ĐẦU TƯ HÃY QUAN TRỌNG HAI TỪ: "HOÀN VỐN"
Khi bỏ một số tiền ra đề đầu tư trong một lĩnh vực nào đó, bạn có suy nghĩ về cụm từ “hoàn vốn” trong mảng đầu tư đó chưa ?. Câu trả lời của số đông nhà đầu tư thực tế là không chú trọng đến chủ đề này và xem nhẹ giá trị của sự hoàn vốn đầu tư. Tuy nhiên, đây mới chính là tiêu chí đầu tiên cần quan tâm khi chúng ta quyết định bỏ đồng vốn vào để đầu tư vào bất kỳ một lĩnh vực nào. Bài viết hôm nay sẽ cho bạn biết cách làm sao để lựa chọn một kênh đầu tư phù hợp khi chỉ cần dựa trên tiêu chí hoàn vốn đầu tư!!
Có rất nhiều kênh đầu tư khác nhau: bất động sản, trái phiếu, chứng khoán, vàng,…và điểm chung của tất cả chúng là đều mang lại một khoảng lợi suất nào đó (%) hằng năm trên tổng số vốn bỏ ra. Tuy nhiên cách tính toán thì hoàn toàn khác nhau nên mình thường gọi chung là mức hoàn vốn. Vậy thì nên chọn kênh đầu tư nào để hoàn vốn nhanh nhất hiện tại?
Đối với thị trường chứng khoán:
Thời gian hoàn vốn trong thị trường chứng khoán sẽ được biểu thị qua chỉ số P/E. Hiểu một cách đơn giản thì P/E sẽ cho bạn biết được mất bao nhiêu năm để bạn thu lại đúng số tiền bỏ ra khi đầu tư một cổ phiếu, P/E sẽ biến động và thay đổi theo KQKD của doanh nghiệp và giá của cổ phiếu. Không chỉ cổ phiếu, P/E còn được dùng để tính thời gian hoàn vốn VN-Index thông qua tốc độ tăng trưởng thu nhập EPS của toàn thị trường.
Đánh giá tiêu chí hoàn vốn sẽ giúp nhà đầu tư chọn được kênh đầu tư có thời gian hoàn vốn nhanh hơn, lựa chọn được các cổ phiếu có mức hoàn vốn tốt hơn nhờ tốc độ tăng trưởng nhanh. Việc hoàn vốn càng ngắn sẽ giúp giảm thiểu rủi ro trong đầu tư khi nền kinh tế biến động liên tục.
Ví dụ: Khi mua một cổ phiếu A có giá 15.000 đồng và thu nhập mỗi cổ phần (EPS) mỗi năm tăng 3.000 đồng. Bạn sẽ mất 5 năm để thu về số tiền bỏ ra để mua cổ phiếu A <=> mức sinh lời 100% trên khoản đầu tư đó.
Hiện tại P/E của VN-Index đang nằm ở vùng 14.51 lần. (nguồn: FIDT)
Đối với kênh đầu tư bất động sản:
Không có công thức tính nào để chuẩn hóa thời gian hoàn vốn của lĩnh vực bất động sản, tuy nhiên vẫn có thể ước lượng được thông qua mức độ hoàn vốn dựa trên thu nhập cho thuê. Mình sẽ không tính việc mua và bán ngay lập tức để tính thời gian hoàn vốn bởi vì rất khó xác định thời gian và hiện tại ngành bất động sản đã có rất nhiều thay đổi so với trước đây. Nếu như cách đây khoảng 20 năm, giá đất đai còn rẻ, bất động sản là kênh đầu tư rất tiềm năng với P/E thấp và thu hút rất nhiều nhà đầu tư tham gia. Tuy nhiên, sau một thời gian tăng trưởng nóng và đẩy giá bất động sản lên quá cao. Kênh đầu tư BĐS hiện giờ không còn đủ hấp dẫn như trước khi thời gian hoàn vốn cực kỳ cao.
Ví dụ: Hãy tính bài toán mua một bất động sản là căn hộ chung cư 3,5 tỷ và thu nhập từ cho thuê là 140trđ/năm, bạn sẽ mất 25 năm để hoàn vốn lại số tiền đã bỏ ra khi đầu tư một căn hộ cho thuê. Đó là chưa kể các chi phí lãi vay, chi phí về lạm phát và mất giá của đồng tiền và thanh khoản kém khi không thể chuyển đổi thành tiền mặt dễ dàng như cổ phiếu. Bất động sản có thể tăng giá theo thời gian, tuy nhiên tốc độ tăng cũng sẽ chậm lại vì những can thiệp và sửa đổi luật đất đai sắp tới sẽ kìm hãm tính đầu cơ nóng vào bất động sản như trước đây. Vậy nếu như bạn đang suy nghĩ việc đầu tư vào một bất động sản cho thuê với thời gian hoàn vốn trên 20 lần và cao hơn thị trường chứng khoán ~13 lần thì quả thực đây là một quyết định mạo hiểm.
Giá rao bán BĐS vẫn tiếp tục tăng bất chấp thị trường đang ảm đạm
Thời gian hoàn vốn của bất động sản sẽ tăng khi giá cho thuê tăng lên, tuy nhiên việc tăng giá cho thuê sẽ rất khó và giảm cạnh tranh với các bên cho thuê khác. Giá thuê chỉ sẽ tăng theo lạm phát & nhu cầu tăng lên nhưng nguồn cung không thay đổi.
