nói là được hưởng lợi trọn vẹn nhất từ QHD8?
Bởi vì TV2 là một trong những doanh nghiệp xây lắp điện hàng đầu tại thị trường Việt Nam. Ngành nghề kinh doanh chính của doanh nghiệp là Tư vấn xây lắp điện, Tổng thầu EPC các dự án nguồn hay nhà máy điện, Quản lý vận hành nhà máy điện. Vậy nên, bất kỳ giai đoạn nào trong năm, miễn là các nhà máy điện còn xây mới, còn vận hành thì TV2 vẫn có việc làm, hình bên dưới sẽ chỉ rõ điều này!
Hình 2. Tổng hợp các doanh nghiệp hưởng lợi từ QHD8. Nguồn: Safari Investment tổng hợp
Đôi nét về TV2 – hình bóng của một “quản gia” ngành điện
TV2 là một trong những doanh nghiệp xây lắp điện hàng đầu tại thị trường Việt Nam. Ngành nghề kinh doanh chính của doanh nghiệp là Tư vấn xây lắp điện, Tổng thầu EPC các dự án nguồn hay nhà máy điện, Quản lý vận hành nhà máy điện.
Trong các ngành nghề kinh doanh chính của TV2 thì tư vấn xây lắp điện là hoạt động đầu tiên và truyền thống của doanh nghiệp, đem lại nguồn hợp đồng dồi dào. Việc tiếp xúc các dự án điện ngay giai đoạn đầu tiên giúp TV2 có thể lựa chọn các dự án có tiềm năng tốt để đấu thầu hay đầu tư (giống đầu tư chứng khoán mà biết thông tin nội bộ). Hơn nữa, với lượng hợp đồng dồi dào và uy tín trong lĩnh vực tư vấn, mảng thầu EPC cũng hưởng lợi, đâu thợ xây nào dại mà tư vấn kiểu nhà xong lại để cho thợ khác xây!
Doanh thu mảng tư vấn đem về cho TV2 đều đặn 100-150 tỷ/năm với BLNG khoảng 20%; tổng thầu EPC là mảng chiếm phần lớn doanh thu của TV2, tuy nhiên do bỏ ra nhiều chi phí thuê thiết bị và nguyên vật liệu khiến cho biên lợi nhuận mảng này khá thấp. Nhìn đồ thị bên dưới có thể thấy rõ năm 2019 thì TV2 nhận được rất nhiều hợp đồng EPC các dự án nhà máy điện mặt trời hay điện gió (đáng chú ý có Vĩnh Tân 4 và Vĩnh Tân 4 mở rộng) giúp cho doanh thu mảng này bật mạnh so với các năm trước đó tuy nhiên BLNG lại giảm sút.
Hình 3. Cơ cấu doanh thu và BLNG từng mảng của TV2 từ 2018 – 2023. Nguồn: BCTC TV2, Safari Investment tổng hợp
Từ năm 2019 thì TV2 bắt đầu mở rộng sang lĩnh vực quản lý và vận hành nhà máy điện, nhờ vào trung tâm quản lý từ xa nên TV2 sẽ giảm được nhiều nhân lực và vật lực ở nhiều nhà máy giúp giảm chi phí vận hành, tăng hiệu quả phát điện cho chủ đầu tư. Chi phí chủ yếu của mảng này là chi phí vận hành và nhân công cho nên biên lợi nhuận gộp có thể lên đến 30 – 40%, tuy nhiên do số lượng nhà máy vận hành còn thấp trong giai đoạn đầu nên chưa mang lại cho TV2 nhiều doanh thu, dẫn đến lợi nhuận còn rất thấp, tuy nhiên xu hướng đầu tư này đang được kỳ vọng nhiều do sắp tới thì số lượng nhà máy mà TV2 tham gia sẽ tăng lên đáng kể.
Phân tích TV2 – lả lướt trên đầu thị trường
Cơ cấu cổ đông, người mở đường EVN
Hiện tại TV2 đang thuộc sở hữu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) khi mà tập đoàn này nắm hơn 51% tổng sở hữu, cổ đông xếp sau là PYN Elite thì cũng chỉ nắm có 6.6% cổ phần. Do đó TV2 luôn là đơn vị được ưu tiên hơn cả trong việc tiếp cận các dự án mới mà EVN làm chủ đầu tư. Bên cạnh đó, với sự góp mặt của PYN Elite – một quỹ đầu tư uy tín từ Phần Lan sẽ giúp TV2 có thể hưởng được những lợi ích khi phát sinh giao dịch hay dự án quốc tế.
