1. Giới thiệu doanh nghiệp
Vĩnh Hoàn là doanh nghiệp dẫn đầu ngành về xuất khẩu cá tra với chuỗi giá trị quy trình
khép kín bao gồm: Sản xuất thức ăn chăn nuôi, trang trại tự chủ và chế biến xuất khẩu.
Bên cạnh fillet cá tra (chiếm hơn 60% doanh thu), Vĩnh Hoàn còn tận dụng phụ phẩm
trong chế biến cá để sản xuất và kinh doanh các sản phẩm phụ (bột và dầu cá), Collagen
& Gelatin.
Điểm nhấn doanh nghiệp
Với việc ký kết và trở thành thành viên của nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA), giá trị xuất khẩu một số mặt hàng thủy sản của Việt Nam được dự báo sẽ tăng cao trong những năm tới do các chính sạch ưu đãi thuế quan cho các nhà xuất khẩu thủy sản, VHC là doanh nghiệp đầu ngành xuất khẩu thủy sản nên sẽ được hưởng lợi.
Trung Quốc đã cởi mở hơn trong việc hạn chế nhập khẩu sản phẩm đông lạnh từ các thị trường Châu Á, đây sẽ là tín hiệu tích cực cho việc gia tăng doanh thu tại thị trường này khi Trung Quốc luôn là thị trường lớn thứ 2 của VHC chỉ sau Mỹ.
2. Tổng quan ngành
- Năm 2024 chứng kiến đà tăng trưởng mạnh mẽ trong xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, đang tiến sát tới mốc 10 tỷ USD, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển xuất khẩu của ngành này.
Sau khi đạt mức đỉnh 1 tỷ USD trong tháng 10/2024, xuất khẩu thủy sản tháng 11/2024 tuy chững lại nhẹ nhưng vẫn duy trì tăng trưởng ấn tượng, với giá trị đạt 924 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2023. Lũy kế đến cuối tháng 11/2024, tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt gần 9,2 tỷ USD, tăng 11,5% so với năm trước.
Các sản phẩm khác như cá tra, cá ngừ cũng ghi nhận sự tăng trưởng khả quan. Cá tra đạt 1,84 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm, và dự báo sẽ chạm mốc 2 tỷ USD vào cuối năm 2024.
3. Điểm nhấn đầu tư
Xuất khẩu dự báo khả quan tại Mỹ
Giá trị xuất khẩu cá tra trong 11T.2024 của Vĩnh Hoàn ước tính tăng 22% YoY, chủ yếu đà tăng đến từ thị trường trưởng trên 20% từ Mỹ và các thị trường khác (ngoài EU, Mỹ và TQ).
Triển vọng xuất khẩu cá tra sang các thị trường chính trong trung và dài hạn
Với hệ sinh thái khép kín và đầu tư bài bản giúp đảm bảo các tiêu chuẩn chất lượng, VHC có thể bán được với giá cao hơn tại các thị trường có mức thu nhập và tiêu chuẩn kiểm định cao như Mỹ và EU. Tuy nhiên thị trường EU sẽ tăng trưởng kém hơn chút do người tiêu dùng vốn ưa chuộng hương vị các loại cá khác hơn (cá tra có hương vị khá trung tính).
Theo dự báo của FAO, tới năm 2030, tiêu thụ thủy sản sẽ đạt 28 triệu tấn trên thế giới dự kiến, tăng 18% so với năm 2018, trong đó thuỷ sản nuôi sẽ chiếm khoảng 59% lượng tiêu thụ thủy sản, tăng từ 52% vào năm 2018 nhờ lợi thế quy mô và tính bền vững. Đây sẽ là động lực tăng trưởng trong dài hạn cho Vĩnh Hoàn.
