Trong quý đầu tiên năm 2024, chỉ có một nhà sản xuất ô tô Trung Quốc xuất khẩu xe điện sang Mỹ và hãng này chiếm chưa đến 1% thị phần. Vậy tại sao ông Biden cứng rắn với xe điện Trung Quốc?
Tổng thống Joe Biden tăng thuế đối với xe điện và các mặt hàng khác của Trung Quốc khi Mỹ bước vào mùa bầu cử - Ảnh: NIKKEI/REUTERS, AFP
Hôm 14-5, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã công bố mức thuế quan mới với xe điện do Trung Quốc sản xuất, theo đó tăng gấp 4 lần mức thuế hiện tại từ 27,5% lên 102,5%, cũng như áp các mức thuế mới đối với pin năng lượng mặt trời, thép và nhôm.
Các mức thuế mới sẽ tác động đến 18 tỉ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
Theo tạp chí Time, hiện Trung Quốc xuất khẩu rất ít xe điện sang Mỹ nên khó có khả năng mức thuế mới sẽ có nhiều tác động trong ngắn hạn. Trong quý đầu tiên của năm 2024, chỉ có một nhà sản xuất ô tô Trung Quốc là Geely xuất khẩu xe điện sang Mỹ và hãng này chiếm chưa đến 1% thị phần.
Tuy nhiên, chính quyền ông Biden giải thích họ lo ngại về lâu dài, các khoản trợ cấp của Bắc Kinh dành cho ngành công nghiệp xe điện có thể giúp phía Trung Quốc giành được thị phần lớn hơn.
"Khi thị trường toàn cầu tràn ngập các sản phẩm rẻ một cách giả tạo của Trung Quốc, khả năng tồn tại của các công ty Mỹ và nước ngoài khác bị đặt dấu hỏi" - Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nói trong bài phát biểu khi đến thăm Bắc Kinh hồi tháng 4.
Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Joe Biden đã giữ nguyên các mức thuế mà chính quyền cựu tổng thống Donald Trump đã áp lên hàng hóa Trung Quốc. Đây là một phần nỗ lực nhằm khuyến khích sản xuất nhiều hơn ở Mỹ.
Hồi đầu tuần, bà Lael Brainard, giám đốc Hội đồng Kinh tế quốc gia Mỹ, nói rằng các mức thuế quan sẽ giúp ích cho công nhân sản xuất ở bang Pennsylvania và Michigan bằng cách đảm bảo rằng "những khoản đầu tư lịch sử vào việc làm được thúc đẩy bởi Tổng thống Biden sẽ không bị ảnh hưởng bởi hàng hóa xuất khẩu với mức giá thấp một cách không công bằng tràn vào từ Trung Quốc".
Một số nhà quan sát cho rằng các mức thuế quan trên của chính quyền ông Biden còn là nỗ lực để đi trước ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa Donald Trump - người đã bày tỏ ủng hộ áp mức thuế từ 60% trở lên đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc.
Chính quyền ông Biden thông báo tăng mạnh thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc ngay trong năm bầu cử tổng thống Mỹ, cũng là lúc căng thẳng dâng cao giữa Mỹ và Trung Quốc. Theo một cuộc khảo sát do Trung tâm Nghiên cứu Pew thực hiện vào năm 2023, hơn 83% người Mỹ có cái nhìn không thiện cảm về Trung Quốc.
Trung Quốc nói gì?
Hôm 14-5, Bộ Thương mại Trung Quốc nói Bắc Kinh phản đối mạnh mẽ việc Mỹ tăng thuế lên hàng hóa Trung Quốc và tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp kiên quyết để bảo vệ quyền lợi của mình.
"Việc Mỹ tăng thuế theo Mục 301 vi phạm cam kết của Tổng thống Biden về việc 'không tìm cách chèn ép và kiềm chế sự phát triển của Trung Quốc' và 'không tìm cách tách rời và phá vỡ các mối liên kết với Trung Quốc'" - bộ này nói, đồng thời cho rằng động thái của Mỹ sẽ "ảnh hưởng nghiêm trọng đến bầu không khí hợp tác song phương".
THANH BÌNH