Hình 4. Cơ cấu cổ đông TV2. Nguồn: BCTC TV2 Q1.2024, Safari Investment tổng hợp
EVN đang là độc quyền hệ thống truyền tải điện tại Việt Nam và chiếm 1/3 thị phần sản xuất điện. Từ đó thấy được TV2 được hậu thuẫn bởi tiềm lực to lớn từ công ty mẹ là rất nhiều, con nhà tài phiệt ngành điện. Ngoài ra, các dự án mà EVN tham gia đầu tư đều sẽ ưu tiên phần nào cho TV2 được tham gia vào thầu EPC hay tư vấn. Từ đó TV2 có cơ hội tiếp xúc với dự án từ những bước đầu tiên, dễ dàng tìm được dự án tiềm năng và tham gia vào đầu tư hưởng lợi nhuận.
Chốt lại vấn đề là nhờ có EVN là cổ đông lớn nhất, TV2 ngoài được ưu tiên thực hiện hoạt động kinh doanh cốt lõi, còn có cơ hội được lựa chọn dự án đầu tư với thông tin đi trước phần lớn thị trường.
Đánh giá cơ cấu tài chính và kết quả kinh doanh vào Q1.2024
TV2 báo cáo KQKD Q1.2024 với doanh thu đạt 238 tỷ tăng trưởng mạnh 91.51% so với cùng kỳ, tuy nhiên do biên lợi nhuận gộp có những sự giảm sút nên LNST chỉ đạt mức tăng trưởng 33.79% svck, đạt 11.6 tỷ.
KQKD Q1.2024 tăng trưởng vượt trồi YoY nhờ vào Hợp đồng EPC của dự án nhà máy điện Biomass Hậu Giang vào giai đoạn thi công cao điểm để đảm bảo COD trong tháng 12/2024. Bên cạnh đó, thực hiện tư vấn khảo sát – thiết kế cho dự án Đường dây 500kV Mạch 3 (từ Quảng Trạch đến Phố Núi) đã được chủ đầu tư nghiệm thu trong Q1.2024.
Nguyên nhân biên lợi nhuận giảm sút là do những nguyên vật liệu được nhập từ nước ngoài công ty SEPEC – China Shanxi Electric Power Engineering, từ tháng 06/2023 đến nay thì cặp tỷ giá CNY/VND có những sự tăng trưởng mạnh mẽ đã dẫn đến giá vốn của TV2 gia tăng.
Hình 5. Phải trả cho SEPEC đạt giá trị cao. Nguồn: BCTC TV2, Safari Investment tổng hợp
Hình 6. Đồng NDT gia tăng đáng kể từ 06/2023. Nguồn: TradingView, Safari Investment tổng hợp
Về cơ cấu tài sản:
TV2 có cơ cấu tài sản an toàn do tổng nợ vay trên tổng tài sản chỉ khoản 10%, ngoài ra với lượng tiền mặt và tương đương tiền là 230 tỷ công với 63 tỷ các khoản đầu tư đáo hạn trong 12 tháng sẽ gia tăng yếu tố thanh khoản cho TV2.
Đáng chú ý, phải trả người bán ngắn hạn của TV2 giảm đáng kể trong 2 quý gần đây, chủ yếu là từ công ty SEPEC – China Shanxi Electric Power Engineering. Tuy nhiên cùng thời điểm này TV2 đã giảm đi các khoản phải thu và đầu tư ngắn hạn => TV2 thu tiền khách hàng và giảm lượng đầu tư ngắn hạn (không mang lại lợi suất cao) để thanh toán các khoản phải trả => giảm áp lực tài chính nhưng không ảnh hưởng cơ cấu tiền mặt.