Kì vọng xuất khẩu sang Mỹ
Theo Viện Thủy sản Quốc gia Mỹ (NFI, 2024), cá tra đứng thứ 4 về độ yêu thích trên toàn Mỹ và đứng thứ 3-7 tại các bang. Vậy cá tra có lợi thế cạnh tranh tại Mỹ nhờ chi phí rẻ, tỉ lệ sống sót cao hơn đáng kể so với các loại cá thịt trắng và thủy sản khác.
Trong bối cảnh rủi ro áp thuế trong nhiệm kì tổng thống mới,thì kì vọng các doanh nghiệp bán lẻ sẽ tăng cường nhập khẩu thêm cá thịt trắng vào Mỹ trong quý 4-2024, giúp duy trì tăng trưởng sản lượng trong quý cuối năm.
Triển vọng tại Trung Quốc không quá khả quan
Trong 2023, xuất khẩu thủy sản của Nga sang Trung Quốc đạt 1,21 triệu tấn, gấp đôi so với năm 2022. Tại Trung Quốc, cá Minh Thái là đối thủ cạnh tranh chính của cá Tra Việt Nam với giá bán rẻ hơn, đạt khoảng 1.8 USD/ kg, thấp hơn.
Theo WTO, Hainan Xiangtai Fishery, một trong những nhà xuất khẩu cá rô phi lớn nhất của Trung Quốc đang tích cực tham gia vào mảng ứng cá tra để đáp ứng nhu cầu thị trường nội địa tăng cao. Công ty này đã xây dựng trại sản xuất giống, trung tâm nghiên cứu, dây chuyền chế biến, gia tăng hợp tác, đẩy mạnh truyền thông, phát triển đa dạng danh mục sản phẩm với mục tiêu giành thị phần trong chuỗi cung ứng cá tra.
Chi phí nuôi cá giảm giúp tăng biên lợi nhuận trang trại nuôi
Về đầu vào, giá bã đậu và bột cá đã giảm lần lượt khoảng 4% và 18% so với đầu năm 2024 giúp giảm chi phí và tăng biên lợi nhuận nuôi cá của hộ dân và doanh nghiệp. Giá cá nguyên liệu đã phục hồi theo đà xuất khẩu, đạt từ 27- 28.5 nghìn/kg. Nhờ tự chủ sản xuất thức ăn chăn nuôi, Vĩnh Hoàn hưởng lợi nhờ giá bán cá nguyên liệu như bã đậu nành và bột cá giảm lần lượt 22% và 18% so với đầu năm, giúp cải biên lợi nhuận trang trại nuôi cá.
Thị trường nội địa tiềm năng
Vĩnh Hoàn phát triển thương hiệu BASAMaster với các sản phẩm cá basa/tra để thâm nhập vào thị trường nội địa. Kênh phân phối chính chủ yếu được tập trung tại Miền Nam và một số siêu thị lớn trên cả nước như Aeon, Mega Mart,…
Doanh thu từ trong nước đã tăng trưởng trung bình trên 20% trong giai đoạn 2019-2023, phần nào cho thấy tiềm năng tăng trưởng từ mặt hàng cá đã qua chế biến và tẩm bột.
Nếu Mỹ áp thuế đồng bộ lên thủy sản, doanh nghiệp Việt Nam sẽ hưởng lợi
Trước giai đoạn áp thuế, sản lượng thủy sản xuất khẩu sẽ tăng mạnh đột ngột do người mua nhập khẩu trữ hàng trước để tránh thuế cao. Tuy nhiên, giá cước vận chuyển dự kiến tăng theo sẽ bào mòn bớt lợi nhuận.
Sau khi mức thuế có hiệu lực, ngành cá tra sẽ hưởng lợi nhiều hơn ngành tôm.
VHC là doanh nghiệp hưởng lợi nhiều nhất nếu Mỹ áp thuế nhập khẩu 60-100% lên Trung Quốc và 10-20% lên các nước khác nhờ Mỹ là thị trường xuất khẩu chính, trong khi ANV và IDI ít hưởng lợi do thị trường Mỹ chiếm lần lượt 10% và dưới 5%.
