Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) vừa chính thức công bố kế hoạch thoái toàn bộ vốn tại Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (MSB) thông qua hình thức đấu giá công khai, nhằm thực hiện lộ trình tái cơ cấu danh mục đầu tư theo chỉ đạo của Chính phủ.
Theo thông tin công bố, VNPT sẽ đưa ra đấu giá 188,7 triệu cổ phiếu MSB, tương đương hơn 6% vốn điều lệ của ngân hàng này, với kỳ vọng thu về tối thiểu 3.440 tỷ đồng để bổ sung nguồn lực cho các hoạt động kinh doanh cốt lõi.
Đáng chú ý, mức giá khởi điểm trong đợt đấu giá này được xác định cao hơn 1,4 lần so với thị giá hiện tại của cổ phiếu MSB trên sàn chứng khoán, đặt ra một bài toán thách thức về tính hấp dẫn đối với các nhà đầu tư tài chính.
Động thái quyết liệt này không chỉ nhằm đáp ứng yêu cầu thoái vốn tại 26 doanh nghiệp trước cuối năm mà còn đánh dấu sự kết thúc của mối lương duyên kéo dài hơn 3 thập kỷ giữa tập đoàn viễn thông hàng đầu và ngân hàng này.
Các ý chính:
- Quy mô thoái vốn: VNPT đấu giá toàn bộ 188,7 triệu cổ phiếu MSB (hơn 6% vốn điều lệ).
- Định giá kỳ vọng: Giá khởi điểm cao gấp 1,4 lần thị giá hiện tại trên thị trường.
- Mục tiêu tài chính: Tập đoàn dự kiến thu về tối thiểu 3.440 tỷ đồng từ thương vụ này.
- Áp lực thời gian: Kế hoạch nằm trong lộ trình bắt buộc thoái vốn khỏi 26 doanh nghiệp trước cuối năm.
Chi tiết kế hoạch “chia tay” nghìn tỷ
Thương vụ thoái vốn của VNPT tại MSB đang trở thành tâm điểm chú ý của giới tài chính trong những ngày gần đây, không chỉ bởi quy mô giá trị mà còn bởi tính chất dứt điểm của nó. Sau nhiều năm nắm giữ với tư cách là cổ đông sáng lập, VNPT đã quyết định bán trọn gói lô cổ phiếu khổng lồ này.
Khối lượng và phương thức chào bán
Theo kế hoạch chi tiết, tổng số lượng cổ phiếu được đưa ra đấu giá là 188,7 triệu đơn vị. Với tỷ lệ sở hữu hơn 6%, VNPT hiện là một trong những cổ đông lớn của MSB. Việc lựa chọn hình thức đấu giá công khai thay vì thỏa thuận riêng lẻ cho thấy mong muốn minh bạch hóa quy trình chuyển nhượng vốn nhà nước, đồng thời tìm kiếm mức giá tốt nhất có thể trên thị trường.
Bài toán định giá đầy tham vọng
Điểm nhấn quan trọng nhất trong thương vụ này chính là mức giá. VNPT kỳ vọng thu về tối thiểu 3.440 tỷ đồng. Khi làm một phép tính đơn giản, mức giá này tương đương với định giá mỗi cổ phiếu trong đợt chào bán cao hơn khoảng 1,4 lần so với giá giao dịch hiện tại của MSB trên sàn chứng khoán.
Dưới góc nhìn của tôi, mức định giá này (premium) phản ánh kỳ vọng của VNPT về giá trị nội tại và tiềm năng tăng trưởng dài hạn của MSB, cũng như giá trị của một lô cổ phiếu đủ lớn để mang lại quyền biểu quyết đáng kể tại ngân hàng. Tuy nhiên, mức chênh lệch 40% so với thị giá cũng là một rào cản tâm lý không nhỏ đối với các nhà đầu tư ngắn hạn, buộc họ phải cân nhắc kỹ lưỡng về khả năng sinh lời.