Điểm nhấn đầu tư
Sông Hậu 2, hạt giống chờ ngày nảy mầm
Sông Hậu là dự án Nhiệt điện than BOT có công suất thiết kế là 2120MW với công nghệ siêu việt, có diện tích đạt 116.61ha. Dự án đã được ký kết hợp đồng BOT với Bộ Công thương và PPA với EVN vào năm 2020. Tổng vốn đầu tư cho dự án này là 72.000 tỷ đồng. Chủ đầu tư: Toyo Ink Group (Malyasia) – ngân hàng đại diện Eximbank Malaysia
Sơ đồ 1. Kế hoạch Sông Hậu 2 và sự đáp ứng với QHD8. Nguồn: Safari tổng hợp
Tháng 03/2023, TV2 ký hợp đồng trở thành chủ thầu EPC (thầu từ A – Z) với giá trị hơn 2 tỷ đô. Giá trị hợp động EPC thuộc TV2 là 45% tương đương 25.00 tỷ đổng – cao hơn nhiều 2 gói thầu Vĩnh Tân 4 và Vĩnh Tân 4 mở rộng của TV2 thời kỳ QHD7.
Với số vốn 675 tỷ đồng, TV2 thực hiện tư vấn và mua sắm thiết bị cho dự án này, nên dự án này sẽ mang lại lợi nhuận gộp khổng lồ cho TV2. Với khối lượng công việc khổng lồ từ dự án này, có thể nói là đây dự án lớn đưa TV2 thành siêu cổ phiếu có lợi nhuận siêu khổng lồ.
Thời điểm mà TV2 nhận tổng thầu EPC Vĩnh Tân 4 vào năm 2014, sau đó thì doanh thu cũng như lợi nhuận của TV2 đã gia tăng đột biến trong nhiều năm tiếp theo. Từ năm 2022, do các dự án lớn đã triển khai xong và chờ các dự án từ QHDD8 nên doanh thu và lợi nhuận của TV2 có phần giảm sút đáng kể.
Vậy trong tương lai, với mức đầu từ của dự án Sông Hậu 2, mức doanh thu mang lại cho TV2 sẽ bùng nổ. Biểu đồ dưới cho thấy kể từ năm 2019-2021, doanh số và lợi nhuận sau thuế của TV2 bùng nổ thế nào nhờ vào Vĩnh Tân 4, vậy với mức đầu tư của Sông Hậu 2 hiện tại, con số sẽ còn khủng khiếp hơn.
Vấn đề lớn nhất của dự án nằm ở thu xếp nguồn vốn vay, việc nhận được thư xác nhận từ Eximbank Malaysia ngày 28/11 cho thấy “khả năng cao” dự án đã chuẩn bị được nguồn vốn và tất cả các bên đã xem hố sơ và chấp thuận, số tiền mà Eximbank Malaysia cho vay có thể lên đến 2.42 tỷ USD. Về cơ bản, nút thắt quan trọng nhất đã thông qua và các bước còn lại chỉ là thủ tục. Kỳ vọng SH2 sẽ được khởi công trước hạn chót vào tháng 6/2024 mà Bộ Công Thương yêu cầu.
Về việc này theo góc nhìn của team thì hiện tại Việt Nam đang thiếu nguồn điện, đặc biệt khi khí hậu ngày càng nóng lên, cho nên những rủi ro như “tạm dừng” thực hiện triển khai dự án sẽ không xảy ra nếu không có những vấn đề “quá nghiêm trọng”. Bên cạnh đó, mảng kinh doanh mực in của TOYO (chủ đầu tư SH2) không mấy khả quan, nên họ kỳ vọng việc đầu tư dự án năng lượng này sẽ giúp cải thiện KQKD và còn là bước để tái cấu trúc.
Hình 7. Cập nhật về KQKD của TOYO. Nguồn: TheEdgeMalaysia, Safari Investment tổng hợp
Cho nên với những cam kết của chủ đầu tư cùng TV2, sự hỗ trợ từ chính quyền và tiềm năng to lớn từ Sông Hậu 2, đây sẽ là động lực tăng trưởng mạnh mẽ cho TV2 từ 3-5 năm tới.
Rủi ro đối với dự án này:
- Sông Hậu 2 không thu xếp được thời hạn thu xếp tài chính. Theo QHD8, NĐT Sông Hậu 2 cần triển khai dự án Sông Hậu 2 chậm nhất là vào 06/2024, nghĩa là NĐT cần đảm bảo được hợp đồng vay vốn 2 tỷ USD trước thời gian này để tiến hành xây dựng. Cho nên nếu không thể tiến hành xây dựng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến doanh thu và lợi nhuận của TV2.
