Tôi biết F247 cấm những chủ đề cổ súy tiền ảo, Bit-coin, FX,… nói chung là các kênh chưa được pháp luật Việt Nam công nhận, để tránh việc nhà đầu tư bị dẫn dắt vào các kênh bất hợp pháp, không đảm bảo được quyền lợi. Tuy nhiên tôi vẫn muốn góp góc nhìn về tiền ảo, Bit-coin (và không hề cổ súy) để anh em có tư duy mở cùng suy ngẫm, trao đổi, xem xét xem liệu đây có phải là một loại tài sản đáng đầu tư.
Cryptocurrency các ông gọi là tiền kỹ thuật số gì gì đó, còn tôi gọi thẳng là tiền ảo, cho nó nhanh nhé!
Bit-coin là loại tài sản tài chính có phản ứng dữ dội nhất trên thị trường khi Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ, với mức tăng từ 68.000 USD lên quanh 104.000 USD ở thời điểm hiện tại. Nhiều người còn dự đoán Bit-coin sẽ sớm cán mốc 200.000 USD, rồi 500.000 USD trong tương lai gần.
Ý tưởng về loại tiền tệ lý tưởng
Bit-coin - loại tiền ảo xuất hiện sớm nhất và phổ biến nhất, được tạo ra bởi một nhóm nhỏ những người đam mê công nghệ theo chủ nghĩa lý tưởng. Sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 và đợt bơm tiền lớn của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ họ nghĩ rằng thế giới cần một loại tiền tệ chung và không thể bị chi phối bởi bất kỳ chính phủ nào trên thế giới.
Vào thời điểm đó, mục đích của họ là tạo ra một loại tiền tệ mới có thể thay thế đồng USD và không chịu sự kiểm soát của máy in tiền ở Ngân hàng Trung ương. => Trong ý tưởng ban đầu của những người này, số lượng Bit-coin được phát hành chỉ bị giới hạn bởi toán học và năng lượng, nó phải có đủ mọi chức năng của một loại tiền tệ thông thường, chẳng hạn như đóng vai trò là một công cụ thanh toán và lưu trữ giá trị.
Tuy nhiên, qua thời gian, Bit-coin đã đánh mất các thuộc tính của tiền tệ ban đầu
Đánh mất bản chất tiền tệ
Phương tiện thanh toán chung
Ngày 22/5/2010, một lập trình viên đổi 10.000 Bit-coin lấy hai chiếc pizza. Từ đó, ngày 22/5 được gọi là Ngày Pizza Bit-coin nhằm đánh dấu lần đầu đồng tiền số này được dùng làm phương tiện trao đổi. Sau này nhiều người nói vui rằng gia đình anh này đã ăn được 2 chiếc bánh pizza đắt nhất lịch sử.
Tuy nhiên, hiện tại có ai dùng Bit-coin để mua pizza nữa không? => Bit-coin đã không còn là một phương tiện thanh toán.
Vài năm gần đây, có nhiều doanh nhân, thậm chí là quốc gia tuyên bố rằng họ có thể chấp nhận Bit-coin làm phương tiện thanh toán, nhưng có lẽ trên thực tế không có nhiều người sử dụng Bit-coin để mua hàng hóa hoặc dịch vụ hằng ngày.
Ví dụ đơn giản: có ông nào dùng bit-coin để thanh toán tiền điện hàng tháng không? Có ông nào dám bán căn nhà giá trị 10 tỷ của mình với giá 5 Bit-coin không (Ví dụ 1 Bit-coin có giá trị thị trường là 2 tỷ)?..
Ngày nay, phần lớn những người thực sự muốn sử dụng Bit-coin làm phương tiện thanh toán là tội phạm tham gia vào các hoạt động phi pháp. Ví dụ, khi tống tiền các nạn nhân có hệ thống thông tin bị xâm nhập, các hacker thường yêu cầu bên kia trả Bit-coin làm tiền chuộc.
Chức năng lưu trữ giá trị
Ai sẽ là người dùng những đoạn dữ liệu điện tử nhìn không thấy, không sờ được và không bị đánh thuế làm công cụ lưu trữ giá trị?
Giờ hỏi thật, có bao nhiêu người hiểu được bản chất của công nghệ Blockchain trong số hàng triệu người giao dịch tiền ảo ngoài kia? Hiểu bản chất thực sự chứ không phải vài dòng định nghĩa trên Google hay vài câu trả lời của ChatGPT nhé!
Trước hết, không thể phủ nhận phần lớn nguồn tiền của các quốc gia trên thế giới đến từ các hoạt động kinh tế có tồn tại nhưng không dễ thấy được.
Vì sao Bit-coin còn tồn tại và vẫn sẽ tồn tại?
