Việt Nam chính thức áp thuế gần 28% với một số sản phẩm thép HRC Trung Quốc. Hòa Phát, Formosa hưởng lợi lớn.
Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định số 1959/QĐ-BCT ngày 4/7/2025, chính thức áp thuế chống bán phá giá (CBPG) đối với một số sản phẩm thép cán nóng (HRC) nhập khẩu từ Trung Quốc, đồng thời chấm dứt điều tra đối với sản phẩm cùng loại từ Ấn Độ.
Theo quyết định, mức thuế CBPG với thép Trung Quốc dao động từ 23,1% đến 27,83%, áp dụng từ ngày 6/7/2025 và kéo dài 5 năm, trừ khi được gia hạn, thay đổi hoặc hủy bỏ theo quy định.
Việc áp thuế chống bán phá giá chính thức đối với thép cuộn cán nóng nhập khẩu từ Trung Quốc là tín hiệu tích cực nhất định cho các doanh nghiệp sản xuất HRC nội địa. Hiện nay, Hòa Phát (HPG) và Formosa Hà Tĩnh (FHS) là hai doanh nghiệp duy nhất tại Việt Nam có năng lực sản xuất HRC, với tổng công suất khoảng 8,6 triệu tấn/năm – trong khi nhu cầu nội địa lên tới 13 triệu tấn/năm.
Trước đây, giá HRC sản xuất trong nước luôn cao hơn giá nhập khẩu từ Trung Quốc, khiến hàng nội địa gặp khó. Tuy nhiên, với thuế CBPG lên tới gần 28%, giá nhập khẩu sẽ không còn lợi thế, mở đường cho Hòa Phát và Formosa tăng tiêu thụ nội địa.
Đặc biệt, Hòa Phát được dự báo hưởng lợi nhiều nhất, khi dự án Dung Quất 2 sắp đi vào hoạt động, nâng công suất HRC từ 4 triệu lên 6,8 triệu tấn/năm – tức tăng tới 70%.
Áp thuế HRC Trung Quốc đúng là tạo lợi thế cho doanh nghiệp nội, nhưng cũng khiến chi phí đầu vào của ngành cơ khí – sản xuất máy móc đội lên. Cần xem xét tác động hai chiều
Thông tin này như “liều doping” cho HPG và FHS. Nếu duy trì thuế ổn định, biên lợi nhuận quý 3 có thể tăng mạnh. Sóng ngành thép sẽ còn kéo dài thêm vài nhịp
HRC là nguyên liệu đầu vào cực kỳ quan trọng. DN nội như Hòa Phát vừa sản xuất vừa tiêu thụ nội bộ, nên lợi thế kép là có thật. Nhưng doanh nghiệp mua ngoài như NKG, HSG lại phải xoay xở nhiều hơn
Chính sách này nên xem như cơ hội để các doanh nghiệp nội nâng cao năng lực cạnh tranh chứ không nên “dựa dẫm” mãi vào rào cản thuế. Về lâu dài, vẫn phải nâng chất lượng và tối ưu sản xuất.
Tăng thuế nhập khẩu thép HRC có thể khiến giá sản phẩm thép trong nước tăng, ảnh hưởng đến các ngành khác như xây dựng, ô tô, cơ khí. Nhà đầu tư nên tỉnh táo phân tích chuỗi tác động
HPG là nhà sản xuất HRC lớn nhất Việt Nam. Việc thép HRC Trung Quốc bị đánh thuế 28% đồng nghĩa với việc HPG có thể tăng giá bán mà vẫn giữ được lợi thế cạnh tranh. Điều này giúp cải thiện đáng kể biên lợi nhuận gộp. Ngoài ra, HPG còn tiêu thụ HRC nội bộ cho sản phẩm ống thép, tôn mạ, giúp tiết kiệm chi phí và tối ưu chuỗi giá trị. Trong bối cảnh giá đầu vào ổn định, HPG nhiều khả năng sẽ tăng trưởng lợi nhuận từ quý 3/2025
Chính sách thuế này tái khẳng định chiến lược bảo vệ ngành thép nội địa trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Các doanh nghiệp có khả năng sản xuất HRC nội địa (như Formosa, Hòa Phát) sẽ được hưởng lợi trực tiếp. Trong khi đó, các doanh nghiệp phụ thuộc vào nhập khẩu HRC (như HSG, NKG) sẽ đối mặt với áp lực chi phí lớn hơn, có thể ảnh hưởng tới biên lợi nhuận ngắn hạn nếu không chuyển được giá cho khách hàng
Việc áp thuế có thể khiến Trung Quốc tìm cách lách luật, đẩy hàng sang Việt Nam thông qua nước thứ ba hoặc thay đổi mã HS sản phẩm. Bên cạnh đó, nếu áp lực lạm phát gia tăng do giá thép nội tăng, Chính phủ có thể phải điều chỉnh chính sách thuế trong tương lai. Do đó, nhà đầu tư không nên kỳ vọng chính sách thuế là yếu tố “bền vững”, mà nên đánh giá năng lực cốt lõi và hiệu quả vận hành của từng doanh nghiệp để đầu tư trung dài hạn