- Bản chất hợp đồng EPC là nhà thầu phải tự chịu trách nhiệm ước tính chi phí khi mà đấu thầu hợp đồng; theo đó TV2 có nguy cơ sẽ không ước tính đúng chi phí, chi phí thực tế sẽ cao hơn dự kiến, từ đó làm giảm biên lợi nhuận của doanh nghiệp.
Những đứa con của TV2 tiếp tục báo hiếu
TV2 có lợi thế khi tham gia vào các dự án nhà máy điện từ những bước đầu tiên (đã nêu ở phần trên), do là doanh nghiệp top đầu trong lĩnh vực tư vấn điện nên luôn được ưu tiên lựa chọn thực hiện.
Từ đó TV2 tận dụng lợi thế này để có thể đầu tư vào các dự án tiềm năng có triển vọng tốt. Đây có thể được xem như 1 lợi thế về bất cân xứng thông tin dành cho TV2.
Hình 8. Đầu tư vào Công ty liên kết của TV2 vào Q1.2024. Nguồn: BCTC TV2, Safari Investment tổng hợp
Đây không phải là toàn bộ những khoản đầu tư của TV2, nhưng là những khoản mới phát sinh trong thời gian gần đây. Và chúng tôi sẽ chứng minh vì sao đây là những kênh đầu tư chất lượng của doanh nghiệp này, nếu chúng ta lựa chọn cổ phiếu tốt có KQKD tốt thì TV2 sẽ lựa chọn những doanh nghiệp điện có tiềm năng lớn về sản lượng và công suất.
CTCP Năng lượng Sơn Mỹ
TV2 đầu tư vào đây 87 tỷ đồng tương ứng với 25% cổ phần tại công ty này.
CTCP năng lượng Sơn Mỹ là chủ đầu tư của dự án Nhà máy điện mặt trời Sơn Mỹ 3.1. Nhà máy với công suất thiết kế 50MWp và tổng vốn đầu tư lên tới 1.149 tỷ đồng, trên diện tích gần 60 ha, được đấu nối với lưới điện 110kV thông qua trạm biến áp 110kV Sơn Mỹ để kết nối vào đường dây 110kV Xuyên Mộc – Hàm Tân và được đưa vào vận hành, phát điện thương mại từ tháng 6/2019 đạt hiệu quả cao.
Tuy nhiên trong thời gian sắp tới khi Bình Thuận bước vào mùa mưa (từ tháng 5 – tháng 10) nên sản lượng từ nhà máy này không được kỳ vọng cao. Nhưng tính thời điểm hiện tại thì sau đợt nắng nóng vừa rồi, pha El Nino kéo theo thời tiết nắng nóng gay gắt sẽ giúp cho Nhà máy này đạt được công suất tốt, từ đó book lợi nhuận cho TV2 trong Quý 2.
CTCP Đầu tư thủy điện Thác Bà 2
TV2 đầu tư vào công ty này 95 tỷ đổng tương ứng với 25% cổ phần tại công ty này.
Dự án thủy điện Thác Bà 2 được khởi công xây dựng bắt đầu từ Quý IV năm 2022, dự kiến phát điện tổ máy vào Quý I năm 2025, công suất lắp đặt 18,9 MW.
Cho nên đây sẽ là một trong những nguồn tiền dành cho TV2 vào năm sau.
CTCP Đầu tư NLTT Cà Mau
TV2 đầu tư vào công ty này 229 tỷ đồng tương ứng với 45% cổ phần tại đây. Trước đây TV2 là đơn vị tổng thầu cho nhà máy điện gió Tân Thuận của công ty này. Từ đó mới thấy được tầm nhìn của TV2 trong việc tiếp cận để đầu tư dự án, theo đánh giá thì điện gió là nguồn điện được đánh giá ít chịu ảnh hưởng của thời tiết nhất trong nhóm NLTT (so với thủy điện và điện mặt trời). Cho nên TV2 đã dành ra nhiều tiền để đầu tư vào dự án này.