Phương tiện thanh toán của thế giới ngầm
Trong thời đại công nghệ tiên tiến ngày nay, các chính phủ trên thế giới ngày càng khắt khe hơn trong việc giám sát tài chính với chủ thể là các ngân hàng. Các ngành công nghiệp xám và đen khổng lồ cũng phải đối mặt với những hạn chế lớn hơn và chi phí cao hơn nếu muốn huy động dòng tiền khổng lồ qua hệ thống ngân hàng. Sự xuất hiện của các loại tiền ảo như Bit-coin vừa đáp ứng được nhu cầu của nền kinh tế ngầm: Món tiền khổng lồ có thể được chuyển ngay lập tức thông qua một đoạn dữ liệu điện tử mà hầu như không mất phí, thậm chí còn vượt qua các giới hạn địa lý, đồng thời có thể tránh được sự giám sát của chính phủ các quốc gia. Đây cũng là lý do chính khiến đồng tiền này không bị đào thải sau nhiều lần sụt giảm mạnh trong quá trình biến động dữ dội trước đây.
- Ngành công nghiệp xám: Đây thường là các hoạt động kinh tế nửa hợp pháp, tức là hoạt động trong vùng “xám” của pháp luật. Chúng không hoàn toàn vi phạm pháp luật nhưng cũng không được kiểm soát hoặc minh bạch. Ví dụ:
- Trốn thuế hoặc lách luật trong hoạt động tài chính.
- Thị trường lao động phi chính thức: tuyển dụng lao động không có hợp đồng rõ ràng.
- Buôn bán hàng giả, hàng nhái hoặc các sản phẩm chưa được cấp phép.
- Ngành công nghiệp đen: Đây là các hoạt động kinh tế phi pháp, trái với quy định pháp luật và thường bị các chính phủ cấm đoán. Ví dụ:
- Buôn bán ma túy và chất cấm.
- Buôn người hoặc các hoạt động tội phạm liên quan đến lao động cưỡng bức.
- Rửa tiền: chuyển các khoản tiền có nguồn gốc phi pháp thông qua các kênh tài chính.
- Tội phạm công nghệ cao: đánh cắp thông tin tài chính, gian lận qua mạng.
- Buôn bán vũ khí trái phép.
Phục vụ nhu cầu đầu cơ
Một bộ phận khác sử dụng tiền ảo làm công cụ cất trữ giá trị, tức là coi Bit-coin như một khoản tiền nóng là tài sản đầu cơ hoàn chỉnh dùng để giao dịch. Đối với những khoản tiền nóng này, chỉ cần một mục tiêu nào đó xuất hiện cơ hội đầu cơ thổi phồng (Như 1 vài dòng Tweet của đại gia tên lửa nào đó, lời hứa hẹn của 1 ứng cử viên tổng thống nào đó,…) , thì dù mục tiêu đó là hoa tulip hay trà phổ nhĩ, là đất trên mặt trăng hay dữ liệu điện tử trong không gian ảo, cũng đều không quan trọng. Và với đủ mọi chủ đề không ngừng được thổi phồng và lượng người tham gia không ngớt, tiền ảo đã trở thành một trong những tài sản đầu cơ “hot” nhất hiện nay.
Thống kê 2023: Khoảng 21% dân số Việt Nam sở hữu tài sản ảo
Đặc biệt là giới trẻ cực kỳ ưa thích đầu cơ vào loại tài sản này. Nói về Việt Nam chúng ta, thì sự ưa thích đầu cơ của giới trẻ Việt Nam xuất phát từ nhiều yếu tố, bao gồm đặc điểm dân số, xu hướng công nghệ, và môi trường kinh tế - xã hội. (Vấn đề này sẽ không bàn sâu trong pic này, mắc công lạc đề lan man nên để bàn sau nhé).
Dưới sự ủng hộ của Trump thì sao?
Trong 4 năm dưới thời chính quyền Đảng Dân chủ, Mỹ một mặt đã đồng ý cho phép các tổ chức tài chính Phố Wall giao dịch một cách công khai các hợp đồng tương lai và quyền chọn tiền ảo trên các sàn giao dịch tương lai chính thức, đồng thời đã phê duyệt một số quỹ đầu tư lấy tiền ảo làm tài sản cơ bản.
Mặt khác, các cơ quan giám sát và quản lý tài chính cũng tiến hành những cuộc điều tra khá gay gắt đối với các sàn giao dịch tiền ảo chuyên biệt và các tổ chức tài chính hợp tác chặt chẽ với các nhà đầu tư tiền ảo, thậm chí còn khởi tố một số tổ chức và nhà đầu tư.
Trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024, dưới sự kết nối của các ông trùm ở Thung lũng Silicon, Trump thường xuyên tiếp xúc với các nhà đầu tư Mỹ đầu tư vào tiền ảo. Để đổi lấy sự ủng hộ về tài chính và phiếu bầu của các nhà đầu tư này, Trump hứa sẽ dỡ bỏ các hạn chế pháp lý đối với tiền ảo sau khi được bầu làm tổng thống, và thậm chí sẽ dành sự hỗ trợ chính thức cho sự phát triển của ngành tiền ảo.
