VIỆT NAM - MỸ: ĐÀM PHÁN LẦN 1 VÀ 3 KỊCH BẢN CÓ THỂ XẢY RA
1. VIỆT NAM - MỸ ĐÀM PHÁN LẦN 1
Tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 9 của Quốc hội sáng ngày 5/5/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa rathông tin về việc Việt Nam sẽ đàm phán phiên đầu tiên về thuế với Mỹ vào ngày 7/5/2025
Ngoài ra, Thủ tướng còn cho biết Việt Nam là một trong 6 nước được Mỹ ưu tiên đàm phán đầu tiên. * bên cạnh Anh, Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản và Indonesia)
2. NHỮNG BẤT LỢI VÀ LỢI THẾ CỦA VIỆT NAM
2.1. 2 BẤT LỢI LỚN
- Việt Nam thuộc top có thặng dư thương mại biệt lớn với Mỹ
- Nếu Mỹ muốn ngăn chặn việc “lách thuế” qua nước thứ 3, thì Việt Nam sẽ rất nguy hiểm
Trong năm 2024, Việt Nam là nước có thặng dư thương mại đứng thứ 3 so với Mỹ còn Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất so với Việt Nam nên việc bị Mỹ áp thuế cao sẽ ảnh hưởng rất nặng nề đến nền kinh tế trong nước
Theo số liệu thống kê, trong quý đầu năm nay, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đạt 31,4 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ. Ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ nước này 4,1 tỷ USD, tăng 21% so với cùng kỳ. Vậy là Việt Nam thặng dư khoảng 27.3 tỷ USD với Mỹ. Trong khi Việt Nam nhập khẩu khoảng 30 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc
Chứng tỏ thặng dư của Việt Nam gần như là hàng Trung Quốc.
Tình trạng này đã xảy ra suốt hàng bao năm nay
Có thể thấy rõ nước mình xuất siêu tăng bao nhiêu thì nhập siêu tăng gia tốc tương tự bấy nhiêu.
Nên việc Trump hù dọa đánh thuế 46% lên Việt Nam theo Hằng được coi như một lời đánh tiếng. Việt Nam sẽ cần thận trọng trong vấn đề tiếp nhận sự dịch chuyển từ Trung Quốc sang, buộc phải có những đối sách nhất định vừa làm thoả mãn lợi ích của Mỹ vừa tránh làm mất lòng người hàng xóm Trung Quốc, khéo léo để ôn hòa giữa 2 cường quốc.
3.2 NHỮNG LỢI THẾ CỦA VIỆT NAM
Bên cạnh những bất lợi, Việt Nam đang có rất nhiều lá bài trên bàn cờ địa chính trị và thương mại**
LỢI THẾ ĐỊA CHÍNH TRỊ CỰC KỲ CHIẾN LƯỢC Ở BIỂN ĐÔNG
- Việt Nam là cửa ngõ Đông Nam Á, giáp Biển Đông – nơi 30% giao thương toàn cầu đi qua.
- Đây là tuyến vận tải huyết mạch nối các nền kinh tế lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc với châu Âu và Mỹ
- Trong khi đó, Việt Nam là nước có chủ quyền ở Trường Sa – Hoàng Sa và có lực lượng hải quân, cảnh sát biển đủ năng lực kiểm soát tuyến ven bờ dài hơn 3.000 km.
Chính vì vậy, Mỹ rất cần Việt Nam giữ vững lập trường độc lập, là “pháo đài ven biển” góp phần duy trì thế cân bằng tại Biển Đông
XUẤT KHẨU ĐẤT HIẾM TOP 6 THẾ GIỚI
Việt Nam là nước xuất khẩu đất hiếm lớn thứ 6 thế giới với trữ lượng 3.5tr tấn, gần gấp đôi Mỹ
Trong khi đó, Trung Quốc quốc gia chiếm gần 50% nguồn cung đất hiếm toàn cầu lại đang siết chặt xuất khẩu với Mỹ
Khi nói đến đất hiếm, ko chỉ đơn giản đây là loại tài nguyên quý để dùng trong công nghiệp., mà còn là yếu tố cốt lõi trong cả công nghệ, đặc biệt là quốc phòng, bất kể là radar, máy bay, đạn pháo đều phải dùng tới, một số thiết bị y tế quan trọng nếu không có những nguyên tố này ta không thể sản xuất ra được.
Mỹ hiện nay có 19 loại đất hiếm mà họ 100% phụ thuộc vào Trung Quốc. Ngoài ra còn 26 loại khác thì 50% cũng phải nhập từ Trung Quốc và giờ đây tất cả đều bị kiểm soát xuất khẩu.
Không những thế, Mỹ đang trong giai đoạn cải tổ toàn diện về quân sự và công nghệ – chuyển sang AI, bán dẫn, năng lượng sạch. Tất cả những lĩnh vực đó đều cần đến đất hiếm.
Nên Việt Nam hoàn toàn có thể hỗ trợ Mỹ, trở thành đối tác cung ứng cho Mỹ trong lĩnh vực đất hiếm
VỊ TRÍ QUAN TRỌNG TRÊN BẢN ĐỒ THẾ GIỚI
Quan trọng nhất, Việt Nam là nước trung lập hiếm hoi giữ được mối quan hệ tốt với cả Mỹ lẫn Trung. Với Chính sách “Ngoại giao cây tre” khéo léo, Chỉ có Việt Nam mới có quan hệ cấp cao nhất với cả hai siêu cường này. Do đó, Không nên coi thường vị thế của nước ta trên bản đồ thế giới.
Còn chưa kể bản thân Mỹ cũng sẽ chịu thiệt hạ liên quan đến lạm phát phình to, khi đã chặn đường thị trường Trung Quốc rồi mà không mở đường cho các thị trường thay thế như Việt Nam
Đã vậy, Trung Quốc và một số bên hiện đang bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ, khiến lợi suất tăng, đẩy chi phí vay nợ của chính phủ Mỹ lên cao hơn nữa. Khi giá hàng hóa tăng, lạm phát tăng, lãi suất trái phiếu tăng – đây chính là “cú đánh kép” vào câu chuyện tăng trưởng của Mỹ.
Việt Nam không yếu thế đến mức chỉ ngồi im “chịu trận”. Ngược lại, chúng ta có quân bài, có vị trí, có giá trị chiến lược, và có cả đòn bẩy chính trị – kinh tế để thương lượng sòng phẳng.
3. 3 KỊCH BẢN CÓ THỂ XẢY RA
H vẫn đặt cược phần lớn vào 2 kịch bản tích cực và trung tính, để thị trường và nền kinh tế vẫn đi theo chu kỳ tự nhiên, từ đấy tạo ra môi trường đầu tư tích cực cho NĐT.
Tác giả: Phan Thu Hằng - Trưởng phòng Tư vấn đầu tư
ID VPS: 8506
ID SSI: 2810
ID MBS: KYBX
ID TCBS: 105C924131