Đặc biệt, trong quá trình thực hiện EPC cho nhà máy này, TV2 đã cho thấy được vì sao mình là doanh nghiệp top đầu trong lĩnh vực tư vấn và thầu EPC với tinh thần thép và ý chí mạnh mẽ. Cụ thể, sau Đại dịch Covid, các dự án điện gió phải vận hành thương mại trước 01/11/2021 sẽ được hưởng mức giá FIT ưu đãi (theo Quyết định 39/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ). Và dự án nhà máy điện gió Tân Thuận dù khởi công vào tháng 01/2020 với tổng thầu là TV2 đã kịp vận hành “sát giờ” vào ngày 30/10/2021.
Nhà máy điện gió Tân Thuận có công xuất 75MW, gồm 18 trụ tuabin gió hoàn toàn nằm ngoài khơi với trụ xa nhất cách bờ đến 5.3km => thấy được khả năng của TV2 trong việc thực hiện xây dựng ở nhiều địa hình. Nhà máy này do Công ty Cổ phần Đầu tư năng lượng tái tạo Cà Mau (CMC) làm chủ đầu tư. Đây là nhà máy điện gió gần bờ đầu tiên thuộc tỉnh Cà Mau.
Hơn nữa, tình hình thời tiết tại đây là mốt ưu thế để phát triển điện gió trong thời gian sắp tới khi sắp bước vào mùa mưa vào Q2 và Q3. Trong thời gian này thì tốc độ gió trung bình đạt từ 1.8m/s – 4.5m/s so với chỉ 1.6m/s – 2.8m/s vào mùa khô. Đồng nghĩa sẽ mang lại cho nhà máy này sản lượng cao trong quý 2/2024, góp phần tăng trưởng cho TV2.
Trung tâm điện lực Vĩnh Tân
TV2 đã đạt tỷ lệ sở hữu 100% tại Trung tâm điện lực Vĩnh Tân.
Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân (TTĐL) hiện có 3 nhà máy nhiệt điện (NMNĐ) hoạt động gồm Vĩnh Tân (1, 2, 4) với 7 tổ máy, tổng công suất 4.284 MW, quy mô hàng đầu cả nước. Thời gian qua khi mùa khô, nắng nóng kéo dài, thủy điện thiếu nước sẽ góp phần tăng nhu cầu nhiệt điện than tại đây. Bên cạnh đó thì giá nhiệt điện than bình quân bán cho EVN cao hơn so với các loại điện khác, trong bối cảnh nhu cầu cao, sẽ mang đến cho trung tâm điện lực Vĩnh Tân và TV2 nguồn doanh thu đáng kể.
Trung tâm này được vận hành từ năm 2019 và tạo ra cho TV2 mức cổ tức trung bình hằng năm đạt là 20 tỷ đồng. Vào năm 2025, dự án này sẽ hết khấu hao và từ đó giúp Vĩnh Tân tiết kiệm được chi phí ghi sổ của mình – làm đẹp KQKD.
Mong muốn thoái vốn là giả, nhưng THU TIỀN LÀ THẬT
TV2 có kế hoạch tiếp tục công tác thoái vốn ở hai doanh nghiệp nhằm tuân thủ quy định của pháp luật (không được sở hữu chéo) trong giai đoạn cuối 2023 – đầu 2024, bao gồm:
- Dự án thủy điện Buôn Đôn: TV2 sở hữu 5%, tổng giá trị vốn góp 16 tỷ đồng. Cổ tức thu về từ khoản đầu tư này từ trước đến nay khoảng gần 10 tỷ. Dựa trên giá trị cổ phiếu của thủy điện Buôn Đôn (mã BSA) hiện nay, ước tính lợi nhuận TV2 thu về khoảng 60 tỷ đồng.
- EVN Quốc tế: giá trị vốn góp 1.6 tỷ đồng, dự kiến thoái vốn với giá trị thực tế 3.6 tỷ đồng – dựa theo BCTC Q3
Xét trên BCTC Q1.2024 của TV2 thì hiện tại các khoản vốn trên chưa được thoái, tuy nhiên đây là quy định của pháp luật về việc EVN không được phép sở hữu chéo nên vấn đề thoái vốn tại 2 công ty trên chỉ là vấn đề thủ tục và thời gian.
Hình 9. TV2 sắp thoái vốn tại 2 doanh nghiệp. Nguồn: BCTC TV2, Safari Investment tổng hợp
