Trong bức tranh ngành chứng khoán Việt Nam nửa đầu 2025, VCI (CTCP Chứng khoán Bản Việt) nổi bật với vai trò một tổ chức tài chính định vị rõ chiến lược “đa năng – chủ động – sát quỹ”. Không đơn thuần chỉ là một công ty môi giới, VCI đang vận hành một bộ máy ba trụ cột gồm Môi giới – Tự doanh – Ngân hàng đầu tư (IB) có tính kết nối chặt chẽ, tạo ra cơ chế lợi nhuận vượt trội trong điều kiện thị trường phù hợp.
1. Môi giới: Giữ thị phần, sát quỹ, làm chủ thanh khoản
VCI vẫn là một trong số ít công ty chứng khoán có khả năng phục vụ đa dạng đối tượng khách hàng từ cá nhân, doanh nghiệp đến các tổ chức, quỹ đầu tư lớn trong và ngoài nước. Điểm khác biệt nằm ở việc VCI không đơn thuần chờ lệnh – mà chủ động phối hợp, dẫn dắt thanh khoản, đặc biệt với nhóm quỹ tái cơ cấu.
Một minh chứng điển hình trong Q2/2025 là thương vụ hỗ trợ cơ cấu quỹ với cổ phiếu FPT: Quỹ muốn mua 5 triệu cổ phiếu FPT với giá không vượt 130, VCI đã thực hiện đồng bộ các vai trò từ môi giới đặt lệnh nhỏ giọt khớp trên sàn, đến tự doanh mua gom từ vùng 120–125 và bán thỏa thuận tại vùng 128, tạo nên một chuỗi giá trị khép kín tối ưu cho khách hàng tổ chức.
2. Tự doanh: Cân đối lãi/lỗ giữa FVTPL và AFS
Tự doanh là mảng ghi nhận nhiều biến động trong Q2/2025 khi thị trường chung có nhịp điều chỉnh mạnh. VCI ghi nhận lỗ từ danh mục FVTPL do thị trường giảm sâu đầu quý, đặc biệt là ở mã FPT. Tuy nhiên, công ty vẫn cho thấy sự linh hoạt khi tận dụng danh mục AFS để ghi nhận lãi từ MBB và STB, giúp cân bằng phần lỗ tạm thời từ danh mục đánh giá lại.
Việc ghi nhận lợi nhuận AFS (Available-for-Sale) vào đúng thời điểm bán giúp VCI duy trì lợi nhuận ổn định và chứng minh năng lực quản trị tài sản chủ động của đội ngũ đầu tư.
3. Ngân hàng đầu tư (IB): VCI – “partner chiến lược” của các quỹ ngoại
Khác với phần lớn CTCK nội tập trung chủ yếu vào môi giới hoặc margin, VCI là một trong số ít đơn vị xây dựng mảng IB bài bản và trở thành “đối tác chiến lược” của các tổ chức đầu tư nước ngoài. Quỹ có thể thông qua VCI để vừa phân tích, vừa đặt lệnh, vừa đàm phán thỏa thuận cổ phiếu lớn mà không làm xáo trộn thị trường.
Không chỉ dừng lại ở các thương vụ thỏa thuận cổ phần, VCI còn cung cấp các dịch vụ tái cấu trúc danh mục, tư vấn phát hành riêng lẻ và bán vốn. Đây là mảng tuy không mang lại doanh thu đều đặn theo quý, nhưng đóng vai trò “cú hích lợi nhuận” trong các giai đoạn thị trường thuận lợi.
4. Định giá và khuyến nghị đầu tư
Tại thời điểm giữa năm 2025, P/B của VCI đạt mức 2.4 – cao hơn trung bình ngành. Đây là mức định giá “phản ánh kỳ vọng cao”, hoặc có thể cho thấy sự hưng phấn nhất thời của nhà đầu tư. Trong ngắn hạn, định giá VCI có dấu hiệu quá mua (overvalued), tuy nhiên mức giá dưới 39 có thể là vùng hấp dẫn để cân nhắc đầu tư theo chu kỳ.
5. Rủi ro và chiến lược nắm giữ
VCI không phải cổ phiếu đầu tư dài hạn cho mọi nhà đầu tư. Thay vào đó, cổ phiếu này phù hợp với người nắm giữ trung hạn (đến hết Q3/2025), có khả năng theo dõi thị trường và linh hoạt xử lý khi điều kiện vĩ mô thay đổi. Dư nợ margin tại VCI được đánh giá ổn định nhưng chưa đủ tạo bệ phóng tăng trưởng trong ngắn hạn. Câu chuyện phát hành thêm cũng chưa xuất hiện, điều này hạn chế rủi ro pha loãng cổ phiếu.
Tổng kết:
VCI đang cho thấy một mô hình kinh doanh đa tầng, có tính chủ động cao và khả năng thích ứng với từng nhịp thị trường. Sự phối hợp giữa môi giới, tự doanh và IB không chỉ tạo ra doanh thu, mà còn biến VCI thành một mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái của các quỹ đầu tư. Với mức định giá đang cao, nhà đầu tư nên chờ vùng điều chỉnh để tham gia, đặc biệt nếu thị trường có kỳ vọng hạ lãi suất hoặc cải thiện thanh khoản rõ nét hơn trong quý tới.