Áp lực tái cơ cấu từ Chính phủ
Quyết định thoái vốn của VNPT không đơn thuần là một toan tính kinh doanh, mà là bước đi bắt buộc để tuân thủ các quy định về quản lý vốn nhà nước.
Mệnh lệnh tái cấu trúc
Theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, các tập đoàn kinh tế nhà nước phải tập trung nguồn lực vào các lĩnh vực kinh doanh cốt lõi. Đối với VNPT, đó là hạ tầng số, công nghệ thông tin và viễn thông. Việc nắm giữ vốn tại ngân hàng được xếp vào diện đầu tư ngoài ngành cần phải thoái bỏ.
VNPT đang chịu áp lực lớn về thời gian khi phải hoàn tất việc giảm tỷ lệ sở hữu hoặc thoái vốn hoàn toàn khỏi danh sách 26 doanh nghiệp trước khi năm tài chính kết thúc. MSB là một trong những khoản mục lớn nhất và quan trọng nhất trong danh sách này. Sự thành công hay thất bại của thương vụ MSB sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả chung của đề án tái cơ cấu toàn tập đoàn.
Nguồn lực cho kỷ nguyên số
Số tiền dự kiến thu về hơn 3.440 tỷ đồng sẽ là nguồn bổ sung vốn quý giá. Trong bối cảnh cuộc đua 5G và chuyển đổi số đang diễn ra khốc liệt tại Việt Nam năm 2025, nguồn vốn này cho phép VNPT đầu tư mạnh mẽ hơn vào hạ tầng mạng lưới, các trung tâm dữ liệu (Data Center) và các giải pháp công nghệ mới mà không cần phụ thuộc quá nhiều vào vốn vay.
Lịch sử mối lương duyên VNPT - MSB
Để hiểu rõ tầm quan trọng của thương vụ này, bạn cần nhìn lại quá trình hình thành và phát triển của mối quan hệ giữa hai tổ chức.
Vai trò cổ đông sáng lập
VNPT là một trong những “bà đỡ” đầu tiên cho sự ra đời của Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (Maritime Bank - nay là MSB) vào năm 1991. Trong hơn 30 năm qua, tập đoàn không chỉ đóng góp vốn mà còn hỗ trợ ngân hàng về hạ tầng công nghệ và mạng lưới khách hàng trong những giai đoạn đầu. Sự hiện diện của một “ông lớn” nhà nước như VNPT trong cơ cấu cổ đông đã từng là bệ đỡ uy tín giúp MSB phát triển ổn định.
Những lần thoái vốn “hụt”
Đây không phải là lần đầu tiên VNPT muốn chia tay MSB. Trong quá khứ, tập đoàn đã vài lần lên kế hoạch thoái vốn nhưng bất thành do nhiều nguyên nhân, từ điều kiện thị trường không thuận lợi đến những vướng mắc trong thủ tục định giá. Lần trở lại này vào năm 2025 mang theo quyết tâm cao hơn, được thúc đẩy bởi các chế tài hành chính quyết liệt hơn từ cơ quan quản lý.
Phân tích tác động thị trường
Thông tin về đợt đấu giá quy mô lớn này chắc chắn sẽ tạo ra những rung lắc nhất định trên thị trường chứng khoán, đặc biệt là với nhóm cổ phiếu ngân hàng.
Tác động lên thanh khoản và tâm lý
Việc một lượng cung lớn cổ phiếu (188,7 triệu đơn vị) tiềm năng được đưa ra thị trường có thể tạo áp lực tâm lý ngắn hạn lên giá cổ phiếu MSB. Các nhà đầu tư nhỏ lẻ thường có xu hướng e ngại việc pha loãng hoặc áp lực bán tháo. Tuy nhiên, nếu đợt đấu giá thành công với mức giá cao hơn thị trường, đây sẽ là một cú hích lớn, thiết lập một mặt bằng giá mới cho MSB và củng cố niềm tin của cổ đông vào giá trị doanh nghiệp.
