Sau hàng loạt biến cố vừa qua, VND đang là một trong những cổ phiếu được nhiều nhà đầu tư quan tâm khi sự mất kỳ vọng ở cổ phiếu này đã đưa định giá cổ phiều về vùng P/B thấp kỷ lục trong nhiều năm với mức 1,3 lần. Với mức định giá thấp như vậy, liệu nhà đầu tư có nên bắt đáy cổ phiếu này chưa hay cần phải đợi thêm. Bài viết này sẽ cung cấp góc nhìn về rủi ro và tiềm năng của cổ phiếu chứng khoán này để anh em nhà đầu tư tham khảo.
VND đang là cổ phiếu có P/B thấp nhất ngành chứng khoán bởi mất kỳ vọng (Nguồn: Simplize)
Chứng khoán là ngành thể hiện rõ tính chu kỳ nhất khi câu chuyện tăng trưởng của các doanh nghiệp nhóm ngành chứng khoán sẽ gắn liền với triển vọng của TTCK trong tương lai gần. Chính vì điều này, trước tiên ta sẽ cần xem xét góc độ ngành để đánh giá kỳ vọng của nhóm ngành chứng khoán hiện tại như thế nào ?
Ngành chứng khoán - Câu chuyện rủi ro che mờ kỳ vọng
Báo cáo kết quả kinh doanh Q2 cho thấy nhóm tài chính đóng góp LNST tăng +20,6% so với cùng kỳ, tuy nhiên Ngân hàng lại là trụ cột tăng trưởng chính (với mức đóng góp +21,6% YoY và 6% QoQ) trong khi Chứng khoán không còn tăng trưởng đột biến do hiệu ứng nền so sánh thấp đã hết. Nhiều công ty chứng khoán còn bất ngờ công bố lỗ do danh mục tự doanh và thị phần vay suy giảm.
Mô hình kinh doanh ngành chứng khoán (Nguồn: DSC tổng hợp)
Trong giai đoạn vừa rồi, TTCK biến động mạnh bởi rủi ro từ tỷ giá và khối ngoại rút ròng liên tục khiến cho thanh khoản chung thị trường ảm đạm. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình kinh doanh của nhóm ngành chứng khoán và số liệu Q2 đã thể hiện một phần.
Ngành chứng khoán trong giai đoạn Q3 & Q4.2024 sẽ có thể gặp nhiều thách thức hơn khi hiệu ứng tăng trưởng từ nền thấp năm ngoái kết thúc. Tỷ trọng cho vay margin giảm theo do nhu cầu thị trường ảm đạm sẽ làm cho tốc tộ tăng trưởng của các công ty chứng khoán chậm lại.
Nhóm ngành chứng khoán (dịch vụ tài chính) có kết quả tăng trưởng thất vọng trong Q2.2024 (Nguồn: FiinPro)
=> Mảng tự doanh sẽ là ẩn số giúp các công ty chứng khoán tăng trưởng bù đắp mảng cho vay margin khi bối cảnh vĩ mô và thị trường chứng khoán dần ổn định hơn trong Q3. Phần lớn danh mục tự doanh của các công ty chứng khoán đang nắm giữ bank và thép, nếu thị trường chưa khởi sắc thì mảng tự doanh cũng chưa thể bức phá được.
So với mặt bằng chung nhiều nhóm ngành khác, nhóm chứng khoán được dòng tiền đầu cơ “ưa chuộng” hơn và trả cho mức định giá P/B khá cao so với các nhóm ngành khác trong khi kỳ vọng dài hạn của nhóm này là KRX và câu chuyện nâng hạng đang gián đoạn giữa chừng bởi chậm trễ trong triển khai hệ thống KRX và hoàn thiện các tiêu chí dẫn đến những kỳ vọng này chưa có những bước biến chuyển mới.
Đánh giá về trung - dài hạn thì VN-Index vẫn là có triển vọng tăng trưởng để bức phá những cột mốc cao hơn trong giai đoạn 2025-2026 khi kỳ vọng được hiện thực hóa rõ ràng hơn. TTCK sẽ đi lên nhờ nội lực của nền kinh tế Việt Nam khi nhiều tổ chức đang dự kiến tốc độ tăng trưởng GDP năm 2024 nước ta lên 7%. Chu kỳ nới lỏng đồng USD cũng là yếu tố giúp cho TTCK Việt Nam trở nên hấp dẫn với khối ngoại nhờ sức hút tăng trưởng mạnh.
