Việt Nam - Tâm điểm địa chính trị mới và hành trình khẳng định vị thế toàn cầu
Tác giả: GS Thuận
Trong bối cảnh toàn cầu đang bước vào giai đoạn tái định hình sâu sắc về thương mại, công nghệ và địa chính trị, Việt Nam nổi lên như một ngôi sao đang lên, không chỉ nhờ tốc độ tăng trưởng ấn tượng mà còn bởi bản lĩnh đối ngoại độc đáo, khôn khéo và có chiều sâu chiến lược.
Vị thế độc tôn giữa hai siêu cường
Cũng như Ukraine, Việt Nam nằm ở vị trí địa chính trị nhạy cảm, kế cận một cường quốc và chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ cuộc cạnh tranh toàn cầu. Tuy nhiên, thay vì để bị cuốn vào vòng xoáy đối đầu, Việt Nam đã lựa chọn một con đường khác: độc lập, tự chủ, hợp tác đa phương và mềm dẻo nhưng kiên định. Chính điều đó đã giúp Việt Nam giữ được hòa khí với cả Trung Quốc và Hoa Kỳ, hai siêu cường đang trong cuộc đối đầu dài hạn.
Việc Tổng Bí thư Tập Cận Bình thăm Việt Nam lần thứ tư, việc Tổng thống Joe Biden chọn Hà Nội làm điểm đến chiến lược, hay việc đại sứ quán Mỹ được nâng cấp thành một trong những cơ sở lớn nhất thế giới… đều là những chỉ dấu cho thấy Việt Nam đã trở thành một “bản lề” chiến lược không thể thay thế trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Bản lĩnh ngoại giao: “làm bạn với tất cả, không lệ thuộc vào ai”
Việt Nam kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị và hợp tác. Chúng ta sẵn sàng làm bạn với tất cả các quốc gia trên thế giới, trên cơ sở bình đẳng, cùng có lợi và tôn trọng lẫn nhau.
Chúng ta không phản bội quá khứ, không quay lưng với những ai đã từng giúp đỡ mình. Nhưng Việt Nam cũng không cho phép ai thao túng vận mệnh dân tộc mình. Đó là bản lĩnh, là phong thái chính trị chín chắn của một quốc gia có tầm vóc.
Biến căng thẳng thành đòn bẩy cải cách
Trước nguy cơ Mỹ áp thuế lên tới 30–40% với hàng hóa Việt Nam, nhiều người lo lắng. Nhưng nếu nhìn kỹ, đây là cơ hội vàng để Việt Nam cải cách mạnh mẽ: xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch, cải tổ chuỗi cung ứng, tăng tỷ lệ nội địa hóa, phát triển công nghệ cao và cắt giảm các chi phí không chính thức.
Chính sách thuế sẽ đóng vai trò then chốt trong việc tái cơ cấu nền kinh tế. Các ngành gia công lắp ráp sử dụng nguyên liệu Trung Quốc có thể đối mặt với thuế cao, nhưng đây là cơ hội để chuyển hướng sang những ngành có giá trị gia tăng cao, có yếu tố công nghệ và tự chủ trong sản xuất.
Từ đất hiếm đến công nghệ lõi – cơ hội cho người Việt
Các ngành như khoáng sản chiến lược, phần mềm, tự động hóa, AI, sản xuất chip, điện tử, cơ khí chính xác, tài chính số… là những hướng đi khả thi. Hãy hình dung một Việt Nam không chỉ là “nhà máy thế giới” mà còn là “trung tâm công nghệ” với các viện nghiên cứu, các startup tỷ đô, và các kỹ sư mang tầm vóc toàn cầu.
Sự hợp tác với cả Hoa Kỳ và Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ sẽ giúp Việt Nam cân bằng được cả lợi ích kinh tế lẫn chiến lược.
Cải cách thể chế để đón đầu cơ hội
Việt Nam đang bước vào giai đoạn cải cách lớn: luật công chức, luật tài chính ngân hàng, luật bất động sản… sẽ được sửa đổi để tạo ra một môi trường đầu tư minh bạch, hiệu quả và hiện đại. Sự chuyển động này sẽ giúp thúc đẩy các tập đoàn công nghệ, xây dựng các trung tâm sản xuất mới, các đô thị thông minh và các khu công nghiệp kiểu mẫu.
Hệ thống hạ tầng – từ cao tốc, sân bay đến trung tâm logistics – sẽ là “xương sống” cho nền công nghiệp hóa thế hệ mới. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng về thể chế và hạ tầng sẽ đưa Việt Nam trở thành điểm trung chuyển số 1 cho cả Trung Quốc và Mỹ tại châu Á.
Một quốc gia tự chủ, vươn mình giữa đại dương biến động
Việt Nam đã – và đang – chọn cho mình một con đường khó: không chạy theo các cực quyền lực, không phụ thuộc vào viện trợ, mà vươn lên bằng nội lực, bằng đạo đức, bằng sự chăm chỉ và sự khôn khéo. Chính điều đó sẽ biến Việt Nam thành một “rồng mới” của châu Á.
Với tầm nhìn 2026–2030, Việt Nam hoàn toàn có cơ sở để đặt ra mục tiêu tăng trưởng GDP trên 10% mỗi năm, trở thành một trung tâm sản xuất, đổi mới và hòa giải giữa các cường quốc.
Lịch sử sẽ nhớ tới giai đoạn này như thời khắc Việt Nam không chỉ vượt qua bão giông – mà còn biết tận dụng bão giông để bay cao.
⸻
“Chúng ta không phản bội ai. Không để ai thao túng mình. Việt Nam xứng đáng với: độc lập – tự do – hạnh phúc.”