So sánh với lãi suất tiết kiệm:
Kênh gửi tiết kiệm cũng sẽ có thời gian hoàn vốn, cách tính khá đơn giản ví dụ: lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng cao nhất hiện tại đang ở mức 5,3%/năm. Vậy sẽ mất 13 năm gửi tiết kiệm liên tục số tiền ban đầu mà không rút ra để bạn có thể gấp đôi số tiền gửi vào ban đầu và tạm gọi đây là P/E của lãi suất tiền gửi.
P/E hoàn vốn của lãi suất hiện tại đang ở mức trung tính và đang có xu hướng ổn định khi xu hướng lãi suất từ bây giờ đến cuối 2024 không thể tăng mạnh, tuy các ngân hàng thương mại có thể cạnh tranh CASA đầu vào bằng cách tăng lãi suất gửi tiết kiệm nhưng biên độ sẽ không quá lớn.
Tiết kiệm là một kênh an toàn, vì vậy việc so sánh 2 kênh đầu tư ở trên với lãi suất tiết kiệm có nghĩa là nếu như các kênh đầu tư như chứng khoán, BĐS,… đang có tiềm năng tăng trưởng mạnh và lợi suất cao hơn tiết kiệm ngân hàng thì giai đoạn đó bạn nên chọn các kênh đầu tư đó thay vì gửi tiết kiệm.
Tương quan giữa P/E lãi suất và P/E VN-Index (Nguồn: Trading Economics)
=> Tổng hợp từ phần phân tích ở trên, ta dễ dàng thấy được VN-Index và lãi suất tiết kiệm đang có thời gian hoàn vốn tương đương nhau (13 ~14). Tuy nhiên, thị trường chứng khoán rõ ràng là nơi đáng đầu tư hơn khi VN-Index sẽ là kênh đầu tư hấp dẫn hơn có P/E sẽ có khả năng giảm nhờ mẫu số EPS (thu nhập của mỗi cổ phần) của toàn bộ doanh nghiệp trên thị trường đang trên phục hồi và tăng trưởng trở lại. Ở chiều ngược lại, việc FED cắt giảm lãi suất và chu kỳ nới lỏng tiền tệ từ tháng 9/2024 sẽ khiến lãi suất tiết kiệm có xu hướng trở nên kém hấp dẫn hơn. Dòng tiền sẽ định chảy về nơi có lợi tức hấp dẫn hơn.
Đối với ngành bất động sản nói chung và nhóm cổ phiếu bất động sản nói riêng, đầu tư ở một kênh đầu tư có thời gian hoàn vốn dài hơn sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn với số vốn bạn bỏ ra. Thêm vào đó, những chính sách mới sẽ giảm tính hấp dẫn của thị trường bất động sản khi giảm sự đầu cơ đẩy giá bất động sản và tăng cường tính pháp lý. Việc sử dụng đòn bẩy để đầu tư bất động sản thực sự là con dao hai lưỡi khi nền kinh tế gặp khó khăn. Các cổ phiếu của các doanh nghiệp BĐS trên sàn cũng sẽ chịu số phận tương tự khi triển vọng kinh doanh thay đổi. Thời gian đến sẽ là cơ hội cho các doanh nghiệp bất động sản lành mạnh phát triển và cũng chủ yếu phục vụ nhu cầu ở thật.
Dựa vào đánh giá chỉ số hoàn vốn,nhà đầu tư sẽ giảm được rủi ro ban đầu khi đầu tư vào một kênh đầu tư đang có định giá ước tính cao hơn các kênh còn lại. Việc đầu tư của nhà đầu tư cá nhân cũng tương tự một doanh nghiệp sẽ dự trù các rủi ro có thể xảy ra và thời gian hoàn vốn của một dự án. Khi bạn không có định hướng rõ ràng rằng giai đoạn sắp tới sẽ đầu tư nhóm ngành nào, hãy so sánh chỉ tiêu mức độ hoàn vốn của các kênh đầu tư để lựa chọn ra những kênh đầu tư đang vượt trội so với các kênh còn lại. Tương tự, bạn cũng có thể tính toán hiệu suất của các kênh như trái phiếu, vàng,…để tìm ra phương án đầu tư phù hợp nhất.
Đầu tư gì trong thời điểm hiện tại ?
Trong lịch sử, những lần thị trường chứng khoán sụt giảm mạnh do rủi ro xảy ra đều phục hồi trở lại khi mức P/E thấp nhất được thống kê quanh 8-9 lần, đây là mức hoàn vốn hấp dẫn đối với thị trường chứng khoán và nhà đầu tư dài hạn bắt đầu giải ngân. So với mức P/E lãi suất hiện tại đang là 13 lần, nếu TTCK điều chỉnh khiến P/E thị trường chứng khoán giảm về <13 lần thì TTCK sẽ trở nên hấp dẫn và thu hút được dòng tiền mới tham gia.
Khi các kênh đầu tư trở nên kém hấp dẫn cho định giá cao và việc bỏ một đồng vốn ra đầu tư ở vị thế rủi ro cao hơn lợi nhuận, tốt hơn hết là bạn nên chọn gửi tiết kiệm ngân hàng. Thực tế thì các ngân hàng cũng có độ nhạy nhất định khi họ sẵn sàng nâng lãi suất cho vay và hạn chế cấp tín dụng khi nhận thấy các mảng cho vay đang dần rủi ro và nền kinh tế bắt đầu rơi vào giai đoạn khó khăn.
Sự so sánh về mặt hoàn vốn này trong một thời điểm sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra được lựa chọn đầu tư phù hợp nếu như chọn được 1 kênh đầu tư có mức hoàn vốn tại thời điểm đó thấp hơn so với các kênh còn lại. Đây cũng là một chiến lược phân bổ phù hợp qua các pha của chu kỳ nền kinh tế.
Chúc các bạn đầu tư thành công!!