VND còn lại gì sau những biến cố ?
Sau sự cố nghiêm trọng với hệ thống giao dịch cuối Q1.24, VNDIRECT đã phải thực hiện các chính sách miễn phí giao dịch và giảm lãi suất cho vay margin trong suốt Tháng 4. Điều này phần nào đã ảnh hưởng tới kết quả kinh doanh quý vừa qua của doanh nghiệp. Doanh thu môi giới giảm tới 20% so với quý trước, trong khi lợi nhuận từ cho vay giảm hơn 5%.
Ngoài việc phần suy giảm, việc VNDIRECT mở rộng thêm so với quý trước sau khi doanh nghiệp đầu tư thêm 2.100 tỷ vào trái phiếu niêm yết và 2.900 tỷ cho chứng chỉ tiền gửi cũng là gián tiếp làm giảm thị phần cho vay ký quỹ, doanh nghiệp này đang hướng đến những mảng kinh doanh khác như F&B và bảo hiểm,… Điều này làm cho hoạt động kinh doanh cốt lõi của VND bị suy giảm trong khi khẩu vị tập trung vào các trái phiếu chưa niêm yết, đặc biệt là khoản đầu tư vào năng lượng tái tạo Trung Nam sẽ ít nhiều tiềm ẩn rủi ro về mặt dòng tiền cho VNDirect khi mảng năng lượng tái tạo cũng đang gặp nhiều khó khăn trong việc thỏa thuận giá bán. Có thể coi đây là ván cược của ban lãnh đạo VND và cần thêm thời gian để đánh giá về độ hiệu quả.
Tốc độ tăng trưởng doanh thu từ vay ký quỹ VND tiếp tục suy giảm
Việc chiết khấu giá thời gian qua cùng với đà giảm biến động của thị trường đã tác động mạnh đến giá cổ phiếu VND. Mức định giá hiện tại là một trung những vùng rẻ trong lịch sử cổ phiếu này. Tuy nhiên, một đặc tính khác không kém quan trọng của cổ phiếu ngành chứng khoán đó là không thể đánh giá theo định giá. Nếu bạn là một người ưa thích biến động mạnh và nhóm cổ phiếu chứng khoán, kỳ vọng sẽ là lực đẩy chính cho giá cổ phiếu chứng khoán bức phá và VND cũng tương tự như vậy.
Một cổ phiếu giảm sâu như VND sẽ có khả năng phục hồi mang tính “kỹ thuật” nhiều hơn khi thực sự so sánh kỳ vọng của VND với các cổ phiếu khác trong ngành chứng khoán thì VND đang có phần “thua thiệt” hơn. Tuy nhiên đây cũng có thể là trường hợp nhà đầu tư thích mạo hiểm tham gia cổ phiếu này. Giai đoạn khó khăn nhất của VND có thể nói là đã đi qua nhưng vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro từ việc đánh cược vào cuộc chơi trái phiếu khi thực tế các chính sách và quy định về trái phiếu đang được hoàn thiện chứ chưa hoàn toàn đủ minh bạch.
=> Ngành chứng khoán nói chung và cổ phiếu VND nói riêng vẫn đang gặp phải nhiều thách thức chung do thị trường chưa thực sự thuận lợi. Đặc trưng dễ nhận biết nhất của nhóm chứng đó là khi dòng tiền đổ bộ vào khiến thanh khoản tăng liên tục thì đó là lúc bạn nên chọn cổ phiếu dòng chứng khoán. VND vẫn là một doanh nghiệp thuộc trong top 5 thị phần, doanh nghiệp đã chia tách đến 3 lần trong giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ 2020-2021 khiến cổ phiếu đang bị “pha loãng” khá mạnh. Mặc dù vậy, nhìn trung và dài hạn khi chu kỳ của ngành chứng khoán trở lại cùng với những tiến triển của việc nâng hạng sẽ là động lực để các doanh nghiệp ngành chứng khoán quay trở lại.
Giá mục tiêu: 20.000 đồng.
Rủi ro: Danh mục đầu tư nắm giữ nhiều trái phiếu của doanh nghiệp năng lượng tái tạo khiến một lượng vốn bị “ngâm” và tăng khoản phải thu về cổ tức/lãi TSTC.
Chúc anh em đầu tư thành công!!!