Ai sẽ là người mua?
Câu hỏi lớn nhất hiện nay là: Ai sẵn sàng bỏ ra hơn 3.400 tỷ đồng để mua lô cổ phiếu này với mức giá cao hơn thị trường?
- Nhà đầu tư chiến lược: Các định chế tài chính nước ngoài hoặc các tập đoàn trong nước muốn gia nhập lĩnh vực ngân hàng sẽ là những ứng viên sáng giá nhất. Lô cổ phiếu 6% là đủ lớn để có tiếng nói trong Hội đồng quản trị (tùy theo điều lệ), nhưng chưa đủ để chi phối hoàn toàn, do đó người mua thường sẽ là các đối tác có tầm nhìn dài hạn.
- Nhóm cổ đông hiện hữu: Không loại trừ khả năng các nhóm cổ đông lớn hiện tại của MSB sẽ tham gia đấu giá để gia tăng tỷ lệ sở hữu, củng cố quyền kiểm soát ngân hàng.
Quan điểm chuyên gia
Đánh giá về thương vụ này, nhiều chuyên gia tài chính cho rằng mức giá khởi điểm cao (1,4 lần thị giá) là rào cản lớn nhất nhưng không phải là không thể vượt qua.
Theo nhận định của các chuyên gia phân tích từ các công ty chứng khoán hàng đầu, giá trị sổ sách (Book Value) và chỉ số P/B của MSB hiện đang ở mức khá hấp dẫn so với trung bình ngành. Nếu nhìn vào tiềm năng tăng trưởng tín dụng và chất lượng tài sản ngày càng được cải thiện của ngân hàng này trong năm 2025, mức giá VNPT đưa ra có thể được coi là “giá của quyền sở hữu” chứ không đơn thuần là giá giao dịch biên.
Tuy nhiên, tôi cũng cần lưu ý bạn rằng, bối cảnh kinh tế vĩ mô năm 2025 vẫn còn những biến số khó lường. Lãi suất huy động có xu hướng biến động và nợ xấu vẫn là vấn đề cần quan tâm của toàn ngành ngân hàng. Nhà đầu tư tham gia đấu giá sẽ phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa chi phí bỏ ra và lợi ích chiến lược thu về.
Nhìn về tương lai
Thương vụ VNPT đấu giá thoái vốn MSB không chỉ là câu chuyện riêng của hai doanh nghiệp, mà là một lát cắt điển hình trong bức tranh tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước tại Việt Nam.
Nếu thương vụ thành công, VNPT sẽ có thêm nguồn lực khổng lồ để hiện thực hóa tham vọng trở thành tập đoàn công nghệ số hàng đầu khu vực. Ngược lại, MSB sẽ có cơ hội đón nhận những cổ đông mới năng động hơn, bớt đi cái bóng của sở hữu nhà nước, từ đó linh hoạt hơn trong các chiến lược kinh doanh.
Những câu hỏi còn mở vẫn đang chờ lời giải đáp vào ngày đấu giá chính thức: Liệu sẽ có “cá mập” nào xuất hiện nuốt trọn lô cổ phiếu này? Và liệu VNPT có thể hoàn thành mục tiêu thoái vốn đúng hạn định? Chúng ta hãy cùng chờ xem những diễn biến tiếp theo của thương vụ nghìn tỷ này.
Độc giả quan tâm đến các thông tin chi tiết về hồ sơ đấu giá và thời gian cụ thể có thể theo dõi các bản tin tiếp theo của chúng tôi. Nếu bạn là nhà đầu tư đang nắm giữ MSB, đây là thời điểm cần theo dõi sát sao mọi động tĩnh từ dòng tiền lớn.
Bạn nghĩ sao về mức định giá mà VNPT đưa ra?