Theo truyền thống chính trị Mỹ, sau khi nhậm chức, Trump sẽ dành những ưu đãi nhất định cho các nhà đầu tư tiền ảo đã đầu tư vào ông. Tuy nhiên, việc hưởng lợi về chính sách mà các nhà đầu tư tiền ảo mong đợi có lẽ sẽ không lớn như cách mà thị trường phản ứng.
Sự kiểm soát ngày càng chặt chẽ của chính phủ Mỹ
Như đã nói ở phần trên, nền kinh tế ngầm khổng lồ vốn là động lực chính của tiền ảo, sẽ khiến sự giám sát của chính phủ và các cuộc điều tra tư pháp không thể thực sự bỏ qua ngành công nghiệp tiền ảo. Tiền ảo với tư cách là mắt xích quan trọng trong chuỗi vốn của các ngành công nghiệp xám và đen, đương nhiên sẽ là mục tiêu chính trong sự giám sát và kiểm soát chặt chẽ của chính phủ.
Mặc dù việc tạo và nắm giữ tiền ảo mang tính phân tán và từ dưới lên, nhưng các sàn giao dịch tiền ảo lại được tập trung hóa. Thêm vào đó, tiền ảo ghi lại mọi thông tin về lịch sử giao dịch, chỉ cần nắm được quyền kiểm soát dữ liệu trên các sàn giao dịch tiền ảo lớn thì sẽ có thể theo dõi những người giao dịch sử dụng tiền ảo.
Trong vài năm qua, chính phủ Mỹ đã đặt nhiều sàn giao dịch tiền ảo lớn trên thế giới dưới sự giám sát và dưới áp lực của Mỹ, một vài sàn giao dịch lớn cũng đã áp đặt hạn chế đối với một số người nắm giữ tiền ảo.
Ví dụ, sau cuộc chiến Nga-Ukraine, tài khoản của những người nắm giữ tiền ảo đến từ Nga đã bị các sàn giao dịch ngăn chặn.
=> Trong tương lai, sự giám sát của chính phủ đối với các giao dịch tiền ảo sẽ ngày càng nghiêm ngặt và về lâu dài sẽ phát triển đến mức tương tự như sự giám sát rườm rà đối với ngân hàng.
SUy cho cùng, thì không một chính phủ nào có thể chấp nhận việc có một loại tiền tệ mình không thể kiểm soát được giao dịch thoải mái và không phải đóng thuế.
FED có mua Bit-coin để dự trữ?
Khi kết quả bầu cử vừa nhen nhóm dấu hiệu chiến thắng của Trump, máu đầu cơ liền bùng lên và giá Bit-coin nhanh chóng tăng vọt. Trong đà hưng phấn, xuất hiện một số tin đồn hơi vô lý. Một trong những tin đồn được lan truyền rộng rãi là về việc Trump sẽ yêu cầu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ mua 1000 tỷ USD Bit-coin làm dự trữ của FED.
Tất nhiên, Trump hay một vài cố vấn của ông có thể thúc đẩy việc đưa ra các chính sách tương tự. Tuy nhiên, phần lớn các nhà quản lý trong hệ thống tài chính Mỹ nhiều khả năng sẽ chống lại việc này.
Đối với những người thực sự kiểm soát hệ thống tài chính, Mỹ đã đạt được quyền bá chủ của đồng USD và được tự do vận hành “máy in tiền”. Vậy thì có nhất thiết phải quay trở lại với cái gọi là “chế độ bản vị Bit-coin” tương tự như chế độ bản vị vàng trước đây rồi khiến bản thân bị hạn chế trong việc vận hành máy in tiền?
Vì vậy, điều này hiện chỉ là một câu chuyện xa vời. Tuy nhiên tin đồn Bit-coin dự trữ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ chắc chắn sẽ được sử dụng nhiều lần để làm chủ đề thổi phồng.
Tóm lại
Hàng trăm năm trước người ta phát cuồng vì những bông hoa tulip
Hàng chục năm trước người ta phát cuồng vì những doanh nghiệp có tên miền “.com”
Hiện tại người ta phát cuồng vì tương lai mới của tiền tệ hay những giấc mơ đổi đời
Lịch sử không lặp lại chính nó, nhưng đúng là nó có lặp lại!
Mark Twain
Warren Buffet: “Họ sẽ thực sự phát điên nếu người hàng xóm kiếm nhiều tiền hơn dù không biết hàng xóm đó làm gì. Họ chỉ ngồi đó, còn chồng/vợ họ nói: ‘Sao tay đó lại mua được chiếc xe thứ hai, sao chúng ta lại bỏ lỡ tất cả những thứ này?”, vị tỷ phú nói thêm. “Máu cờ bạc rất mạnh”.